Hoe maak je van Vergilius een racist? Nello Martinelli’s Amba Alagia Bettina Reitz-Joosse Rijksuniversiteit Groningen
Latijnse literatuur onder het Italiaanse Fascisme Honderden teksten uit 1922-1943 met Fascistishce thema’s Latijn als taal van de ‘Romeinsheid’, een moderne/Fascistische taal de taal van een wereldrijk een eeuwige taal Meer weten? www.Anchoring-Fascism.com
Amba Alagi (3949m)
Drie veldslagen bij de Amba Alagi 7 december 1895: Italiaans regiment onder Pietro Toselli (1856-95) vernietigd door Ethiopische troepen februari 1936: herinname van de Amba Alagi april-mei 1941: Amba Alagi belegerd door de geallieerden, Italianen geven zich over.
Opbouw Amba Alagia In totaal 611 hexameters, ‘epyllion’ Proemium (eeuwige roem van de Amba Alagi) en vernietiging van Toselli’s regiment 40 jaar later: Italianen heroveren Ethiopië, waaronder de Amba Alagi Italiaanse kolonisten verbeteren infrastructuur en landbouw, christianisering. Geallieerde troepen vallen Ethiopië binnen Italiaanse overgave bij de Amba Alagi
Proëmium (A.A. 1-3, 12-14) maxima quae servas nostri monumenta doloris virtutisque Italum, super aethera nobilis Amba, mentibus in nostris semper ni haerebis … … virtute, o pariter, pariter celebranda dolore, ardua, bis nobis addicta, Alagia, fatis, bis misera in clade ac luctu defleta virorum. memoria dolor et virtus fatum herhaling / slagveld-palimpsest
De Aeneis en de Amba Alagia: voorbeelden Aeneis veruit meest belangrijke intertekst Laatste woord Aeneis: umbras, laatste woord Amba Alagia: umbrae. Nauwe intertekstuele relatie tussen Italiaanse nederlagen en Troianen in Aeneis 2 (dus overwinningen alleen door hinderlaag en oneerlijke verhoudingen)
Imperialisme en de Aeneis onder het Italiaanse Fascisme tu regere imperio populos, Romane, memento. hae tibi erunt artes: pacique imponere morem, parcere subiectis et debellare superbos. (6.851-3) morele onderbouwing voor de Romeinse expansiedrift en de onderwerping van volkeren en streken in het Italië van de jaren ’20 en ’30 gelezen als een oproep om vanuit Italië het Romeinse wereldrijk te vernieuwen schoolwedstrijden, inscripties, postzegels, …
Leesvragen bij de drie voorbeelden Wat zijn overeenkomsten en verschillen tussen de twee passages? Waarom zou Martinelli hier naar Vergilius verwijzen? In hoeverre komen de twee situaties/de context overeen? Wat is anders? Wat is de functie van deze passage in de Aeneis, wat in de Amba Alagia
Discussievragen In hoeverre blijkt de Aeneis voor Martinelli geschikt om de (racistische) ideologie achter kolonisatie te verwoorden en rechtvaardigen? In hoeverre is onze blik op de Aeneis een product van onze eigen tijd en omgeving? Wie zou meer op de oorpronkelijke lezers van Vergilius hebben geleken – wij of de Italiaanse Fascisten?