Wijnclub “Edelrot” 9 oktober 2018 Pinot Noir vs. Spätburgunder Vergelijkende degustatie

Doel van de degustatie Zijn er organoleptische gelijkenissen tussen de twee druivenrassen? Zou je ze in een blindproef kunnen herkennen? Zijn er toch duidelijke verschillen? Behoren de 2 druivenrassen tot de nobele druivenrassen?

PINOT NOIR Historiek Een van de oudste druivenrassen Bij de Romeinen, 1ste eeuw na Chr. Algemeen erkend als kwaliteitsdruif Namen: pinot noir (F), Blauburgunder (O) of Spätburgunder (D), pinot nero (I) De variëteit pinot heeft vele gezichten: pinot gris, pinot blanc, pinot meunier en pinot noir zijn genetisch identiek Eerste naamvermelding van pinot noir: 1375

PINOT NOIR Kenmerken (1) Moeilijk druivenras, veeleisend qua wijnbouwaspecten Lage rendementen Rijpt relatief vroeg, vandaar beste resultaat in relatief koele klimaten zoals Bourgogne Compacte trossen (dennenappel): gevoelig voor schimmel Reflecteert de invloed van het terroir Genetisch onstabiel – muteert gemakkelijk Klimaat: gemiddelde seizoentemperatuur: 14,5 – 16,7°C

PINOT NOIR Kenmerken (2) Zeer gevoelig voor ziekte en aandoeningen: Pierce’s disease: bacterie overgebracht door GWSS Bladrol virus: overbrenger is de bladluis Court noué: virus wordt door kleine aardworm Xiphinema index via wortel overgebracht Flavescence dorée: bacterie die via cicade wordt overgebracht

PINOT NOIR 46 erkende klonen in Dijon, wereldwijd: 200 à 1000 Kenmerken (3) 46 erkende klonen in Dijon, wereldwijd: 200 à 1000 Dunne schil; weinig kleur Bodem: voorkeur voor kalkhoudende bodem zoals in Bourgogne, vaak een mengsel van kalksteen en mergel met een toplaag van leem Klimaat: gemiddelde seizoentemperatuur: 14,5 – 16,7°C Produceert 3 tot 4 maal meer resveratrol

Bladrol virus

glassy-winged sharpshooter (GWSS)

PINOT NOIR (blad + tros)

PINOT NOIR Charmerende druif: zachte en fluwelige textuur Kenmerken van de wijn Charmerende druif: zachte en fluwelige textuur Geen hoge zuurgraad Laag tot gemiddeld tanninegehalte Soepel, elegant tot krachtig Een van de moeilijkst te vergisten druiven; 11 aminozuren Complexe aroma’s Jeugd: aardbei, kers, framboos, bramen, floraal, kaneel Evolutie: champignons, boerenerf, truffel, leder, zoethout, bosbodem (sous-bois)

Primaire aroma’s Vegetaal Kruiden Bloemen Fruit rabarber, bietwortel, rozemarijn, groene thee Kruiden jeneverbes, witte peper, pepermunt Bloemen violet, roos, geranium Fruit kriek, kers, aardbei, vijg

Secondaire aroma’s Tertiaire aroma’s Gisting Eik Veroudering grasstengel, koffie, hars Eik ceder, verkoold hout, rook, vanille Tertiaire aroma’s Veroudering Kruiden Geroosterd vlees Leder Truffel Bosgrond (sous-bois)

PINOT NOIR

PINOT NOIR Bourgogne (vroeger) Bourgogne (nu) Wisselende kwaliteit Chaptalisatie algemeen Hoge rendementen Gebruik van meststoffen Négociants tot meer dan 80% Gekend bij wijnliefhebbers vrij constante kwaliteit nog zelden chaptalisatie lagere opbrengst, betere klonen meer ecologische wijnbouw zelfstandige wijnbouwers wereldwijde reputatie – prijs

PINOT NOIR (oude situatie)

PINOT NOIR (recente situatie)

PINOT NOIR Vinificatie (factoren) Kwaliteit van de druif, herkomst en beoogde stijl Keuze: deels of niet ontstelen → bijdrage tot structuur Lichte kneuzing, koude inweking: macération préfermentaire Opwarmen voor de gisting te starten → temperatuur Cuvaison: 20 dagen Lagering op eiken vaten van Franse herkomst

SPÄTBURGUNDER Duits equivalent van pinot noir Talrijke klonen ontwikkeld in Hochschule Geisenheim Universiteit: 3 categorieën Compacte klonen met kleine of grote druiven Minder compacte trossen (lockerbeerige klonen) Gemengde variant met zowel grote als kleine druiven Na riesling is het de meest aangeplante druif in Duitsland (11,1%) Houdt van een koel klimaat: Ahr (meest noordelijk 300ha), Baden (5.900ha), Rheingau (400ha), Rheinhessen (1.200ha), Pfalz (1.600ha) Laat zich uitstekend combineren met diverse gerechten

SPÄTBURGUNDER Kenmerken van de wijn: aardbeien, kersen en bramen, met kruidige toets iets lagere zuurgraad dan pinot noir uit Bourgogne soepel, een licht zoete impressie, weinig tannine Bodem: leisteen (Ahr, Rheingau) kalk, mergel en klei in Bourgogne Gastronomie: - Geroosterde eend, wild of rood vlees  - Wit vlees als varkens- of kalfsvlees - gerechten met paddenstoelen - kazen: o.a. comté

Wijnen - Domaine Tissier – Sancerre rouge 2016 (pinot noir) - Rotweingut J.J. Adeneuer – Ahr – “JJ 2015” – Spätburgunder trocken­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ - Cave de Bestheim – Alsace – “L’Impatient “ Pinot Noir 2015 - Weingut Knab – Spätburgunder barrique – Baden 2014 - Domaine Goisot – Bourgogne Côtes d’Auxerre “Corps de Garde” pinot noir 2014 - Weingut Jülg – Spätburgunder Kalkmergel – 2016 – Pfalz - Maison Joseph Drouhin – Bourgogne Rully – 2014 - - Weingut Guetzler – Spätburgunder Westhofener Trocken, Rheinhessen 2016