Kracht en veerkracht van mantelzorgers

Leerdoelen Je bespreekt hoe het met mantelzorgers gaat en hebt daarbij oog voor wat zwaar is én wat energie geeft. Je signaleert het welzijn van mantelzorgers. Je brengt samen met mantelzorgers in kaart hoe het met hen gaat en wat hun kracht is, zodat ze de zorg en ondersteuning (nog) beter aan kunnen. Deze onderwerpen komen aan de orde in deze powerpointpresentatie.

Kracht en veerkracht van mantelzorgers Draagkracht en draaglast: wat is dat? In gesprek met de mantelzorger. Jouw focus. Signaleer dreigende overbelasting. Deze onderwerpen komen aan de orde in deze powerpointpresentatie.

Draagkracht en draaglast: wat is dat? Heb oog voor de draaglast én draagkracht van de mantelzorger! Draagkracht is: dat wat de mantelzorger aan kan en als positief ervaart. Draaglast is: hoe zwaar de zorg voor de mantelzorger is. Mantelzorg kan zwaar zijn, maar mantelzorg kan ook energie en voldoening geven. Het is belangrijk om oog te hebben voor draaglast én draagkracht! Met draagkracht bedoelen we: de belastbaarheid, dat wat de mantelzorger aan kan. Bepalende factoren voor draagkracht zijn onder andere: de voldoening die het zorgen geeft, de steun van de omgeving, de waardering die de mantelzorger krijgt enzovoorts. Met draaglast bedoelen we: de belasting, hoe zwaar de zorg voor de mantelzorger is. Bepalende factoren voor draaglast zijn onder andere: de duur en intensiteit van de zorg, de relatie met de cliënt, de aard van de ziekte enzovoorts.

In gesprek met de mantelzorger Bied een luisterend oor en heb een open houding. Geef de mantelzorger de regie in het gesprek: wat wil hij wel en niet bespreken? Bespreek waar de mantelzorger energie van krijgt en wat de situatie op kan leveren. Heb oog voor de sterke kanten van de mantelzorger en benoem deze. Heb oog voor kansen, zoek naar oplossingen in lastige situaties. Adviseer alleen als de mantelzorger daar behoefte aan heeft. Om erachter te komen of de mantelzorger niet te zwaar wordt belast, is het nodig in gesprek te gaan. Enkele tips.   De basishouding van jou als professional is als volgt: Wees een OEN (open, eerlijk en nieuwsgierig). Maak je niet DIK (denk in kwaliteiten). Laat OMA thuis (oordelen, meningen en adviezen). Pas LSD toe (luisteren, samenvatten en doorvragen). Smeer NIVEA (niet invullen voor een ander).

Jouw focus Vragen: Waar focus jij op? Op draagkracht, draaglast of beide? Wat zijn volgens jou positieve aspecten van mantelzorg? Hoe breng jij de mooie kanten van mantelzorg ter sprake? Hoe reageert de mantelzorger daarop?

Signaleer dreigende overbelasting Overbelasting dreigt als de draaglast groter is dan de draagkracht.

Signaleer dreigende overbelasting Signalen van overbelasting: Lichamelijke klachten Psychische klachten Gedragsmatige klachten Signalen van overbelasting zijn: Lichamelijke klachten: moeheid, hoofdpijn, buikpijn, nekklachten, duizeligheid enzovoorts. Psychische klachten: schaamte- en schuldgevoelens, vergeetachtigheid, snel geëmotioneerd raken, piekeren enzovoorts. Gedragsmatige klachten: rusteloosheid, chaotisch zijn, onverdraagzaamheid, agressiviteit, verwaarloosd uiterlijk, meer drinken en roken enzovoorts.

In gesprek met de mantelzorger Observatie-instrumenten: Drie-minuten-check EDIZ (Ervaren Druk door Informele Zorg) CSI (Caregiver Strain Index) Er zijn verschillende observatie-instrumenten om de belasting van de mantelzorger in kaart te brengen: Drie-minuten-check: met deze korte test breng je in drie minuten de belasting van de mantelzorger in kaart, zie https://stemvandemantelzorger.nl/wp-content/uploads/2017/06/3-minutencheck_voor_mantelzorgers_0.pdf. EDIZ (Ervaren Druk door Informele Zorg): Met dit instrument breng je de belasting van mantelzorgers van mensen met dementie in kaart, zie https://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/mantelzorg/EDIZ-meetinstrument-overbelasting-mantelzorger.pdf CSI (Caregiver Strain Index): Dit is een wetenschappelijk gevalideerd instrument. Het is een van de meest gebruikte instrumenten (internationaal) om belasting door mantelzorg te meten, zie https://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/mantelzorg/CSI-meetinstrument-overbelasting-mantelzorger.pdf