merkenrecht en mededinging Benelux Merkencongres - 21 juni 2018 Martijn van de Hel

Agenda Inleiding Verhouding IE en mededingingsrecht Kartelverbod en selectieve distributie merkproduct Coty-arrest en marktplaatsverbod Mogelijkheid verbod prijsvergelijkingssites? Commissie onderzoek (merk)licenties en territoriale beperkingen Nieuwe Geoblocking Verordening

Verhouding IE en Mededingingsrecht IE belangrijke relatie met Europees en Mededingingsrecht Vrij verkeer bepalingen (artikel 34/36 VWEU) Mededingingsbepalingen (artikel 101/102 VWEU) Doelstellingen liggen in elkaars verlengde Technologische innovatie stimuleren/beschermen Economische efficiëntie en welvaart bevorderen Verschillende (botsende) methoden om dit te realiseren Bescherming rechtszekerheid vs. stimuleren marktdynamiek

Voorbeelden verleden Consten/Grundig (1966) - (absolute) gebiedsbescherming Renault en Volvo/Veng (1988) - leveringsweigering Magill (1995) - leveringsweigering IMS Health (2004) - leveringsweigering Microsoft (2007) - leveringsweigering Rambus (2010) - patent ambush Astra Zeneca (2012) - misbruik procedures MEO (2018) - discriminatie

Kartelverbod en selectieve distributie 1-1-2019 Kartelverbod en selectieve distributie Prijsconcurrentie niet enige vorm mededinging waaraan voorrang moet worden verleend (HvJ 25 oktober 1977 Metro) Instandhouding handel kwalitatief/technisch ontwikkelde producten kan beperking rechtvaardigen Selectieve distributiestelsels met zuiver kwalitatieve criteria vallen buiten kartelverbod Andere selectieve distributiestelsels moeten worden getoetst aan Groepsvrijstelling verticale overeenkomsten Marktaandeel <30% Geen hardcore afspraken (o.a. geen beperking klantenkring en actieve/passieve verkoop waaronder internetverkoop) Kwaliteitsnormen website toegestaan (waaronder eisen of verbod marktplatforms volgens Commissie Richtsnoeren) Cursus Campen Liem

Coty: achtergrond procedure 1-1-2019 Coty: achtergrond procedure Verbod selectieve distributeurs via internet te verkopen heeft doel concurrentie te beperken en is verboden tenzij objectief gerechtvaardigd (HvJ 13 oktober 2011 Pierre Fabre) Pierre-Fabre arrest op uiteenlopende wijze uitgelegd: onduidelijk welke andere beperkingen in kader selectieve distributie gerechtvaardigd kunnen zijn Bundeskartellamt voorstander verruiming verkoop via marktplaatsen Bijv. afdwingen toezeggingen van Sennheiser en Adidas Duitse rechtspraak verdeeld over marktplaatsverbod Commissie benadrukt in sectoronderzoek e-commerce marktplaatsverbod geen hardcore beperking (ACM en EZ op zelfde lijn) AG-Wahl in Coty eens met Commissie: geoorloofd voor bescherming luxe imago en geen hardcore beperking Vergelijkbaar Rb. Amsterdam 4 oktober 2017 Nike/Action Sport Cursus Campen Liem

1-1-2019 Coty: antwoord HvJ Selectieve distributie niet in strijd kartelverbod mits objectieve, kwalitatieve, proportionele en niet-discriminerende criteria Selectieve distributie kan noodzakelijk zijn bij luxeproducten voor bescherming imago en kwaliteit product (verwijzing naar HvJ 23 april 2009 Copad) Pierre Fabre-arrest niet relevant (specifieke context / geen wijziging) Marktplaatsverbod bij selectieve distributie luxeproducten verenigbaar met kartelverbod Waarborg verkoop via erkende distributeurs + afdwingbaarheid Geen absoluut verbod internetverkoop Marktplaatsverbod geen hardcore beperking van klantenkring en passieve verkoop in zin Groepsvrijstelling! Cursus Campen Liem

Coty: gevolgen praktijk 1-1-2019 Coty: gevolgen praktijk Strikte lezing Bka: Leverancier luxeproducten mag selectieve distributeurs verbieden via marktplaatsen te verkopen Luxeproduct beperkt uitleggen (zie NL Nike-zaak vs DE Asics-zaak 12 december 2017) Brede lezing Commissie: toepassing ruimer dan selectieve distributie en luxeproducten (vraag luxeproduct niet zo relevant) Ook bij open distributie of niet-luxeproducten kan marktplaatsverbod gerechtvaardigd zijn (afdwingbaarheid kwaliteitseisen) Marktplaatsverbod is geen hard core beperking dus <30% vrijgesteld van kartelverbod ongeacht of luxeproduct en/of selectieve distributie betreft Conclusie: ruimte breed marktplaatsverbod, voorzichtigheid in DE blijft geboden totdat Bka en Duitse rechters “om” gaan Cursus Campen Liem

Verbod prijsvergelijkingssites? Kan Coty-arrest ook worden toegepast op prijsvergelijkingssites? Kan verbod gerechtvaardigd zijn vanwege afdwingbaarheid kwaliteitseisen? Is verbod (ook) geen hard core beperking? Nee, volgens DE rechter in Asics-zaak verbod prijsvergelijkingssites tot doel concurrentie te beperken en dus verboden Commissie heeft nog geen officieel standpunt ingenomen of verbod prijsvergelijkingssites in strijd kartelverbod is Verschil tussen marktplaatsen (verkoopkanaal) en prijsvergelijkingssites (vergelijking) Prijsvergelijkingssites belangrijk voor transparantie en prijsconcurrentie Verbod kan in strijd met kartelverbod zijn (wel toegestaan kwaliteitseisen te stellen, o.a. advertenties en promoties product)

Onderzoek licenties en beperkingen In vervolg e-commerce rapport is Commissie onderzoeken gestart naar distributiebeleid elektronische producten, videospellen en hotelaanbieders Vermoeden prijs- en verkoopbeperkingen (o.a. geoblocking) Commissie is onderzoeken gestart naar licentie- en distributiebeleid Nike, Sanrio en Universal Studio’s Vermoeden van territoriale en online beperking merchandise licentie Artikel 101 VWEU verbiedt territoriale beperking, tenzij Exclusieve licentie en/of exclusief gebied (verbod actieve verkoop toegestaan) Internetverkoop moet licentiegever altijd toestaan PM: Commissie ook zorgen over beperkingen gebruik merk voor online marketing en zoekmachines

Nieuwe Geoblocking Verordening 3 december 2018 Verordening (EU) 2018/302 in werking Onderdeel Digital Single Market-strategie Commissie Aanvulling op Dienstenrichtlijn (gebrek aan toezicht) Aanvulling op mededingingsrecht (bij eenzijdig gedrag) Drietal verbodsbepalingen: Verbod geoblocking Verbod hanteren verschillende algemene voorwaarden Verbod hanteren verschillende betalingsvoorwaarden Uitgezonderd: o.a. auteursrechtelijk beschermde diensten (voorlopig) ACM naar voren geschoven als handhavende autoriteit - to be continued!

Vragen? martijn.vandehel@maverick-law.com 06 21 21 08 53 www.maverick-law.com Volg ons op @MaverickLawyers en