Goed Werk trajecten Openbaar Bestuur Thijs Jansen Eindpresentatie Ministerie van BZK: tgv overzicht drie jaar Routekaart Goed Werk Openbaar Bestuur Den Haag 07-09-2015

Goed Werk Programma’s Pilots: Ministerie I&M Belastingdienst MKB Amsterdam Trajecten: Openbaar Ministerie, Functioneel Parket, Amsterdam Nederlands Register Gerechtelijk Deskundigen Douane Groningen

2009

Drietrapsraket Zelf-respect Eigenwaarde Beroepstrots Beroepseer

Trap 1. Eigenwaarde Ambachtelijkheid: De eigenlijke kern van het professionele leven is het streven om steeds beter te worden in wat je doet en daardoor iets steeds beters te maken. Het prototype daarvan is de ambachtelijke vakman die werk wil leveren dat aan de hoogst mogelijke kwaliteitsmaatstaven voldoet.

Trap 2. Beroepstrots ‘Het zelfbewust, in het openbaar uitkomen voor een prestatie of eigenschap van jezelf of van iets of iemand die je tot ‘jezelf’ rekent , omdat je vindt dat de waarde daarvan bredere erkenning verdient. Daarbij ben je erop uit dat anderen je positieve waardering van dat ‘eigene’ op zijn minst zullen respecteren, of – nog sterker – delen’.

Trots en organisatie werk Je kunt alleen trots zijn op iets wat van je zelf is. Trots het hoogst in: Ambachtelijk werk Organisaties waar werknemer zeggenschap heeft Onderzoek Randy Hodson

Trap 3 Beroepseer ‘Eer’ is van toepassing als een ik hoge eisen aan zijn eigen doen en laten stelt, om in de ogen van zichzelf en anderen iets voor te stellen. Hier is sprake van een nauwe relatie tussen zelfrespect en respect (van anderen). Vaak gaat het hierbij om het voldoen aan hoge normen die door je zelf en de groep waar je bij hoort tot maat zijn verklaard.

De opbouw van zelfrespect Binnen Eigenwaarde Binnen/buiten Beroepstrots Buiten Beroepseer

Blauner, R. , 1964, Alienation and freedom Blauner, R., 1964, Alienation and freedom. Chicago: University of Chicago Press.

Vervreemding Blauner (1964) drie werkvervreemdingsdimensies: Machteloosheid: geen eigenaarschap, geen invloed  vb. organisatie wil niet leren van problemen uitvoering Zinloosheid: begrijpt eigen bijdrage aan groter doel niet vb. doel is onduidelijk en niet motiverend Sociale isolatie: geen identificatie met organisatie  vb. schaamt zich voor eigen organisatie Blauner, R., 1964, Alienation and freedom. Chicago: University of Chicago Press.

Good Work Project, Howard Gardner Wat zijn de kenmerken van excellent functionerende professionals?

Goed werk benadering Hoofdvraag: Wat is voor mij/ ons goed werk en wat is daarvoor nodig? Via: verhalen, video’s, oefeningen

Doelstellingen Goed werk benadering Eigenaarschap: kan invloed uitoefenen en voelt zich (meer) eigenaar kwaliteit werk Zinvolheid: begrijpt bijdrage aan groter doel (beter) Identificatie: identificeert zich (meer) met organisatie (en/ of beroepsgroep)

Ambtelijk vakmanschap Is ambtenaar professional of functionaris? Vele onderling vaak incongruente waarden en ambities Het concrete profiel van ambtelijk vakmanschap verschilt per soort organisatie, per afdeling van organisatie, per functie/ verantwoordelijkheid (bijv. leidinggevende en uitvoerende) ‘Checks and balances’

Wat is ‘het’ doel en wat zijn de middelen? Wereld van ambtelijke waarden: zeven categorieën en 72 waarden de publieke bijdrage te leveren aan de samenleving: algemeen belang, altruïsme (menselijke waardigheid), duurzaamheid, ‘waardig’ bestuur; de transformatie van belangen tot publieke beslissingen: meerderheidsregel, democratie, betrokkenheid van burgers, rechten van individuen en minderheden; de relatie met politici: loyaliteit, responsiviteit, verantwoordingsbereidheid; de relatie van de ambtelijke organisatie met de omgeving: afweging tussen openheid en vertrouwelijkheid, responsiviteit, waarde hechten aan de publieke opinie; de relatie tussen organisaties: stabiliteit, betrouwbaarheid, tijdigheid, innovatie, productiviteit, effectiviteit; het gedrag van ambtenaren: verantwoordingsbereidheid, professionalisme, eerlijkheid, integriteit; de relatie met burgers: rechtmatigheid, gelijke behandeling, redelijkheid, responsiviteit. (Jörgensen en Bozeman (2007)

Belangrijkste waarden in goed werk trajecten uitvoeringsorganisaties (Kernaghan 2003) Ethisch Democratisch Professioneel Mensgericht Integriteit Rechtvaardigheid Aanspreekbaarheid Loyaliteit Deskundigheid Respect Eerlijkheid Oprechtheid Rechtsstatelijkheid Onpartijdigheid Openheid Responsiviteit Representativiteit Rechtmatigheid Effectiviteit Efficiëntie Dienstverlenend Leiderschap Innovatie Kwaliteit Creativiteit Zorgzaamheid Tolerantie Fatsoen Compassie Moed Welwillendheid Menselijkheid

Spanningsvelden ambtelijk vakmanschap ministerie Spanning: Professionele opvatting vs. Politieke haalbaarheid Spanning: Inhoud vs. Draagvlak Spanning: Politieke agenda vs. Maatschappelijke belangen Ambtelijke Professie Maatschappij Politiek/Minister

Doelstelling Het vergroten van het eigenaarschap voor de kwaliteit van het werk: meer ruimte pakken voor morele verantwoordelijkheid, betrokkenheid en deskundigheid Bespreken van dilemma’s en belemmeringen Gezamenlijk initiatief nemen om de afstand tussen ambitie(s) goed werk en de praktijk te verkleinen