Overzicht verschillende longziekten
Hoe zien de longen eruit?
Chronische longaandoeningen Astma COPD Longfibrose Sarcoidose (CF)
Voorkomen Longfibrose (geschat) Sarcoïdose (geschat) 3000 bekende patiënten 750-1500 nieuwe patiënten/jaar Sarcoïdose (geschat) 7500 bekende patiënten 3000 nieuwe patiënten/jaar
Kenmerken longaandoeningen Astma/COPD Wat is het? Hoe ontstaat het? Wat zijn de klachten? Hoe behandel je het? Wat is het beloop?
Wat is astma? Ontsteking aan de luchtwegen Wisselende luchtwegvernauwing Bronchiale hyperreactiviteit
Hoe ontstaat astma? Genetische aanleg Blootstelling aan allergenen Blootstelling aan kleine deeltjes op werk Ernstige infecties op jonge leeftijd Blootstelling aan luchtvervuiling? Roken van moeder in zwangerschap?
Wat zijn de klachten bij astma? hoesten zuurstoftekort benauwd Wat zijn de klachten bij astma? piepen Longaandoening, benauwd te hebben, niet voldoende zuurstof Hoesten en benauwd aanvallen allergie druk op de borst
Uitlokkende factoren
Ontstekingsremmers Hoe behandel je astma? Vermijd allergenen Voorlichting Ontstekingsremmers Luchtwegverwijders
Wat is het beloop van astma? Vaak met pieken en dalen Longfunctie blijft bij optimale behandeling stabiel Vaak normaal functioneren Bij onderbehandeling: chronische schade (COPD)
COPD (Chronic obstructive pulmonary disease) C.A.J. Hensing, longarts
Wat is COPD? = chronische bronchitis en longemfyseem COPD = chronisch obstructief longlijden = rokerslong (>95% gerookt) = chronische bronchitis en longemfyseem
Roken?
Wat is COPD? Abnormale ontstekingsreactie op dampen/gassen Onomkeerbare en progressieve luchtwegvernauwing Aantasting van luchtwegen en/of longblaasjes
Wat is COPD? Normaal Bronchitis Emfyseem Normaal
Hoe ontstaat COPD? ROKEN!!! Genetische aanleg Blootstelling aan dampen/gassen op het werk Blootstelling aan luchtvervuiling Tekort aan eiwit (alfa-1-antitrypsine)
Wat zijn de klachten bij COPD? hoesten zuurstoftekort benauwd slijm opgeven Wat zijn de klachten bij COPD? spierzwakte Longaandoening, benauwd te hebben, niet voldoende zuurstof Hoesten en benauwd verminderd inspanningsvermogen luchtweginfecties gewichtsverlies
Hoe behandel je COPD? Ontstekingsremmers Allerbelangrijkste: niet roken Voorlichting Luchtwegverwijders Ontstekingsremmers Behandelen exacerbaties Fysiotherapie/ longrevalidatie
Wat is het beloop bij COPD? Achteruitgang in longfunctie Steeds kortademiger/ afname inspanningsvermogen Tekort aan zuurstof in bloed Hartfalen Gewichtsverlies Ziekenhuisopnames Overlijden
Overeenkomsten tussen astma en COPD Klachten Gevoeligheid luchtwegen Behandeling met luchtwegverwijders Genetische aanleg: wrschl zeer beperkte rol
Verschillen tussen astma en COPD Roken als oorzaak Leeftijd ontstaan Allergie Systeemziekte versus aanvallen van benauwdheid Reactie op ontstekingsremmers Achteruitgang longfunctie
Longfibrose/sarcoidose C.A.J. Hensing, longarts
Kenmerken longaandoeningen Longfibrose/ Sarcoïdose Wat is het? Hoe ontstaat het? Wat zijn de klachten? Hoe behandel je het? Wat is het beloop?
Wat is longfibrose? Zeldzame longaandoening die zich afspeelt in het longweefsel (longblaasjes en omgeving) Meestal onbekende oorzaak Indeling op basis van röntgenbeeld en microscopisch beeld Gekenmerkt door ontstekingsreactie met bindweefselvorming
Hoe ontstaat longfibrose? Inademing van giftige stoffen (asbest) Inademing van organische stoffen (duivenmelkerlong) Medicijnen (antibiotica) Afwijkingen immuunsysteem in kader van andere ziekte (reuma/SLE) Bestraling borstkas Eindstadium sarcoïdose
Hoe ontstaat longfibrose? Genetische aanleg Meestal onbekend
Wat zijn de klachten bij longfibrose? hoesten benauwd zuurstoftekort Trommelstokvingers/ horlogeglasnagels Wat zijn de klachten bij longfibrose? Longaandoening, benauwd te hebben, niet voldoende zuurstof Hoesten en benauwd verminderd inspanningsvermogen Pulmonale hypertensie
Hoe behandel je longfibrose? Oorzaak wegnemen!! Denk aan duivenmelkerslong of stoflong Prednisolon? Immuunsuppressiva? Zuurstof Longtransplantatie Bij jonge patienten (<60 jaar)
Wat is Sarcoïdose? Zeldzame ontstekingsziekte die zich afspeelt in de longen, lymfeklieren, huid, ogen, gewrichten, hart, lever en/of hersenen Vorming van granulomen (ophopingen van witte bloedcellen) met ofwel spontaan herstel ofwel vorming littekenweefsel (chronische vorm)
Granuloom bij Sarcoïdose
Hoe ontstaat Sarcoïdose? Genetische aanleg? Contact met giftige stoffen? Infecties? Vooralsnog: Onbekend
Wat zijn de klachten bij Sarcoïdose?
Hoe behandel je Sarcoïdose? AFWACHTEN!!! PREDNISON – werking/bijwerking Immuunsuppressiva (methotrexaat) Biologicals (infliximab) Zuurstof Longtransplantatie
Wat is het beloop bij Sarcoïdose? Acute vorm – vaak spontane genezing Chronische vorm – perioden met verergering, geleidelijke achteruitgang of spontaan herstel 70% van alle patiënten heeft binnen 2 jaar spontaan herstel
VRAGEN?