Wat na Ravelijn? BRUGGE maart 2018

INHOUD Wat is het VAPH? Zorg en ondersteuning (persoonsvolgende financiering) Hulpmiddelen en aanpassingen Hoe een aanvraag indienen? www.vaph.be en mijnvaph

Wat is het VAPH?

Wat is het VAPH? VAPH = Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap De persoon heeft een ( vermoeden van) handicap. De persoon moet op moment van aanmelding jonger zijn dan 65 jaar. De persoon moet in Vlaanderen of het Brussels Hoofdstedelijk gewest wonen. Participatieprobleem Er moet een probleem zijn van integratie in de maatschappij De bijstand moet erop gericht zijn het deelnemen aan het maatschappelijk gebeuren zo normaal mogelijk te laten verlopen Langdurig en belangrijk Bedoeld wordt : onomkeerbaar, definitief, er is nood aan bijzondere bijstand (voorbeeld visusproblemen die met bril kunnen opgelost worden = geen handicap in de zin van het decreet Gehoorproblemen die met een gehoorapparaat opgelost kunnen worden = geen handicap in de zin van het decreet; Wel als de persoon ondanks het dragen van een gehoorapparaat nog een ernstig gehoorverlies heeft (minimaal 40 decibel verlies) Een stoornis kan kortdurend zijn (een trauma bij voorbeeld) maar de gevolgen moeten blijvend zijn. Aandoeningen die na een tijd verdwijnen vormen geen basis voor een handicap : revalidatie en evolutie van beperkingen spelen dus een belangrijke rol Functiestoornis Afwijking in of verlies van functies of anatomische eigenschappen (diagnose, zuiver medische benadering) als gevolg van een ziekte of aandoening Dat kan elke stoornis zijn : geen uitsluiting Het zijn de beperkingen die het gevolg zijn van de stoornis, en de situatie waarin de persoon met een handicap verkeert die de aard van de handicap bepalen De beperking is de vermindering of afwezigheid van de mogelijkheid om voor de mens normale activiteiten uit te oefenen. Deze beperking van de kansen op sociale integratie is het moeilijkst om aan te tonen Leeftijd en woonplaats In principe : geen aanmelding na bereiken van de leeftijd van 65 jaar Maar : relativeren voor : personen reeds ingeschreven voor 65 jaar Personen ingeschreven bij een rechtsvoorganger van het VAPH Op voorwaarde dat er een verband is tussen dossier toen en handicap nu Dus ook op voorwaarde dat de hulpmiddelen betrekking hebben op een handicap die al was vastgesteld voor 65 jaar (vaststelling kan ook bvb. Blijken uit bestaande medische verslagen) Belg zijn is geen voorwaarde, wel in België verblijven, ten minste 5 jaar, ev. Uit hoofde van de wettelijke vertegenwoordiger Uitzondering voor volwassenen en wett.vert. : Belgen en EG onderdanen, staatlozen, erkende vluchtelingen, kinderen die bijkomende kinderbijslag genieten, pers. Met minderjarige geplaatst door de jeugdrechter, de persoon die zou gediscrimineerd worden indien hij niet kan genieten van de bijstand op vlak van opleiding en tewerkstelling Uitzondering voor minderjarigen : persoon die zich in een behartenswaardige situatie bevindt en geen bijstand kunnen genieten van een andere instantie. Let wel : de voorwaarde van verblijf in België moet altijd vervuld zijn Concreet kan een minderjarige die niet wettig in België verblijft en waarvan de wett.vert. niet voldoet aan de voorwaarde van voorafgaand verblijf, toch ingeschreven worden

Wat is het VAPH? Het Belgisch zorglandschap FOD Sociale Zekerheid: o.a. parkeerkaart, verhoogde kinderbijslag, inkomensvervangende tegemoetkoming en integratietegemoetkoming RIZIV – via ziekenfonds: terugbetaling geneesmiddelen, doktersbezoek, vervangingsinkomen, hoorapparaten, prothesen, mobiliteitshulpmiddelen Provincies en gemeenten (bv. huisvesting) VDAB: werk en beroepsopleiding – tewerkstelling ondersteunende maatregelen (dienst “arbeidshandicapspecialisatie”) Ministerie van Onderwijs : specifieke begeleiding of hulpmiddelen in het kader van onderwijs Vlaamse sociale bescherming (uitbetaling BOB, mobiliteitshulpmiddelen vanaf 2019) VAPH Ingewikkeld zorglandschap, op federaal niveau, Vlaams niveau, niveau van gemeenten etc. Wie maakt mij wegwijs? Dienst maatschappelijk werk mutualiteit.

Wat is het VAPH? Overzicht aanbod VAPH Zorg en ondersteuning Voor meerderjarigen: Persoonsvolgende Financiering (PVF) Een budget op maat, dat kan worden ingezet als voucher (te besteden in een voorziening) of cash om zelf hun zorg en ondersteuning te regelen Voor minderjarigen (aanvraag via integrale jeugdhulp) Opvang en begeleiding in een voorziening (Multifunctioneel Centrum-MFC) of thuisbegeleiding Persoonlijke-assistentiebudget (PAB) Tegemoetkoming voor hulpmiddelen en aanpassingen (aan de woning, de auto, de computer,…) voor minder- en meerderjarigen Het is de bedoeling dat de minderjarigen op termijn ook in een systeem van persoonsvolgende financiering terecht gaan komen.

Zorg en ondersteuning Persoonsvolgende financiering

Zorg en ondersteuning Persoonsvolgende financiering Nieuwe ontwikkeling Persoonsvolgende financiering (PVF) nu al voor meerderjarigen overgang voor minderjarigen volgt Op 1/1/2017 stappen alle meerderjarigen die ondersteuning krijgen van het VAPH dienst of voorziening over naar het systeem van PVF. Met het nieuwe systeem wil men ondersteuning meer vraaggestuurd en op maat aanbieden. Middelen zijn niet meer gekoppeld aan voorziening maar aan de persoon zelf. PMH vraagt en krijgt een budget en kan daarmee zelf zijn zorg regelen.

Zorg en ondersteuning Doelstelling Perspectief 2020 Zorggarantie voor personen met een handicap met de grootste ondersteuningsnood Geïnformeerde gebruikers (regie in eigen handen) en vraag gestuurde zorg en ondersteuning in een inclusieve samenleving Drie pijlers voor nieuw ondersteuningslandschap Vermaatschappelijking van de zorg Persoonsvolgende financiering (PVF) Bijkomende budgettaire middelen Als we dan dieper ingaan op Perspectief 2020, dan zien we dat hierin 2 centrale doelstellingen naar voor komen. Als eerste wil men zorggarantie voor personen met een handicap met de grootste ondersteuningsnood realiseren. Dit betekent dat er aandacht zal moeten zijn naar een opsplitsing van de aanvragen naargelang de prioriteit van de ondersteunings-vraag. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan noodsituaties of spoedprocedures die uiteraard voorrang zullen moeten krijgen. Als tweede doel wil men geïnformeerde gebruikers en vraaggestuurde zorg en ondersteuning in een inclusieve samenleving. Concreet betekent dit dat men de persoon met een handicap de regie in eigen handen wil geven, zodat de persoon zelf kan bepalen hoe zijn zorg en ondersteuning georganiseerd wordt. Met vraaggestuurde zorg wil men meer flexibiliteit in de ondersteuning die een persoon vraagt, zodat een persoon zijn zorg kan aanpassen wanneer hij dit wenst. Deze zorggarantie en maximale inclusie wil men bereiken door middel van drie pijlers: Ten eerste: vermaatschappelijking van de zorg. Dit betekent dat men ernaar streeft om personen met een handicap zoveel mogelijk op te nemen in de samenleving en daarbij de zorg en ondersteuning probeert te verdelen over het sociale netwerk van de persoon en de professionele hulpverlening.  De tweede pijler is persoonsvolgende financiering, waarbij men de persoon met een handicap zoveel mogelijk beslissingsrecht probeert te geven, door het budget aan de persoon zelf toe te kennen. We stappen hiermee ook over van erkende zorgvoorzieningen (die budget kregen voor een bepaalde capaciteit) naar vergunde zorgaanbieders (bij wie de persoon met handicap terecht kan om zelf zorg in te kopen). De derde pijler bestaat uit bijkomende budgettaire middelen, om deze grote veranderingen in de zorg financieel te kunnen ondersteunen. De derde pijler, het financiële aspect, spreekt voor zich. De eerste twee pijlers zullen achtereenvolgens in deze presentatie besproken worden, en we starten met de vermaatschappelijking van de zorg. De boutade van het nieuwe ondersteuningsbeleid voor pmh (09/07/2010) is zoveel mogelijk gewoon

Zorg en ondersteuning Gedeelde zorg en ondersteuning Zelfzorg Eigen gezin Vrienden, vrijwilligers en ouders Reguliere diensten 5. Professionele diensten voor personen met een handicap (o.a. VAPH) Iedere persoon heeft andere wensen, mogelijkheden en ondersteuningsnoden. Nood aan een goede voorbereiding: wat kan ik?, wat wil ik?, wie kan me daarbij helpen? Voor het opmaken van het OP worden de 5 concentrische cirkels geëxploreerd, rekening houden met wat haalbaar en wenselijk is. 1, ikzelf 2 eigen gezin 3 vrienden, vrijwilligers en ouders (informele contacten) 4 reguliere diensten : poetshulp, gezinshulp, kinderopvang,… 5 professionele diensten voor mensen met een handicap (VAPH-ondersteuning (Rth

Zorg en ondersteuning RTH en nRTH Forfaitair vast bedrag Geen bewijslast Ondersteuningsplan PVB Budgetcategorieën Bewijslast Niet rechtstreeks toegankelijk Persoonsvolgende financiering  PVB Nood aan zorg en ondersteuning  BOB Rechtstreeks toegankelijk Gespecialiseerde hulp, beperkt in omvang en intensiteit RTH

Persoonsvolgende financiering Trap 1: Rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH) Laagdrempelige handicapspecifieke ondersteuning voor wie af en toe hulp nodig heeft: Begeleiding (individuele gesprekken), dagopvang of verblijf Beperkte intensiteit: 51 begeleidingen of 36 mobiele begeleidingen of 91 dagen dagopvang of 61 nachten verblijf of een combinatie Bij wie? VAPH subsidieert diensten die rechtstreeks toegankelijke hulp aanbieden RTH-punten (max. 8 per kalenderjaar) Beperkte eigen bijdrage

Persoonvolgende financiering Trap 1: Rechtstreeks Toegankelijk Hulp (RTH) 5 voorwaarden: Je hebt een (vermoeden van) handicap. Je bent jonger dan 65 jaar. Ben je al erkend als persoon met een handicap door het VAPH? Dan speelt je leeftijd geen rol. Je woont in Vlaanderen of in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Je hebt nog geen budget van het VAPH (persoonlijke-assistentiebudget, persoonsgebonden budget of persoonsvolgend budget). Je krijgt nog geen ondersteuning via flexibel aanbod meerderjarigen (FAM), multifunctionele centra (MFC) of intensieve thuisbegeleiding Geen aanvraagprocedure nodig

Persoonvolgende financiering Rechtstreeks toegankelijke hulp – max 8 punten RTH per jaar per cliënt Uw bijdrage Begeleiding: ambulant (per sessie) Max. 5,13 euro Begeleiding: mobiel (per sessie) Max. 5,13 euro Dagopvang (per dag) Max. 9,75 euro Verblijf (per nacht) Max. 24,52 euro Uw RTH-punten in puntenwaarde Begeleiding: ambulant (per sessie) 0,155 Begeleiding: mobiel (per sessie) 0,220 Dagopvang (per dag) 0,087 Verblijf (per nacht) 0,130 Bijvoorbeeld: één ambulante begeleiding kost u maximum 5,13 euro en 0,155 punten van uw puntensaldo.

Persoonsvolgende Financiering Trap 1: Basisondersteuningsbudget (BOB) Wat? 300 euro/maand voor basisondersteuning besteding moet niet verantwoord worden (poetsdienst, thuiszorg, speciaal vervoer, vrijwilligers…) combineerbaar met rechtstreeks toegankelijke hulp, met zorgpremie en met tussenkomst hulpmiddelen in eerste fase voor wie al langer op de wachtlijst stond en nog geen VAPH ondersteuning kreeg tot 2018 alleen automatische toewijzing uitbetaling door Vlaamse Sociale bescherming BOB: via bestaande zorgverzekering in de Vlaamse Sociale Verzekering We starten met de eerste trap, het basisondersteuningsbudget. Wat is het? Dit is een forfaitair vast bedrag van 300 euro per maand, het is dus voor iedereen hetzelfde bedrag. Dit bedrag kan besteed worden aan rechtstreeks toegankelijke zorg en ondersteuning. Het budget is combineerbaar met rechtstreeks toegankelijke hulp en IMB, maar niet combineerbaar met het persoonsvolgend budget, trap 2 van PVF. De besteding moet niet verantwoord worden, er moeten dus geen facturen ingediend worden en de persoon kan het budget dus vrij besteden. Voor wie is het? Het is een budget voor personen met een erkende handicap die een vast te stellen minimale nood aan zorg en ondersteuning hebben, en die geen gebruik maken van een persoonsvolgend budget (trap 2). Door wie? Tot 2018 zal gewerkt worden met automatische toekenningen van het BOB (personen op de wachtlijst en personen met een attest verhoogde kinderbijslag of een integratietegemoetkoming). Er zullen tot 2018 geen nieuwe aanvragen mogelijk zijn en er zullen voorlopig dus geen aanvragen voor trap 1 naar het VAPH komen. De toewijzingen zullen gebeuren door de Vlaamse Sociale Bescherming. In 2018 zal het systeem van de BOB geëvalueerd worden en daarna zou het, bij een positieve evaluatie, kunnen dat nieuwe aanvragen via het VAPH ingediend kunnen worden. Het budget zal worden uitbetaald door de zorgkassen, dus door de VSB. Achtergrondinfo: Waarom BOB naast PVB? Ten eerste om de participatie aan de samenleving te vergemakkelijken: bv. het inzetten van reguliere diensten, een kleine vergoeding voor vrijwilligers, … Ten tweede maakt het ondersteuning voor een ruimere groep van personen met een handicap mogelijk: ook personen met een lichtere ondersteuningsnood, die stap naar VAPH-specifieke zorg niet (willen) zetten, kunnen een tegemoetkoming krijgen. Ten derde draagt het bij aan het realiseren van zorggarantie: namelijk garantie bieden dat minimale ondersteuning voorhanden is voor al wie een erkende handicap en vastgestelde minimale ondersteuningsnood heeft.

Persoonsvolgende Financiering Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB) Wat? voor mensen die een grotere ondersteuningsnood hebben. verschillende budgetcategorieën: persoonsvolgend & op maat inzetbaar als cash, voucher of een combinatie besteding moet verantwoord worden toewijzing en uitbetaling door VAPH aanvraagprocedure doorlopen Pakket van middelen op basis van OP en zorgzwaarte (hoe ernstig is mijn beperking?) Cash= persoon werft zelf assistentie aan, koopt rechtstreeks zorg in Voucher= persoon wendt zich tot voorziening, financiering loopt via VAPH

Persoonsvolgende Financiering Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB) Stap 1: opmaak van ondersteuningsplan PVF (OP PVF) Formuleren en motiveren van vraag naar nRTH Proces van vraagverheldering: zelf of met begeleiding Goedkeuren OP PVF = registratie van vraag naar nRTH Stap 2: aanleveren informatie handicap, ondersteuningsnood en prioriteit Multidisciplinair team maakt een verslag op Handicap & Objectivering ondersteuningsnood obv de vraag = indicatie budgetcategorie PVB nRTH Beoordeling handicap en prioriteit ( dringendheid)

Persoonsvolgende Financiering Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB) Stap 3: beslissing door VAPH Of je erkend wordt als persoon met handicap Of je voldoet aan voorwaarden voor PVB nRTH Of je op korte termijn PVB nRTH zal ontvangen of langer moet wachten Hoe hoog PVB nRTH zal zijn

Persoonsvolgende financiering Trap 2: Wie krijgt eerst zijn budget? Prioritering Grootte van de ondersteuningskloof Mate acuut karakter of dringendheid van vraag. Inschatting bovengebruikelijke zorg Terechtkomen in prioriteitengroep 1,2 of 3 Chronologisch Regionale Prioriteitencommissies Soms automatisch PVB ( speciale groepen, zorgcontinuïteit)

Persoonsvolgende Financiering Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB) - budgetcategorieën Uitgedrukt in euro en in personeelspunten Tijd om op te starten Bemiddeling en bijstand mogelijk om tijdig op te starten. Na 2 maanden: ondersteuning kan geadviseerd worden bemiddeling indien nodig Na 4 maanden: Indien onvoldoende inspanning wordt budget stopgezet

PERSOONSVOLGEND BUDGET (PVB) Hoe inzetten: cash/voucher? Vrije keuze, combinatie mogelijk Wijziging mogelijk Besteding te verantwoorden VOORBEELD CASH Persoon woont thuis en betaalt een individuele begeleider en vrijwilliger voor dagactiviteiten VOORBEELD COMBINATIE Persoon verblijft vijf dagen per week bij VAPH-zorgaanbieder (met voucher) en betaalt in het weekend thuiszorg en poetshulp (cash) Persoon verblijft voltijds bij een VAPH-zorgaanbieder VOORBEELD VOUCHER Persoon woont samen met anderen in een huis waar zij zelf voorzien in eigen zorg en ondersteuning Persoon maakt gebruik van bijstandsorganisatie 21

Persoonsvolgende Financiering Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB) – Hoe inzetten? Waar? Bij wie? dienstencheque onderneming erkend door de federale overheid over het verlenen van zorg en ondersteuning inschrijving Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap met het oog op gebruik van PWA-cheques natuurlijke- of rechtspersoon over het vervoer van de budgethouder organisatie die vrijwilligers tewerkstelt over het verlenen van zorg en ondersteuning bijstandsorganisatie voor hoogdrempelige individuele bijstand een natuurlijke- of rechtspersoon over het verlenen van praktische hulp

Persoonsvolgende Financiering Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB) – hoe inzetten? Waar? Bij wie? Een vergunde zorgaanbieder ( vroegere ‘ voorziening’) arbeidsovereenkomst met inbegrip van een overeenkomst voor tewerkstelling van studenten privaatrechterlijke vereniging met rechtspersoonlijkheid zonder winstoogmerk erkend of vergund door een agentschap van Welzijn anders dan VAPH voor het verlenen van zorg en ondersteuning erkend uitzendbureau over het voorzien in zorg en ondersteuning zelfstandig dienstverlener die geen personeel te werk stelt over het leveren van zorg en ondersteuning een familielid verwant tot de tweede graad of een gezinslid van de budgethouder

Persoonsvolgende Financiering Trap 2: Persoonsvolgend budget – Vrij besteedbaar bedrag 1800 euro voor budgetcategorieën I tot en met IV 3600 euro voor budgetcategorieën V tot en met XII

Vragen? Voor meer info: www.vaph.be