CONGRES STEDELIJKE KAVELRUIL De Retailagenda 2018 – 2020 Eline van Straaten Accountmanager Retailagenda

Terugblik Retailagenda gestart op 17 maart 2015 - 2018 Initiatief ministerie Economische Zaken & Klimaat en betrokken partners: G40 IPO Inretail IVBN Detailhandel Nederland en andere stakeholders Aanleiding: grote structurele veranderingen in de retail 21 afspraken met doel: het toekomstbestendig en vitaal houden van winkelgebieden

Investeren in mensen en kansrijke winkelgebieden Uitgangspunten Overcapaciteit m2 winkelmeters terugdringen Niemand kan het alleen, samenwerken is een must Beleid op orde Op lokaal niveau moet actie worden ondernomen Investeren in mensen en kansrijke winkelgebieden Regionale afstemming Van elkaar leren

Acties Retailagenda Afsluiten RetailDeals: 152 gemeenten 12 provinciale RetailDeals 6 regio’s Samen met stakeholders Keuzes maken - beleid Concrete acties Regionale afstemmen Continuïteit

Acties Retailagenda Retail Innovatie Agenda Monitoren RetailDeals (bezoek, enquêtes) Gemeenten als proeftuin Experimenten in gemeenten = maatwerk Ontwikkelen instrumenten: intervisie, pilot gastvrije binnenstad, “boekjes”, stedelijke kavelruil ea. Vaststellen uniforme kengetallen en definities Toolkit gemeenten Organiseren bijeenkomsten, congressen en intervisies Samenwerking met partners als DNWS en Platform 31 (verlichte regels winkelgebieden, blurring ea.)

Vervolgaanpak Retailagenda 2018 - 2020 Focus op vijf thema’s: Regionale afstemming Lokale Transformatie van (winkel) gebieden Flexibilisering Huurmarkt Human Capital Agenda Kenniscreatie & Innovatie

Vijf centrale thema’s De vijf thema’s zijn onderling met elkaar verbonden: Regionale afstemming en lokale transformatie hebben een directe impact op het winkellandschap Flexibilisering van de huurmarkt is gewenst om investeringen in het winkelvastgoed te stimuleren; dit zal effect hebben op de lokale transformatie De thema’s Human Capital Agenda en kenniscreatie & innovatie raken de gehele winkelsector  

Vijf centrale thema’s Drie onderwerpen lopen door alle thema’s heen en zijn bepalend voor de ontwikkelingen in de sector: Digitalisering Internationalisering/Europa Duurzaamheid

1. Regionale afstemming De zoektocht naar vernieuwing en innovatie, maar ook de leegstandsopgave in de detailhandel manifesteert zich veelal op lokaal niveau: in binnensteden, in kernen en in de periferie. De sleutel om hier gericht aan te werken ligt echter vaak op regionaal niveau.

2. Lokale transformatie van (winkel)gebieden Binnensteden en winkelgebieden veranderen in hoog tempo. Winkelgebieden verkleuren steeds meer van "place tot buy” naar "place to meet". Van transactie naar attractie en interactie.

3. Flexibilisering Huurmarkt Om winkelgebieden aantrekkelijk te maken en te houden zijn investeringen noodzakelijk. Kansrijke winkelgebieden moeten succesvol blijven, in minder kansrijke winkelgebieden is transformatie noodzakelijk. Om dit te bereiken is een gedeelde visie en een goede samenwerking tussen de retailers, de vastgoedeigenaren en de overheden een voorwaarde.

4. Human Capital Agenda De Human Capital Agenda (HCA) gaat over de investeringen van ondernemers, werkgevers, werknemers, onderwijs- en kennisinstellingen en overheden, die noodzakelijk zijn om de competenties van iedereen die werkzaam is in de (food en non-food) retailsector aan te laten sluiten bij de noodzakelijke transitie van de sector.

5. Kenniscreatie & Innovatie Kenniscreatie & Innovatie vormen de basis voor een sector die toekomstbestendig en aantrekkelijk is en blijft. Op allerlei plaatsen (op straatniveau in winkelgebieden, bij retailers en bij lokale overheden) en met inzet van uiteenlopende nieuwe methoden vindt (digitale) innovatie in de retail plaats.

5. Retail Innovatie Agenda Retail Innovatie Deals Den Haag Roermond Eindhoven Beverwijk Roosendaal

Actief betrokken gemeenten Pilotgemeenten Pilot gastvrije binnenstad Arnhem Eindhoven Meppel Meppel Haarlem Zoetermeer Hardenberg Hilversum Roosendaal Den Helder Schiedam

Voorbeeld Transformatie Van A1 naar B-locatie: Pollmann servies Arnhem Van opslagloods naar winkel

Voorbeeld Transformatie Van bioscoop naar bierbrouwerij MOUT Hilversum

Voorbeeld opgaven uit de groep?

2. Lokale transformatie van (winkel)gebieden Drie gebieden met verschillende vraagstukken 1: Gemeente X Sinds de komst van internet en de vergrijzing is deze kern niet meer aantrekkelijk voor bezoekers buiten de regio. Alleen lokale bewoners doen nog boodschappen bij de supermarkt, de bakker en de slager. Met gevolg: - bewoners gaan voor een ‘dagje winkelen’ (niet dagelijkse voorzieningen) naar nabijgelegen grote stad - veel leegstaande panden in de kern - geen interesse in X bij ketens - ondernemers zijn ook de eigenaar en opvolging/ pensioen komt in gevaar BEDENK EEN SCENARIO VOOR GEMEENTE X

2. Lokale transformatie van (winkel)gebieden 2: Gemeente Y Er is bij (internationale) ketens nog altijd veel belangstelling om te vestigen in deze gemeente. Alleen bestaan de straten in de binnenstad uit kleine aangesloten panden van max. 250m2. De ketens vragen oppervlaktes tussen 500-1500 m2. Gemeente kan aanvragen dus niet honoreren. Met gevolg: - alleen lokale ondernemers in de kern - eigenaren zijn bereid samen naar oplossingen te zoeken - bezoekersaantallen lopen drastisch terug - eigenaren op bedrijventerreinen kunnen wel die grote panden aanbieden BEDENK EEN SCENARIO VOOR GEMEENTE Y

2. Lokale transformatie van (winkel)gebieden 3: Gemeente Z De gemeente ziet dat haar binnenstad geen nieuwe ondernemers meer aantrekt. Ook acquisitie werkt niet meer. Lokale ondernemers blijven veelal waar ze zitten, omdat ze soms niet anders kunnen i.v.m. langlopend huurcontract of een eigen pand. De gemeente merkt wel dat consumenten steeds meer buiten de deur eten en drinken, de huidige horeca ondernemingen kunnen niet voldoen aan die vraag. Het bestemmingsplan heeft een maximalisering op horeca en die is reeds bereikt. De stad heeft een mooi Marktplein, en daar is maar 2 dgn/ week de markt. Verder wordt het plein niet gebruikt. Met gevolg: - in de kern komen vele leegstaande winkelpanden - ondernemers rondom het Marktplein klagen en dreigen met vertrek - nieuwe horecazaken melden zich bij de gemeente en kunnen niet vestigen (bereikte maximum) - consumenten die in de stad kwamen komen minder frequent BEDENK EEN SCENARIO VOOR GEMEENTE Z