Prof. Em. Walter Leirman Erevoorzitter Seniornet Vlaanderen Windows 7 in 7 stappen: een systematische eerste verkenning met enkele oefeningen WINDOWS 7: een verkenning in 7 STAPPEN Weer een nieuwe Windows? We hebben toch nog maar pas Windows Vista gehad? En nu “versie 7”? Vista verscheen uiteindelijk op 30 januari 2007 voor “gewone”] consumenten met als lijfspreuk The Wow Starts Now, of “Nu komt pas de Waauw”. Voor wie gewoon was aan XP, toch een opmerkelijke verandering, vooral dan in visueel opzicht: startknop en startvenster anders, “alle programma’s in één verticale boom”, een meer geavanceerde interface, een volgens Microsoft betere stabiliteit, een nieuwe multimediagalerij, een betere beveiliging tegen het uitbuiten van bugs, virussen en andere gevaren, vervanging van Outlook Express door Windows Mail en een aantal andere vernieuwingen. Meest spectaculair allicht: de “sidebar” waar je “gadgets” kan plaatsen zoals het weer of het uurwerk, en de “aero”-look waarbij één scherm boven een ander zichtbaar kan zijn. Vernieuwing goed en wel, er waren ook nadelen: het programma was zwaarder en niet eenvoudiger, het opladen duurde langer, het afsluiten was belachelijk moeilijk, en op de duur werkte het systeem ook trager. Vooral vanuit de bedrijven hield men voorlopig vast aan XP. Prof. Em. Walter Leirman Erevoorzitter Seniornet Vlaanderen

Toelichting bij “wat is SNVl?” Wat is een animator? Wijzen op onze leuze: senioren leren van en aan senioren. Je kan dat makkelijk uitbreiden tot “volwassen mensen leren van en aan elkaar”. Hier is geen sprake van “de meester of docent” aan de ene kant en “leerlingen” aan de andere. We kunnen onze kennis en kunde met elkaar delen. We proberen ook om aan te sluiten bij de ervaringen van mensen. En wat we tonen en zeggen krijgt u ook mee: zo kan u thuis rustig alles nog eens doornemen, en vooral ook verder toepassen. 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Microsoft: “Windows 7 is ZOVEEL BETER!” Eind 2009 kwam Microsoft dan met Windows 7, dat op de eerste plaats sneller opstartte , sneller bleek te werken dan Vista, en beter afsloot. Bovendien waren er een aantal nieuwigheden zoals “bibliotheken” en “jumplists” (zie verder). Kijk maar even naar wat Microsoft daar zelf over zegt: verbetering op 7 punten! Wat moeten we hiermee? We zullen dit hier even kort maar toch vrij grondig onder de loep nemen. Onthoud echter vooral dit: wie sedert januari 2010 een nieuwe computer kocht met Windows als besturingssysteem kreeg Windows 7 voorgeschoteld. En dat geldt ook voor senioren! We stellen trouwens vast dat in onze cursussen soms tot de helft van de deelnemers al Windows 7 hebben. En intussen werkt MS aan versie 8, die dan zou werken met een “aanraakscherm”: tik in het scherm op “Word” of “mail”, en dat gaat direct open. Voorziene datum: eind 2012! Bovendien:”beter aanpasbaar aan eigen wensen” En: “het brengt nieuwe zaken: jumplists, streaming, windows touch…” 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

1. Wat heeft Windows 7 meer te bieden? In ‘t kort: “relatieve verbetering én vernieuwing, maar ook afslanking” Echt (ver)nieuwd: 1. Taakbalk 2. Verkenner (verwant aan XP) 3. Bibliotheken of verzamelingen van alle docs, afbeeldingen, video’s … 4. “Jumplists” of directe doorverbinding naar bestanden 5. Maken thuisnetwerk vergemakkelijkt 6. Snelheid verbeterd Weggevallen: 1. Windows Movie Maker, Windows Fotogalerij, en Windows Mail (wel nog via download Live Essentials) 2. In Europa: Internet Explorer niet “puur” meegeleverd, wel met mogelijkheid tot keuze andere browsers 3. Sidebar (wel nog “gadgets”) 1. Wat heeft Windows 7 meer te bieden? Hier bekijken we even wat echt vernieuwd is: 1. Taakbalk (bij voorbeeld: programa-pictogrammen i.p.v. geopende vensters) 2. Verkenner (verwant aan XP) 3. Bibliotheken of verzamelingen van alle documenten, afbeeldingen, video’s … 4. “Jumplists” of directe doorverbinding naar bestanden 5. Maken van een thuisnetwerk is vergemakkelijkt 6. De snelheid is verbeterd Anderzijds – o.m. door Europese regelgeving – zijn enkele zaken weggevallen: Moviemaker, Windows mail, Internet Explorer “puur” (want je kan nu ook andere bladerprogramma’s kiezen), Sidebar 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Het oordeel van specialisten zoals Techzine.nl Pluspunten Stabiel Interface werkt prettig, iets gebruiksvriendelijker Is echt snel Veiligheid verbeterd Minpunten Windows-map met alle standaard software is 10 GB groot Windows Live Essentials is niet meegeleverd Systeemvereisten zijn niet min: snelle processor ( zeker 1 Gigaherz) ruim werkgeheugen: minstens 1 (liefst 2) Gigabyte (GB) voldoende schrijfruimte: minstens 16 Gigabyte meeste recente én nieuwe pc’s kunnen dat wel aan je kan met de “Upgrade Advisor” testen of je pc dit vermag Experten zijn het eens: er zijn meer plus- dan minpunten: +: meer stabiliteit, iets gebruiksvriendelijker, meer veiligheid (Defender), snellere opstart : Windows-map met alle standaard software is echt groot (ca 10 Giga) en Windows Live Essentials is niet meegeleverd Om met Win7 te kunnen werken heb je een krachtige pc nodig: snelle processor (zie verder), werkgeheugen van minstens 1 en liefst 2 of meer Giga, voldoende schijfruimte (minstens 16 Giga). De meeste nieuwe pc’s kunnen dat aan. Heb je een wat ouder toestel, kan je online met de “Upgrade Advisor” van microsoft (www.microsoft.nl) een test doen om te zien of je “Win7-waardig” bent. 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Oefening 1: Systeemeigenschappen van uw pc Klik op Start > Configuratiescherm > Systeem en beveiliging > Systeem Hier zie je: 1. Windows-versie 2. Processor (hier 1,73 GHerz) 3. Geïnstalleerd geheugen (hier 1 Giga) Prestatiescore /7,9 (hier 4,6 = laagste deelscore) Een eerste oefening (kan ook met Vista): bekijk de systeemeigenschappen van uw pc. Klik op Start, dan “Configuratiescherm”, en vervolgens op “Systeem en beveiliging > Systeem”. Je krijgt een scherm met “Informatie over uw computer”: Windows-versie, snelheid van de processor (zeg maar de motor) en de omvang van het geïnstalleerd geheugen. Vanaf Vista krijg je ook een gemiddelde prestatiescore op 7,9 krijgen (streng, want hoge spelletjescapaciteit wordt meegerekend en men neemt de laagste deelscore als gemiddelde!). 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

2. De belangrijkste versies: Premium - Professional - Ultimate Windows 7 Home Premium ontworpen voor thuisgebruik. extra functies zoals ondersteuning voor HDTV, schrijven van dvd's, spelletjes Ook Windows Media Center én –Player 11 Deze versie wordt op de meeste pc's bijgeleverd. Windows 7 Professional Vooral voor zakelijk gebruik alle functies van Windows 7 Home Premium Minder spelletjes Een aantal extra zakelijke functies Ondersteunt Windows XP modus. Windows 7 Enterprise/ Ultimate Voor grote bedrijven heeft alle functies van alle goedkopere versies Plus extra functies zoals Bitlocker ondersteuning voor meerdere talen enz. 2. De belangrijkste versies: Officieel zijn er 5 versies. In de praktijk zijn er 3 vlot beschikbaar: Windows 7 Home Premium ontworpen voor thuisgebruik, met extra functies zoals ondersteuning voor HDTV, schrijven van dvd's, spelletjes. Ook Windows Media Center én –Player 11 krijg je erbij. Deze versie wordt op de meeste pc's bijgeleverd. Windows 7 Professional, vooral bestemd voor zakelijk gebruik, en dus iets duurder. Hier vind je alle functies van Windows 7 Home Premium Er zijn minder spelletjes, wel een aantal extra zakelijke functies. En deze versie ondersteunt Windows XP modus (de XP-look). Windows 7 Enterprise/ Ultimate, bestemd voor grote bedrijven. Deze versie heeft alle functies van alle goedkopere versies 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Home premium wat nader bekeken Volstaat voor de meeste thuisgebruikers Basis tekstverwerking: Wordpad met Lint Windows Media Center Verbeterde rekenmachine met ook wetenschappelijke functies Nieuwe Paint! Vlot werken met Office 03/07, Photofiltre, Photostory En zie verder… Voor de meeste thuisgebruikers volstaat Home premium. Interessant is het nieuwe Wordpad met Lint, dat al verregaand op Word 2007 gelijkt! Verder is er het ene Windows Media Center (met alle onderdelen zoals Media Player 11), een verbeterde rekenmachine met ook wetenschappelijke functies, en voor de “schilders” onder ons de nieuwe Paint! Verder kan je vlot werken met allerlei programma’s zoals Office 03/07, Photofiltre, Photostory. 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

3. Upgraden vanuit XP of VISTA Van XP naar Win 7: alleen via “schone installatie” Dus: vertrekken van nul Maar: je krijgt “Windows Easy Transfer-tool“ om mappen en bestanden op bijv. USB-stick over te zetten Je kan ook aantal mappen naar nieuwe map “Windows Old” verplaatsen Schone installatie duurt ca 30’ Daarna moet je wel de meeste programma’s opnieuw installeren! Van Vista naar Win7: Methode 1: schone installatie Maar dan wel vertrekkend van Vista-type naar evenwaardig Win7 type (bijv. van Premium naar Premium) Methode 2: Win 7 naast Vista, op aparte partitie Duur: tot 3 uur! (eigen ervaring) Ook hier is herinstalleren van meeste programma’s noodzakelijk! 3. Upgraden vanuit XP of VISTA En wat als je van een vorige versie wil upgraden? Nemen we eerst de stap van XP naar Win 7: dit gaat alleen via een radicale “schone installatie”, dus vertrekkend van nul. Je krijgt wel steun in de vorm van “Windows Easy Transfer-tool“ om mappen en bestanden op bij voorbeeld een USB-stick over te zetten Je kan ook aantal mappen naar nieuwe map “Windows Old” verplaatsen. De “schone installatie” duurt ongeveer 30 minuten. Let wel: daarna moet je wel de meeste programma’s opnieuw installeren! Om van Vista naar Win7 te gaan zijn er twee methodes: Methode 1: schone installatie, maar dan wel vertrekkend van het bestaande Vista-type naar het evenwaardig Win7 type (bijv. van Premium naar Premium). Methode 2: Win 7 naast Vista, op een aparte partitie. Duur: tot 3 uur! (eigen ervaring). Ook hier is herinstalleren van meeste programma’s noodzakelijk! 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Starten, afsluiten, herstarten Start: ofwel direct, ofwel via zwart scherm in 30’ Merk op: knop Afsluiten staat al klaar! (verbetering!) Klik op startknop, dan op PIJLTJE naast “Afsluiten”, en je krijgt bijgaand venster > Hier kan je direct weer Afsluiten Of Opnieuw opstarten Of eventueel in Sluimerstand zetten (blijft wel stroom verbruiken!) Oefenen maar! Laten we beginnen bij het begin: starten, afsluiten en herstarten. Je drukt op de aanzetknop van de pc, en je krijgt ofwel direct een afgeslankt blauw scherm met Windows-logo en een golvende pijl met witte duif. Als je naast Win7 nog een andere versie hebt, dan krijg je een zwart scherm, met standaard Windows 7 als vertrekpunt, en een automatische startoperatie van 30 seconden. Wat onmiddellijk opvalt: je ziet niet alleen de beroemde Startknop linksonder, maar direct ook een balkje met “Afsluiten”. Klik je op het PIJLTJE naast “Afsluiten”, krijg je bijgaand venster met 6 keuzemogelijkheden. Hier kan je direct weer Afsluiten, of Opnieuw opstarten of eventueel de pc in Sluimerstand zetten (blijft wel stroom verbruiken!). Oefenen maar! 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

4. Startknop, zoeken en startvenster Eerste keer: Sober startvenster, met startknop, paar pictogrammen Klik op startknop: startvenster (zoals Vista!) Onderaan de bekende zoekbalk: typ je zoekterm en Enter! Scherm toont standaard 10 laatst gebruikte programma’s Plaats cursor op bijv. Word, en je krijgt “Jumplist”: zet cursor op één bestand, klik, en het gaat open! 4. Startknop, zoeken en startvenster Klik op de startknop en het startvenster wordt, zoals in Vista en XP, geopend. Onderaan zie je de bekende zoekbalk: klik daarin, typ je zoekterm en Enter! Vrij snel toont het de pc het resultaat. Herken je wat je zoekt, dubbelklik daarop, en het betreffende bestand of programma wordt geopend. Kijk je gewoon boven die balk, dan toont het startscherm standaard de 10 laatst gebruikte programma’s, plus een aantal basisprogramma’s. Plaats de cursor op bijv. Word, en je krijgt de nieuwe “Jumplist”: nu zie je de binnen dat programma recent opgeslagen bestanden. Zet de cursor op één bestand, klik, en het gaat open! 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Oefening: Wordpad gebruiken, afsluiten, herstarten Klik op Startknop > Alle programma’s Klik bovenaan op “Bureau-accessoires” en daar onderin op “Wordpad” In het werkvenster typ je een tekst (zie voorbeeld), en sla op: Klik op de Wordpadknop, en dan “Opslaan als” Win7Txt Sluit alles af, en herstart Laat ons eens Wordpad gebruiken, afsluiten en herstarten! Klik op Startknop > Alle programma’s Klik bovenaan op “Bureau-accessoires” en daar onderin op “Wordpad” In het werkvenster typ je een tekst hier gewoon “Wordpadknop”). Wil je die tekst opslaan, klik dan op de Wordpadknop, en dan op “Opslaan als” Win7Txt. Sluit alles af, en herstart 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

5. De vernieuwde Taakbalk Taakbalk bevat nu: 1. Startknop links 2. Programma-pictogrammen: vaste + nieuw geopende 3. Rechts: Systeemvak met Taal, systeempictogrammen, aanduiding tijd en datum Dus: geen aanduiding meer van elk geopend venster zoals in XP en Vista Wel: ga met cursor op pictogram (bijv. Word), en de geopende vensters worden getoond. Klik op betreffende bestand en je bent in dat venster Nieuw programma aan taakbalk vastmaken: Startknop, rechtsklik op programma > Aan taakbalk vastmaken 5. De vernieuwde Taakbalk De vernieuwde taakbalk bevat nu drie onderdelen: 1. Startknop links 2. De eigenlijke taakbalk met alleen Programma-pictogrammen: vaste enerrzijds (Internet Explorer, Verkenner, Media Player, Messenger) en nieuw geopende 3. Rechts krijg je het Systeemvak met Taal (hier NL), een aantal systeempictogrammen, en de aanduiding van tijd en datum (zie volgende dia). Wat we dus niet meer direct zien is de aanduiding van elk geopend venster zoals in XP en Vista Geen nood: ga met cursor op een pictogram (bijv. Word), en de openstaande vensters worden getoond. Klik op het betreffende bestand en je bent in dat venster! Nieuw is de mogelijkheid om een programma aan de taakbalk vast te maken. Dat gaat zo: Klik op Startknop, dan rechtsklikken op een programma > en kiezen voor “Aan taakbalk vastmaken”. Meteen zie je het betreffende pictogram in de taakbalk, en kan je het van daaruit starten. 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Het systeemvak - aanpasbaar In het systeemvak vind je van links naar rechts (ga met muis over symbolen): Taal (hier NL), verborgen pictogrammen, probleemoplossing, energievoorziening, internettoegang, geluid, uur en (nieuw) datum! Klik op “verborgen pictogrammen”: je krijgt venster met alle bij start geopende programma’s Om pictogram in taakbalk te krijgen: klik op “aanpassen” rol venster uit, en kies voor “Pictogram en meldingen weergeven”. Dat kan je steeds weer veranderen! Alleen melding Melding + Pictogram Bekijken we even het systeemvak van meer nabij. In het systeemvak vind je van links naar rechts (ga met muis over symbolen): Taal (hier NL), verborgen pictogrammen, probleemoplossing, energievoorziening, internettoegang, geluid, uur en (nieuw) datum! Klik op “verborgen pictogrammen”: je krijgt een venster met alle bij start geopende programma’s. Om een pictogram in de taakbalk te krijgen doe je dit: klik op “aanpassen” rol venster uit, en kies voor “Pictogram en meldingen weergeven”. Dat kan je steeds weer veranderen! 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Oefening taakbalk: Sluit af, en start opnieuw Maak één programma (bijv. Word(pad) aan taakbalk vast Je weet wel: Startknop > Programma aanwijzen, rechtsklikken! Open in elk geval Wordpad Ga vanuit taakbalk direct naar het in Wordpad opgeslagen document Klik op pijltje “verborgen pictogrammen weergeven” Klik op “aanpassen” Plaats één programma in systeemvak Even oefenen met taakbalk! Sluit de pc af, en start opnieuw. Maak één programma - bijv. Word(pad) - aan de taakbalk vast Je weet wel: Startknop > Programma aanwijzen, rechtsklikken en kiezen voor “Aan taakbalk…” Open in elk geval Wordpad. Ga vanuit taakbalk direct naar het in Wordpad opgeslagen document Klik op in het syteemvak op het pijltje “verborgen pictogrammen weergeven” Klik op “aanpassen”. Plaats één programma in systeemvak, je krijgt meteen een klein pictogram. 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

6. De verkenner: oud én nieuw Verkenner kan geopend met klik op pictogram Kan ook via Startknop >rechtsklik Hiernaast zie je het nieuwe Verkenner-venster Op eerste zicht nieuw, want Links staan slechts 4 rubrieken: Netwerk, Computer, Bibliotheken, Favorieten Rechts zie je 4 “Bibliotheken” Klik op “Computer”>BOOT C en je krijgt bekend beeld Wel nieuwe rubrieken bovenaan Je kan direct Nieuwe Map maken 6. De verkenner: oud én nieuw Je kan nu rechtstreeks naar de Verkenner, met één klik op het gele mappictogram in de taakbalk. De Verkenner kan je ook nog steeds openen via Startknop >rechtsklik > “Windows Verkenner openen”. Hiernaast zie je het nieuwe Verkenner-venster. Op het eerste gezicht is dit nieuw, want links staan er slechts 4 rubrieken: Netwerk, Computer, Bibliotheken, Favorieten. Rechts zie je 4 “Bibliotheken”: Afbeeldingen, Documenten, Muziek en Video’s. Klik daaronder op “Computer”>BOOT C en je krijgt het bekende overzicht. Wel zijn er nieuwe rubrieken in de balk bovenaan. Interessant is vooral dat je direct een “Nieuwe Map” kan maken 19-9-2018kan bijv. WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Oefening Verkenner Open Verkenner Klik in Bibliotheken op “Documenten” Klik bovenaan op “Nieuwe map” Typ doorheen de blauwe tekst “Cursus” en Enter! Kopieer “Win7Txt” (rechtsklik > kopiëren) naar deze nieuwe map (na klik op map “Cursus”, en rechtsklik “Plakken”) Open BOOT (C ) Selecteer een map (bijv. foto’s – hier Photofiltre) Klik boven op pijltje naast “In Bibliotheek opnemen” en kies “Afbeeldingen” Controleer daarna! Een Verkenner-oefening: Open Verkenner, en klik in Bibliotheken op “Documenten”. Klik bovenaan op “Nieuwe map” Typ doorheen de blauwe tekst “Cursus” en Enter! Kopieer “Win7Txt” (rechtsklik > kopiëren) naar deze nieuwe map (na klik op map “Cursus”, en rechtsklik “Plakken”) Onde “Computer” (links) klik je op BOOT (C ) en selecteer een map (bijv. foto’s – hier Photofiltre). Klik boven op pijltje naast “In Bibliotheek opnemen” en kies “Afbeeldingen”. Controleer daarna! 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

7. Bibliotheken: virtuele verzamelingen Bibliotheken zijn nieuw Maar bestonden al in bijv. Picasa Zijn geen echte mappen met bestanden, maar verzamelen bestanden van één soort Bijv. Afbeeldingen of Documenten Met twee locaties: lokaal en “openbaar” of “publiek” Handig om snel bestanden te vinden! Je kan ook zelf bibliotheken bijmaken, bijv. “Presentaties” 7. Bibliotheken: virtuele verzamelingen Bibliotheken zijn nieuw in Win7. Maar ze bestonden al elders, in bijv. Picasa. Het zijn geen echte mappen met bestanden, maar ze verzamelen links naar bestanden van één soort, zoals Afbeeldingen of Documenten. Ze hebben twee locaties: lokaal en “openbaar” of “publiek”. Dit is handig om snel bestanden te vinden, of ook op te slaan. Je kan ook zelf bibliotheken bijmaken, bijv. “Presentaties”. 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Toemaatjes Antivirus-Spy-Malware: Microsoft Security Essentials. Lijkt op Windows Defender, maar detecteert meer soorten malware. Thema’s zijn terug: aantal mooie reeksen worden aangeboden Rechtsklik Bureauvenster > Aan persoonlijke voorkeuren aanpassen Met Win7 krijg je ook enkele toemaatjes. 1. Antivirus-Spy-Malware: Microsoft Security Essentials. Dit lijkt op Windows Defender, maar detecteert meer soorten malware, en krijgt, als gratis programma, een goede pers! 2. Thema’s zijn terug: een (groeiend) aantal mooie reeksen worden aangeboden. Hoe selecteer je dat? Rechtsklik in Bureauvenster > Aan persoonlijke voorkeuren aanpassen, en je krijgt een “themavenster”. Kies een reeks uit en installeer. 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman

Bijkomende bronnen Computerbladen zoals Clickx, Computer Magazine enzovoort brengen overzichten en tests Website Techzine.nl: Reeks artikelen van Donenzone (okt.010) “Win 7 is een must have” Gratiscursus.be: uitvoerige online-cursus vanaf maart 010 Boeken: Visual Steps, Easy Computing Gratis e-book: via Twitter Bob Van Duuren twitter.com/bobvanduuren/ Bijkomende bronnen over Windows 7: Computerbladen zoals Clickx, Computer Magazine enzovoort brengen overzichten en tests. Website Techzine.nl: Reeks artikelen, o.m. van Donenzone (okt.010). “Win 7 moet je hebben”… Gratiscursus.be: uitvoerige online-cursus vanaf maart 010. Boeken: Visual Steps, Easy Computing… Gratis e-book: via Twitter Bob Van Duuren twitter.com/bobvanduuren/ 19-9-2018 WINDOWS 7 Eerste verkenning prof. W. Leirman