Samen leren samenleven Het vernieuwde PPGO! Sinds januari 2016 heeft het GO! een vernieuwd pedagogisch project Waarom? Ons PPGO! (zo noemen wij ons pedagogisch project) bestond tien jaar. Ondertussen is de samenleving erg veranderd, de diversiteit in onze scholen is nog nooit zo groot geweest, we leven sinds enkele jaren in een superdiverse samenleving. Daar willen we in ons vernieuwde PPGO! rekening mee houden Let op. We spreken over een vernieuwd en niet over een nieuw PPGO!, want het is niet zo dat we alles wat we tot nu toe hebben verdedigd en waar we tot nu toe aan hebben gewerkt aan de kant schuiven. Integendeel. Meer dan ooit zijn we er van overtuigd dat ons PPGO! nodig blijft. Ik vertel jullie graag wat meer over het pedagogisch project van het GO! aan de hand van een aantal citaten uit dat PPGO!
Het pedagogisch project van het GO! “Het PPGO! is het basisdocument waarin de grondbeginselen, de waarden en de algemene doelstellingen van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap zijn opgenomen.” PPGO!, 2016 Wat is dat nu, het PPGO! van het GO!. In ons pedagogisch project omschrijven we het als volgt: (tekst slide) Het is onze basis om kwaliteitsvol onderwijs en opvang te kunnen garanderen Het is niet zomaar een tekst, maar een maatschappelijk project: Het GO! wil mee bouwen aan de samenleving van de toekomst: een vrije democratie met actieve burgers waarin het samenleven centraal staat. Wij bereiden onze lerenden voor op het samenleven. Daarom willen we hen een voldoende brede vorming geven. Met zijn PPGO! positioneert het GO! zich in de samenleving. Het universele recht op onderwijs veronderstelt dat de samenleving in maximale ontplooiings- en participatiekansen voorziet voor elk individu, volgens zijn of haar mogelijkheden.
Het vernieuwde PPGO! “Het PPGO! beoogt gelijke kansen bij de maximale ontplooiing en vorming van persoonlijkheden … Kinderen, jongeren en volwassenen worden maximaal uitgedaagd en geprikkeld in hun specifieke talenten.” PPGO!, 2016 Zoals daarnet gezegd hebben we geen nieuw maar een vernieuwd PPGO!, een belangrijke nuance, want meer dan ooit zijn we er van overtuigd dat ons PPGO!, het pedagogisch project van het GO! nodig blijft. (tekst op slide) Echte kansen bieden aan jonge mensen, segregatie tegengaan, talenten ontwikkelen en élk talent gelijkwaardig behandelen. Dat blijft onze maatschappelijke opdracht. Het GO! kiest resoluut voor de rijkdom en de kansen van diversiteit en sociale mix. We zetten in op de totale ontplooiing van onze leerlingen: het ontwikkelen van een open geest, een kritische en creatieve houding ten aanzien van mens, natuur en samenleving, en actief burgerschap
Het vernieuwde PPGO! “Het GO! stelt het samen leren samenleven als een kernopdracht voorop, en benadrukt daarmee dat alle mensen in onze samenleving over alle verschillen heen met elkaar verbonden zijn door gemeenschappelijke grondrechten en democratische basiswaarden” PPGO!, 2016 Wat is er nu vernieuwd, in het vernieuwde PPGO! Het staat als volgt in de tekst: (tekst slide) We zijn vertrokken vanuit de baseline “samen leren samenleven”, wat betekent dat? Dat we inzetten op onze kernwaarden: respect, oprechtheid/eerlijkheid, gelijkwaardigheid. Maar ook openheid, engagement en betrokkenheid Dat we aandacht hebben voor de verschillende wetenschappelijke, technologische, sociaal-culturele en ethische componenten in onze samenleving Dat we ons positioneren in die samenleving: dat de samenleving in maximale ontplooiings- en participatiekansen voorziet voor elk individu, volgens zijn of haar mogelijkheden.
Het vernieuwde PPGO! - Neutraliteit Van actief pluralisme naar actief burgerschap “Actief burgerschap wordt op de eerste plaats gekenmerkt door een actief pluralistische basishouding en de verwachting van wederkerigheid.” PPGO!, 2016 Het GO! heeft de grondwettelijke opdracht om neutraal onderwijs aan te bieden. Tot voor kort vulden wij die neutraliteit in als actief pluralisme, in het vernieuwde PPGO! wordt dat actief burgerschap. In de vernieuwde tekst staat het zo: (tekst slide), we gaan dus een stap verder
Het vernieuwde PPGO! - Neutraliteit “Het GO! engageert zich tot neutraliteit en creëert daartoe een leer- en leefomgeving die uitgaat van de gelijkwaardigheid van levensbeschouwelijke overtuigingen, zonder de ene of andere overtuiging als richtinggevend naar voor te schuiven.” PPGO!, 2016 Over neutraliteit staat het volgende in het vernieuwde PPGO!: (tekst slide) Dat betekent dus niet dat onze scholen bevolkt worden door neutrale leerlingen of neutrale leerkrachten, maar dat onze scholen neutrale plekken zijn waar verschillen naast elkaar kunnen bestaan op basis van gelijkwaardigheid. Dat houdt in dat het GO! in zijn scholen: Lerenden waarden bijbrengt die eigen en gemeenschappelijk zijn aan onze democratische samenleving en rechtsstaat Lerenden beschermt tegen elke vorm van druk die hen verhindert om eigen keuzes te maken Actief optreedt tegen elke vorm van discriminatie op basis van geslacht, geaardheid, etniciteit, overtuiging en andere kenmerken Elk thema bespreekbaar maakt
Samen leren samenleven - Engagement Het is al gezegd, ons PPGO! is niet zomaar een mooie tekst maar krijgt betekenis in de dagelijkse onderwijspraktijk en het pedagogisch handelen Onze collega’s hebben een actieve en participatieve bijdrage geleverd aan ons vernieuwd PPGO! (waardenonderzoek 2011, memorandum 2014, waardenonderzoek 2015) Het is gedragen in al onze geledingen, elke GO! collega ondertekent het (in september in elke school), om er zo een nog bewuster en actiever engagement van te maken. Op die manier is het een project van de gemeenschap en voor de gemeenschap. Het waarmaken van ons PPGO! vraagt engagement en moed. Moed om moeilijke thema’s bespreekbaar te maken en er mee om te gaan, Moed om in te gaan tegen een gebrek aan openheid, tegen dogmatische overtuigingen, Moed om een onderwijs te zijn dat die spanningen niet uit de weg gaat. Daarin biedt GO! centraal ondersteuning: door nascholingen te organiseren, publicaties uit te werken, meer dan ooit in te zetten op actief burgerschap