Samenwerken in netwerken: ratio’s en vormen? Opleiding Beter samenwerken in lokale netwerken Gent, September 2017 Samenwerken in netwerken: ratio’s en vormen? Prof. Dr. Patrick Kenis Visiting Professor Institute for Public Management and Governance WU Vienna University of Economics and Business Professor Policy and Organisation Studies Department of Organization Studies Tilburg University

Algemeen gesproken onderscheiden we twee typen netwerk Bottom-up netwerk Doelgerichte organisatienetwerken resultaat “Organization design” “Social capital”

“eigen kracht”, “zelfredzaamheid”, “participatiemaatschappij” …

Algemeen gesproken onderscheiden we twee typen netwerk Bottom-up netwerk Doelgerichte organisatienetwerken resultaat “Organization design” “Social capital”

Doelgericht samenwerken/netwerken: de ééndimensionale voorstelling

Doelgericht samenwerken/netwerken: de meerdimensionale voorstelling Zelfstandige organisatie Contracten Fusie/overname

Doelgericht samenwerken/netwerken: de meerdimensionale voorstelling Samenwerkingsverband van zelfstandige organisaties “Shrinking Core, Expanding Periphery” Zelfstandige organisatie Contracten Fusie/overname

Doelgericht samenwerken/netwerken: de meerdimensionale voorstelling + nieuwe organisatie (SSC, joint venture) Efficiëntie deelproducten Samenwerkingsverband van zelfstandige organisaties “Shrinking Core, Expanding Periphery” Zelfstandige organisatie Contracten Fusie/overname

Doelgericht samenwerken/netwerken: de meerdimensionale voorstelling + nieuwe organisatie (SSC, joint venture) Efficiëntie deelproducten Samenwerkingsverband van zelfstandige organisaties “Shrinking Core, Expanding Periphery” Zelfstandige organisatie Contracten Fusie/overname

Doelgericht samenwerken/netwerken: de meerdimensionale voorstelling + nieuwe organisatie (SSC, joint venture) Efficiëntie deelproducten Samenwerkingsverband van zelfstandige organisaties Organisatie- netwerken Effectiviteit (nieuwe producten): complexiteit/ flexibiliteit/ maatwerk Zelfstandige organisatie Contracten Fusie/overname

Doelgericht samenwerken/netwerken: de meerdimensionale voorstelling Cooperation Coordination + nieuwe organisatie (SSC, joint venture) Efficiëntie deelproducten Samenwerkingsverband van zelfstandige organisaties Organisatie- netwerken Effectiviteit (nieuwe producten): complexiteit/ flexibiliteit/ maatwerk Zelfstandige organisatie Contracten Fusie/overname Collaboration

Stel je kort voor aan de andere deelnemers en geef aan welke type samenwerking je op dit moment het meest bezighoudt? 2 3 4 … 1

Opbrengstontwikkeling van succesvolle samenwerking Bron: Struik & Brugman (2008) Life Cycle Model voor Shared Service Center. Facility Management magazine, November, p. 63-65.

Opbrengstontwikkeling van succesvolle samenwerking Bron: Struik & Brugman (2008) Life Cycle Model voor Shared Service Center. Facility Management magazine, November, p. 63-65.

Organisatienetwerken … …. verbinden en delen van informatie, middelen, activiteiten en competenties van soevereine1 en unieke organisaties om samen een outcome te bewerkstelligen die geen van de organisaties afzonderlijk tot stand kan brengen. 1 geen eenheid van eigendom en leiding (authority, chain of command)

Armoede- en woonlasten aanpak in Den Bosch

Stadsvernieuwing in Molenbeek

East Africa Dairy Development (EADD) project Profitabele productie en marketing van melk (voor 175.000 boeren met 0,5 á 2 hectare)

Eigen voorbeelden … ?

Voorbeelden waar organisatie- netwerken aan de orde zijn Creëren van veilige woonwijken Creëren van werkgelegenheid in achtergestelde regio’s Verminderen van het spijbelen en schoolverzuim Integratie van nieuwe burgers Verhogen van de levenskwaliteit voor mensen met een niet-aangeboren hersenletsel Verhogen van levenskwaliteit voor kwetsbare ouderen die nog thuis willen blijven wonen Voorkomen en stoppen van kindermishandeling Betere ambulante zorg voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening

Wanneer organisatienetwerken als organisatievorm gebruiken? Markt/ Competitie “buy” Hiërarchie “make” Samenwerken “ally” Organisatie- netwerk “join” Regelgeving en bureaucratie Samenwerken met anderen om de toegang tot middelen te verzekeren of onzekerheden te reduceren, etc. Netwerk als productiesysteem. Er wordt waarde gecreëerd op het niveau van het netwerk. Operationele complexiteit

Welk doel past bij het organisatienetwerk …

Welk doel past bij het organisatienetwerk … … er nood is aan competenties die verspreid zijn over verschillende soevereine organisaties. … antwoord op een complexe probleem of vereisten: er komen veel dingen bij kijken, die dingen zijn interdependent en altijd aan verandering onderhevig (wicked problems) … nood aan maatwerk

Antwoord op complexe problemen

Antwoord op complexe problemen of “wicked problems”

Het leveren van maatwerk Gebasseerd op: C.K. Prahalad & M.S. Krishan (2008) The New Age of Innovation. McGraw Hill.

Wat is de kern van de zaak in succesvolle organisatienetwerken?

Wat is de kern van de zaak in succesvolle organisatienetwerken? Innovatie Maatwerk Complexe uitdagingen DIFFERENTIATIE DIVERSITEIT

DIFFERENTIATIE DIVERSITEIT

DIFFERENTIATIE DIVERSITEIT

Wat is de kern van de zaak in succesvolle organisatienetwerken? Innovatie Maatwerk Complexe uitdagingen DIFFERENTIATIE DIVERSITEIT INTEGRATIE VERBINDEN

Wat is de kern van de zaak in succesvolle organisatienetwerken? Innovatie Maatwerk Complexe uitdagingen DIFFERENTIATIE DIVERSITEIT INTEGRATIE VERBINDEN

Integratie door …

Integratie … door bezieling voor een doel door goed evalueren van te ‘logische’ of te ‘verwachten’ integratiemechanismen door netwerk governance …

Integratie door bezieling voor een doel Duidelijke propositie resultaat Op het niveau van het organisatienetwerk. In termen van toegevoegde waarde voor een concreet iets (een eindgebruiker).

Duidelijk doel Bron: Joe Ludlow and Belinda Vernon (2011) Impact networks. Charities working together to improve outcomes. NPC.

Goed evalueren van te ‘logische’ of te ‘verwachten’ integratiemechanismen

Goed evalueren van te ‘logische’ of te ‘verwachten’ integratiemechanismen

“Samen op dezelfde locatie“ Goed evalueren van te ‘logische’ of te ‘verwachten’ integratiemechanismen “Neuzen in dezelfde richting“ “Samen op dezelfde locatie“ “Eén toegangspoort“

Integratie door netwerk governance Lead Organization NAO Bron: Keith Provan & Patrick Kenis (2008) ‘Modes of Network Governance: Structure, Management, and Effectiveness’. Journal of Public Administration Research and Theory.

Integratie door netwerk governance Lead Organization NAO Bron: Keith Provan & Patrick Kenis (2008) ‘Modes of Network Governance: Structure, Management, and Effectiveness’. Journal of Public Administration Research and Theory.

Integratie door netwerk governance Bron: Milward, H.B and Provan, K.G. ,A Manager’s Guide to Choosing and Using Collaborative Networks. IBM Center for The Business of Government, 2005.

Samenwerken in netwerken: ratio’s en vormen? Prof. Dr. Patrick Kenis p.kenis@gmail.com Visiting Professor Institute for Public Management and Governance WU Vienna University of Economics and Business Professor Policy and Organisation Studies Department of Organization Studies Tilburg University, the Netherlands