Voorlezen geeft je kind een voorsprong Voorlezen geeft je kind een voorsprong! Anja Annink Leesconsulent Bibliotheek Hengelo Samen sterk met Algemene opmerkingen: Deze powerpoint dient als basis voor een presentatie over het wat en hoe van de Bibliotheek op school. Bij elke dia staat een korte toelichting op de te gebruiken spreektekst. Voor de leesbaarheid staat deze geschreven in een korte gebiedende wijs. Het spreekt voor zich dat je vrij bent dit naar eigen inzicht en lokale situatie aan te passen. Ook de inhoud van de dia’s ligt niet vast. Misschien wil je het geheel wat inkorten of juist aanvullen met extra toelichting of specifieke lokale afspraken. Dat kan. Mits je maar trouw blijft aan het gedachtengoed van de Bibliotheek op school: diensten en producten binnen thema’s LEZEN en MEDIAWIJSHEID en de bouwstenen: netwerk & beleid, expertise, collectie, digitaal portaal, lees- & mediaplan, activiteiten en de monitor. Voor vragen over de inhoud of uitvoering van deze powerpoint neem je contact op met je contactpersoon van de PSO. Kijk voor de contactgegevens of overige informatie op www.debibliotheekopschool.nl
Opening schoolbibliotheek Begin van het schooljaar zijn we op de Wilbertschool gestart met de Bibliotheek op School. Dat betekent een samenwerking tussen school, bibliotheek en gemeente.
de Bibliotheek op school Om laaggeletterdheid terug te dringen beginnen we al bij de kleinste kinderen met BoekStart op kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. Na de basisschool gaan we door met de Bibliotheek op school op het voortgezet onderwijs.
LEZEN en MEDIAWIJSHEID & opbrengstgericht werken Onderstaande bouwstenen van de thema’s LEZEN & MEDIAWIJSHEID zijn precies die elementen om in de werkwijze van het onderwijs de cyclus van opbrengstgericht werken te realiseren. Netwerk &beleid: bibliotheek, school(-bestuur) en gemeente werken als netwerk aan een gedeelde visie en leggen de doelen beleidsmatig vast Lees- & mediaplan: de school legt in samenwerking met de bibliotheek haar visie, doelen en het jaarprogramma vast in het lees- en mediaplan Activiteiten: in alle groepen is dagelijks aandacht voor lezen en zijn activiteiten rondom leesbevordering en mediawijsheid Monitor: alle betreffende groepen en leerkrachten vullen de monitor in en stellen op basis van de resultaten het lees- en mediaplan bij Expertise: bibliotheek en school zetten hun expertise in om de lees- en mediaprestaties van de leerlingen te verbeteren Collectie: alle leerlingen hebben toegang tot een actuele en gevarieerde collectie in een school-, digitale of (mobiele)bibliotheek Digitaal portaal: de school heeft toegang heeft tot de content van het ondersteunende digitaal portaal van de Bibliotheek op school Lees voor een uitgebreidere toelichting de beschrijving van de Bibliotheek op school op www.debibliotheekopschool.nl
Een paar cijfers 1,3 miljoen volwassen Nederlanders zijn laaggeletterd Dat is bijna 1 op de 10 Nederlanders 14% van de 15-jarigen is laaggeletterd Veel kinderen hebben bij binnenkomst op de basisschool een achterstand van 2.000 woorden 25% van de basisschoolleerlingen verlaat de school met een taalachterstand van 2,5 jaar Laaggeletterdheid is een redelijk onzichtbaar probleem. Volwassenen zijn over het algemeen heel goed in staat hun laaggeletterdheid te verbergen. Gelukkig is er op grote schaal aandacht voor dit probleem en staat het op elke politieke agenda. Een bijkomend probleem is dat de kinderen van laaggeletterden een belangrijke risicogroep vormen. Want goed onderwijs alleen haalt opgelopen achterstand niet in. Het is de thuissituatie die bepaalt met welk niveau een kind de basisschool start. Deze cijfers laten zien waarom het cruciaal is dat er op school extra aandacht wordt besteed aan het vergroten van de woordenschat en het verrijken van het taal- en leesonderwijs. De bibliotheek helpt daarbij.
Met plezier in lezen... Gaan leerlingen meer lezen Worden ze beter in lezen Worden ze beter in taal Kunnen ze beter leren Vrij lezen stimuleert het plezier in lezen, omdat kinderen aangespoord worden datgene te lezen dat ze echt leuk vinden. En daarmee start je een opwaartse spiraal naar beter in taal en beter kunnen leren. Voor de risicogroep is vrij lezen de manier om de cirkel te doorbreken en de mogelijkheid om in die opwaartse spiraal te komen.
Taal Rekenen Studievaardigheden Kinderen die veel lezen en die worden voorgelezen, lezen zelf met meer plezier, zijn beter in taal en scoren hoger op de cito eindtoets op de onderdelen Taal Rekenen Studievaardigheden
Ruim baan voor vrij lezen! Met 15 minuten lezen per dag, lees je 1 miljoen woorden per jaar en groeit de woordenschat met ca. 1.000 woorden per jaar Daarom gebruiken we bij de Bibliotheek op school dit motto om het belang van vrij lezen te ondersteunen. Dat we daar als bibliotheek bij kunnen en willen helpen is de volgende stap.
Effecten van stillezen Stillezen is een periode van lezen, gebaseerd op het eenvoudige uitgangspunt dat door meer lezen de leesvaardigheid beter zal worden (Chow & Chou 2000). Het doel van stillezen is leerlingen te helpen een goede leesgewoonte en een goede leesvaardigheid te ontwikkelen. Prominente leesdeskundigen als Allington, Krashen, Ozburn en Reed dragen op basis van onderzoek uit, dat stillezen een belangrijk middel is om van jonge lezers levenslange, zelfstandige lezers te maken, o.a. omdat bij stillezen het recreatieve aspect van lezen voorop staat. Stillezen is vooral een krachtig instrument als dit dagelijks op een vast moment in de hele school gebeurt, bijvoorbeeld 15 á 30 minuten. Bovendien blijkt uit een review van Krashen (1993), dat leerlingen die veel stillezen het beter bij begrijpend lezen doen, o.a. omdat door stillezen hun woordenschat toenam. Onderzoek van Anderson, Wilson en Fielding (1988) laat zien, dat de meest succesvolle leerlingen op het gebied van lezen uit klassen kwamen, waar stillezen tijdens de schooldag een duidelijke plaats had. Bovendien wordt de laatste jaren bij stillezen ook een koppeling met het leren gemaakt. Stillezen moeten leerlingen namelijk ook kunnen bij het maken van opdrachten bij rekenen en de kennisgebieden.
Wat doen we nog meer in de school? Aansluiten bij landelijke campagnes Lees bevorderende activiteiten: Vrij lezen – Voorlezen - Praten over boeken
Wat kun je zelf doen? Samen lezen Digitale middelen: www.leesplein.nl / www.boekenzoeker.org. http://prentenboek.yurls.net/nl/page/ https://www.bibliotheek.nl/jeugd-en-jongeren/apps.html Bezoek de bibliotheek! Makkelijk Lezen Plein VOORLEZEN!
Voorleestips Kies samen een boek Vast ritueel Voorspel samen aan de hand van de kaft waar het boek over zal gaan.. Speel in op reacties; laat je kind vertellen en vraag naar ervaringen Moeilijke woorden even bespreken (woordenschat!) Als je kind snel afgeleid is, stop met een cliffhanger of maak het wat interactiever Herhaling hoort bij de leeftijd, dit vindt een kind fijn Lees zoals je praat: hard, zacht, boos, lief eventueel met stemmetjes Plezier staat voorop Als ouders zorgen voor een rijke leesomgeving thuis en laten zien dat zij lezen plezierig en belangrijk vinden, is de kans groter dat hun kind het beter doet in taal en lezen op school. Hoe eerder ouders beginnen met voorlezen, hoe beter. Wanneer kinderen zelf nog niet kunnen lezen zijn zij natuurlijk afhankelijk van de volwassenen om ze heen. Jonge kinderen moeten zo snel mogelijk hun woordenschat opbouwen, als voorbereiding op het leren lezen en het begrijpen van teksten. Kies een boek op het juiste niveau Lees om de beurt een stukje Wijs bij met je vinger terwijl je leest Geef je kind de kans om zelf een fout te herstellen Neem de tijd om over het verhaal te praten. Uiteindelijk gaat het om het begrijpen van de tekst Maak het niet te schools Raak niet geïrriteerd als het lezen niet zo goed gaat, wees geduldig en geef je kind volop complimentjes als het goed gaat Als je kind de aandacht verliest, stop dan en ga later weer verder Voorlezen stopt nooit!
Voorlezen geeft je kind een voorsprong! Positieve invloed op taal- en leesvaardigheid Bevordert leesmotivatie en plezier in lezen Stimuleert de sociaal-emotionele, cognitieve en creatieve ontwikkeling Stimuleert de culturele en algemene ontwikkeling Vergroot de kennis van de wereld Geeft rust en ontspanning Bevordert de concentratie Samen genieten Belangrijkste vorm van boekpromotie Kinderen in verschillende leeftijden? Kies een voorleesverhaal of prentenboek en vraag verschillende dingen die bij de leeftijd van dat kind passen. Kom naar de bibliotheek! Alle kinderen zijn lid. Laat ze lekker snuffelen naar een boek dat ze leuk vinden.
Zijn er vragen?
Namens Bibliotheek Hengelo www.debibliotheekopschool.nl Namens Bibliotheek Hengelo a.annink@bibliotheekhengelo.nl Leesconsulent