Autisme spectrum stoornis Wat is Autisme Spectrum Stoornis?

Wat is Autisme? Autisme Spectrum Stoornis (ASS) is de verzamelnaam voor de verschillende vormen van autisme.  De term spectrum wordt gebruikt in de zin van een veelkleurige waaier, waarmee aangegeven wordt dat er een grote diversiteit is in de manier waarop autisme zich uit. (In de nieuwe versie van het handboek voor psychiaters (DSM-5) zal ASS de officiële benaming worden voor alle vormen van autisme) KATRIEN?

Klassieke Autisme Deze stoornis wordt ook wel autistische stoornis, kernautisme of Kannersyndroom genoemd. Leo Kanner was een Oostenrijkse kinderpsychiater die in Amerika werkte en als een van de eersten in 1943 autisme beschreef als een apart syndroom. Bij mensen met klassiek autisme is sprake van: (1) kwalitatieve beperkingen in sociale interactie (2) kwalitatieve beperkingen in verbale en non-verbale communicatie (3) beperkte, zich herhalende stereotiepe patronen van gedrag, belangstelling en activiteiten waarbij sprake is van een stoornis in de verbeelding Vóór het derde levensjaar moet er sprake zijn van een achterstand of van een abnormaal functioneren op deze drie criteria. Bij ongeveer 80% van de diagnoses klassiek autisme is naast het autisme sprake van een lage intelligentie of verstandelijke beperking. De drie criteria zijn elk onderverdeeld in een aantal items. We spreken van een autistische stoornis als er sprake is van ten minste zes van deze items, waarvan minimaal twee bij het eerste criterium en minimaal één bij het tweede en één bij het derde criterium. Hieronder het overzicht van de items per criterium:

overzicht van de items per criterium : 1. Kwalitatieve beperkingen in de sociale interacties, zoals blijkt uit ten minste twee van de volgende items: duidelijke stoornissen in het gebruik van verschillende vormen van non- verbaal gedrag zoals oogcontact, gelaatsuitdrukking, lichaamshouding en gebaren om de sociale interactie te bepalen er niet in slagen met leeftijdgenoten tot relaties te komen die passen bij het ontwikkelingsniveau tekort in het spontaan proberen met anderen plezier, bezigheden of prestaties te delen (bijvoorbeeld het niet laten zien brengen of aanwijzen van voorwerpen die van betekenis zijn) afwezigheid van sociale of emotionele wederkerigheid 

Overzicht van de items per criterium 2. Kwalitatieve beperkingen in verbale en non-verbale communicatie, zoals blijkt uit ten minste een van de volgende items: achterstand in of volledige afwezigheid van de ontwikkeling van de gesproken taal (niet samengaand met een poging tot compensatie met alternatieve communicatiemiddelen, zoals gebaren of mimiek) bij individuen met voldoende spraak duidelijke beperkingen in het vermogen een gesprek met anderen te beginnen of te onderhouden stereotiep en herhaald taalgebruik of eigenaardig woordgebruik afwezigheid van gevarieerd spontaan fantasiespel (doen-als-of- spelletjes) of sociaal imiterend spel (nadoen-spelletjes) passend bij het ontwikkelingsniveau

Overzicht van de items per criterium : 3. Beperkte, zich herhalende stereotiepe patronen van gedrag, belangstelling en activiteiten waarbij sprake is van een stoornis in de verbeelding, zoals blijkt uit ten minste een van de volgende items: sterke preoccupatie met één of meer stereotiepe en beperkte patronen van belangstelling die abnormaal is in intensiteit of richting duidelijk rigide vastzitten aan specifieke niet-functionele routines of rituelen stereotiepe en zich herhalende motorische maniërismen (bijvoorbeeld fladderen, draaien met hand of vingers of complexe bewegingen met het hele lichaam) aanhoudende preoccupatie met delen van voorwerpen

Wat zou je moeten weten over Autisme? Mensen met autisme hebben een andere manier van informatieverwerking; Vaak hebben mensen met autisme ook een andere zintuiglijke prikkelverwerking; Mensen met autisme hebben veel eerder stress dan mensen zonder autisme; Er is vaak een vertraging in de rijping van het centraal zenuwstelsel; Er is vaak een vertraging in de sociaal emotionele ontwikkeling; Bij mensen met autisme kun je een regenboog aan ontwikkelingsleeftijden ervaren.

Mensen met autisme hebben een andere manier van informatieverwerking. Bij mensen met autisme wordt alle informatie die via hun zintuigen binnen komt anders verwerkt. De informatie van je zintuigen kun je vergelijken met puzzelstukjes. Alle puzzelstukjes moeten in je hersenen verwerkt worden. Mensen zonder autisme hebben een figuurlijke receptioniste in hun hoofd zitten die alle informatie van de zintuigen ontvangt, sorteert en zorgt dat het goed verwerkt wordt. Bij mensen met autisme is er vaak geen figuurlijke receptioniste of werkt ze maar parttime. Dat betekent dat de informatie als losse puzzelstukjes binnen komt en dat er elke keer flink gepuzzeld moet worden om de verbanden tussen de stukjes informatie te kunnen leggen. Dat kost tijd. BV : Het is bijna december en de feestdagen komen er aan. Mijn zoontje zit op de nintendo. Ik vraag aan hem of hij een wensenlijstje voor de kerst wil maken. Ik krijg geen reactie. Later als we aan tafel gaan zitten om te eten begint hij opeens over het wensenlijstje. Zijn hoofd zat te vol om er direct op te kunnen reageren. Er moesten eerst een aantal puzzels worden opgelost. Tip Geef iemand met autisme rustig de tijd om zijn reactie te bedenken.

Vaak hebben mensen met autisme ook een andere zintuiglijke prikkelverwerking Mensen met autisme kunnen de wereld compleet anders ervaren dan mensen zonder autisme.. Op alle zintuiglijke gebieden. Geluiden, geuren, kleuren, beelden, worden door mensen met autisme op hun eigen manier ervaren. Vaak veel intenser dan bij mensen zonder autisme. Het licht kan veel feller binnenkomen, voor ons zachte geluiden kunnen voor mensen met autisme donderslagen zijn. Een goed bedoelde klap op de schouder kan ervaren worden als een enorme vuistslag. Voorbeeld Jesse voelt alles heel duidelijk. De naden van sokken en ondergoed voelen aan als schuurpapier. De jeansstof voelt zo ruw dat hij er eczeem van op zijn benen krijgt. Alle labeltjes moeten uit de shirts verwijderd worden en ondergoed en sokken worden vaak binnenste buiten gedragen zodat hij de naden niet voelt. Tip De meeste mensen met autisme kunnen goed aangeven waar ze last van hebben. Luisteren en hen serieus nemen kan ze een heel eind op weg helpen.

Mensen met autisme hebben veel eerder stress dan mensen zonder autisme In deze tijd komt er via alle vormen van media en de mensen om ons heen, zoveel informatie op ons af, dat het zonder autisme al bijna niet te verwerken is. Voor mensen met autisme is dat dus nog heftiger. Ze kunnen dit tempo van informatie verwerken vaak niet bijhouden. Er ontstaat een file in hun hoofd die zorgt voor druk. Die druk kan daardoor heel snel oplopen naar complete stress. Op het moment dat er heel veel informatie afkomt op mensen met autisme ontstaat er file. Alle puzzelstukjes moeten verwerkt worden maar dat kan niet snel genoeg, waardoor er te veel druk ontstaat. Diegene met autisme raakt zwaar overprikkeld, in complete stress en is vaak niet meer in staat om op een goede manier te reageren. Je kunt het vergelijken met een emmer water. De druppels water stellen de informatie voor. Mensen zonder autisme hebben een extra kraantje op die emmer waardoor ze teveel aan informatie weg kunnen laten stromen. Mensen met autisme missen die kraan. De emmer wordt voller en voller tot hij overstroomt. Als iemand compleet in de stress schiet, met of zonder autisme, dan neemt het doen het over van het denken. Het is een automatische verdedigingstactiek. Het lichaam ervaart gevaar en wil zich verdedigen. Dat uit zich meestal op drie manieren: vluchten, verstijven of vechten. Voorbeeld Jesse zit in de keuken met zijn nintendo en het gaat niet goed. Het lukt hem maar niet om een level verder te komen. Zijn moeder is aan het koken en maakt best wel lawaai met het pakken van de pannen en de deksels. Opeens wordt het Jesse te veel en rent hij weg. Hij gaat op de bank liggen met een kussen over zijn hoofd. Hij vlucht weg.

Bij kinderen met autisme is er vaak een vertraging in de rijping van het centraal zenuwstelsel Door de vertraging worden fysieke mijlpalen vaak later bereikt dan bij kinderen zonder autisme. Wat ouders vaak melden is dat het zindelijk worden veel langer duurt. Ook de motorische mijlpalen zoals lopen, fietsen, rennen en sporten kunnen langer duren en minder makkelijk bereikt worden. Maar vaak worden ze wel bereikt. Elk kind neemt daar zijn eigen tijd voor en een kind met autisme heeft daar soms meer tijd voor nodig dan een ander.

Bij autisme zien we vaak een vertraging in de sociaal emotionele ontwikkeling Naast de vertraging bij het behalen van de fysieke mijlpalen zien we ook vaak een vertraging in de sociaal emotionele ontwikkeling. Het besef van de wereld wat bij hun kalenderleeftijd hoort komt soms pas op een latere leeftijd. De zelfredzaamheid en de zelfstandigheid hebben vaak ook meer tijd nodig dan men ziet bij een kind zonder autisme.

Bij kinderen, maar ook bij volwassen met autisme kun je een regenboog aan ontwikkelingsleeftijden ervaren De ontwikkeling van kinderen met autisme loopt vaak minder evenwichtig dan bij kinderen zonder autisme. Cognitief kunnen ze op een hele andere leeftijd zitten dan sociaal emotioneel of fysiek. Voorbeeld Jesse is 12 maar op het gebied van wiskunde is hij zijn leeftijd ver vooruit. Sociaal emotioneel vertoont hij gedrag dat meer past bij een 8 jarige. Fysiek past het gedrag meer bij een 6 jarige. Hij heeft pas net leren fietsen. Tip Het is heel belangrijk om kinderen met autisme de ruimte te gunnen en te geven om zich in hun eigen tempo te kunnen ontwikkelen. Het helpt als je je verwachtingen los laat en mee gaat in het tempo dat je kind aangeeft.