De God van de Schriften
De assistent aan het woord… De cursus godsleer van Lode Aerts… … in 2012 omgewerkt tot een boek De assistent geeft nu de cursus: trouw… met eigen toets
De inhoud van de cursus Acht lessen, acht hoofdstukken 1. Vandaag: Denken over God, (hoe) kan dat wel? 2. De moderne vs. De Bijbelse God 3. De Bijbelse God sluit een verbond met Israël 4. en verzoent zich helemaal met de mens in Jezus 5.6.7. de Bijbelse wortels van Vader, Zoon en Geest 8. Hoe kunnen we die drie-ene God verstaan? En telkens tips voor verdere studie
Eerste les: weten wat je gelooft De cursus is een inleiding in (Bijbelse) theologie Voorafgaande vraag: is denken over God wel verantwoord? Waarom denken over God? Over welke God? Geloven en denken: (hoe) gaat dat samen? Anselmus van Canterbury (11de eeuw) verwerkte de manier waarop we over geloof willen denken in een gebed:
Nee, Heer, ik tracht niet door te dringen tot uw hoogverhevenheid, want geenszins wil ik mijn verstand daarmee vergelijken. Nee, wat ik verlang is dit: Uw waarheid enigszins begrijpen, Uw waarheid waar mijn hart in gelooft en van houdt. Ik zoek namelijk geen begrip om te kunnen geloven maar ik geloof om te kunnen begrijpen. Want ook dit geloof ik: als ik niet eerst geloof zal ik niet begrijpen. Anselmus van Canterbury, Ondenkbaar dat U niet bestaat. Vertaald door V. HUNINK. Ingeleid door W. VERBAAL, Kampen, Kok, 2011, 32 (Proslogion, I).
Inleiding ‘The God delusion’ – ‘de waangedachte God’ in opmars Wetenschappelijke uitspraken over God onmogelijk Maar… atheïsten maken duidelijk: geloven is een waagstuk! Belangrijkste reden voor de ‘vreemdheid’ van God: God sluit niet naadloos aan bij onze zoektocht naar zin
Geloven is uit horen Een ‘bres’ in het zoeken naar zin: Willem Jan Otten Bijbelse Godsgeloof = God zoekt de mens Paulus: geloven is uit horen Augustinus: Toen heb Jij geroepen en geschreeuwd… Blaise Pascal: God…niet van filosofen en van geleerden Iets daarvan ervaren we allen Enzo Bianchi: De Bijbelse God is niet het voorwerp van ons zoeken
Na-denken over Godsgeloof Antwoorden op het spreken van God vraagt enig inzicht - Kennis van God = jada’ = ervaringskennis = ‘in kennis zijn’ - Doel cursus: die veelal impliciete kennis verhelderen en verdiepen - 1 Petrus: Wees altijd bereid tot verantwoording Reflectie over God veronderstelt het geloof - Theoloog = gelovige op zoek naar redelijkheid van zijn ervaring - Re-flectie = terug-buigen - Crisis <-> nieuwe katholieken willen leren verwoorden
Nee, Heer, ik tracht niet door te dringen tot uw hoogverhevenheid, want geenszins wil ik mijn verstand daarmee vergelijken. Nee, wat ik verlang is dit: Uw waarheid enigszins begrijpen, Uw waarheid waar mijn hart in gelooft en van houdt. Ik zoek namelijk geen begrip om te kunnen geloven maar ik geloof om te kunnen begrijpen. Want ook dit geloof ik: als ik niet eerst geloof zal ik niet begrijpen. Anselmus van Canterbury, Ondenkbaar dat U niet bestaat. Vertaald door V. HUNINK. Ingeleid door W. VERBAAL, Kampen, Kok, 2011, 32 (Proslogion, I).
Objectivering van relatie? Het denken: hinderpaal om te geloven? 1. Geloven: een relatie - niet: geloven dat God bestaat <-> geloven in God - Grond van vertrouwen: dat God zich als betrouwbaar laat kennen 2. Godsleer als objectivering - Theoloog kan de Godsrelatie verkillen - Grote denkers beducht voor verkilling: Levinas, Ruusbroec, Erasmus 3. In de spanning staan - Geloof en rede: twee vleugels - verbondenheid doet beter zien - Beter begrip vergroot de liefde
Respect voor Gods geheim Ruimte bieden aan Gods eigen spreken De Schriften: Mozes, Jesaja: verborgen en nabije God Beeldverbod: de ware God nooit opsluiten Parabels: God doorbreekt alle schema’s Hedendaagse theologie: ‘contouren van God’ cf. Augustinus Martin Buber: het woord ‘God’ – vaak misbruikt, “maar we mogen het niet prijsgeven”