Communicatie en Interactie Mariska Min & Jolanda Suijker

Vandaag: Doel: Kennis nemen van theorie van communicatie en interactie. Je kent ook modellen voor communicatie en interactie. Hoe werkt communicatie? -> communicatiemodel Hoe werkt communicatie niet? -> communicatieverstoringen Hoe werkt communicatie (niet) in de school? ->toepassen voor schoolcontext In begin al verstoringen vermijden -> communicatieregels Actie-reactie in de klas Roos van Leary

Voorkennis Voorkennis Remmerswaal: H 4.1 t/m 4.7: 65-77, H 4.11: 85-87, H 5.5 t/m 5.8.3, H6, H8.1 t/m 8.4, H9.1 t/m 9.4. Groepen en verschillende interventies in deze groepen Groepsvorming Communicatie, roos van Leary Feedback in groepen Rollen in groepen Geerligs, T. & Veen, T. van der, ( 2007) Lesgeven en zelfstandig leren. Assen: Koninklijke Van Gorcum. H4 Pedagogisch milieu

Hoe werkt communicatie? http://www.youtube.com/watch?v=DOcX6nhT8jk

Communicatiemodel Hoe zou een communicatiemodel er uit zien? Schets deze. Vergelijk met de buurman/buurvrouw

Verschillende modellen communicatie Bronnen: http://www.hit.nl/Special_KrijgDeInformatie.asp (boven) http://geweldloze-communicatie.blogspot.com/2009/02/geweldloze-communicatie-model.html (links)

≠ Communicatiemodel ontvanger zender boodschap intentie interpretatie feedback ontvanger interpretatie zender intentie ≠ boodschap

Verschillende kanten van een boodschap Het is groen! Rijdt jij of rij ik?

Vier kanten aan de boodschap Expressie: Informatie over zender Appèl: Invloed, die zender op ontvanger wil uitoefenen Wat wil de zender bereiken? Relatie: Informatie hoe zender to. Ontvanger staat. Wat vindt de zender van de ontvanger Inhoud: De “feiten”

Communicatiemodel: Vier kanten van een boodschap Inhoud/zaak bood- schap zender ontvanger Het stoplicht is groen. Je hebt mijn hulp nodig. Geef gas! Ik heb haast. appèl expressie relatie

Om verder te lezen… Friedemann Schulz von Thun (2008). Hoe bedoelt u? een psychologische analyse van menselijke communicatie. Noordhoff Uitgevers B.V.

Communicatieverstoringen in de klas Interactie tussen docent en leerlingen Interactie tussen de leerlingen Interactie tussen docent en ouders Feedback geven aan leerlingen Feedback ontvangen van leerlingen Instructie geven Etc.

Expressie Ik-boodschap Standpunt verduidelijken: wat en waarom Niet beschuldigen Rekening houden met gevoelens van de ander Non-verbaal gedrag

Appèl Appelerend element duidelijk Ik-boodschap Zoals mogelijk keuzevrijheid

Relatie Veilige situatie scheppen Oogcontact Actief luisteren: verteller aanmoedigen Doorvragen Controleren of het goed begrepen wordt Parafraseren: af en toe samenvatten (inhoudelijk en gevoelsreflectie) Emoties onder controle houden Niet bang zijn voor stiltes Metacommunicatie

Demonstratie --> Wat zegt deze demonstratie over de leerlingen in de klas? Waar moet je op letten tijdens instructie?

Communicatie en het geven van instructie Duidelijk taal-/woordgebruik Gestructureerd: geen stappen overslaan Misconcepties/misverstand ophalen Om feedback vragen: hebben leerlingen het begrepen? Monitoring: zijn leerlingen op de goede pad? Feedback geven Communicatie tussen docent en leerlingen belangrijk! Luisteren, samenvatten, vragen stellen, concretiseren

Feedback Verbaal of non-verbaal Bewust of onbewust Spontaan of op verzoek Formeel of informeel

Feedbackregels Concreet gedrag beschrijven Niet persoonlijk maar op gedrag gericht Ik-boodschap Op korte afstand Focus op mogelijke verbeteringen Constructieve kritiek Niet altijd negatief Goede dosering: niet te veel op een keer Sandwich-methode Vraag om feedback/reactie

De Roos van Leary

Model voor interpersoonlijk leraarsgedrag B i n v l o e d variabelen zijn onafhankelijk uit onderzoek gebleken nabijheid T S O Model voor interpersoonlijk leraarsgedrag

Twee thermometers na deze slide: Tonen video fa / mij inventariseren van invloed en nabijheid

2 fragmenten: Mate van nabijheid: 1 2 3 4 5 Docent toont boven- gedrag Mate van invloed: Docent toont onder- gedrag 1 2 3 4 5 Docent toont boven- gedrag Remmerswaal heeft het liever over naast en tegenover, minder normatief. Mate van nabijheid: De docent toont tegen-gedrag 1 2 3 4 5 De docent toon samen-gedrag

Boven Onder Tegen Samen verdere onderverdeling levert 8 octanten SB Helpend vriendelijk OS ruimtegevend/latend OT Onzeker TO Ontevreden TB Corrigerend Samen BS Leidend BT Streng SO Begrijpend verdere onderverdeling levert 8 octanten Binnen deze octanten worden vragen gesteld Van rechts-boven naar rechts onder boven-samen, samen-boven, samen-onder, ...

Een meetresultaat afhankelijk van de scores per octant worden deze plaatjes geproduceerd.

Ontwikkeling Invloed

Ontwikkeling Nabijheid

Bron bij Roos van Leary verhaal: Den Brok, P., Brekelmans, M. & Wubbels, Th. (2004). Interpersonal teacher behaviour and student outcomes. School effectiveness and School Improvement, 15 (3/4), 407-442.

Even herhalen Doel: Kennis nemen van theorie van communicatie en interactie. Je kent ook modellen voor communicatie en interactie. Docent: "Je hebt het niet goed gedaan, je hebt een onvoldoende voor je toets" Leerling zegt niets en kijkt boos. Docent: "Zeker weer teveel zitten gamen de afgelopen dagen” Leerling: "Bemoei u met uw eigen zaken" Docent: "Ga de klas maar uit, het is ook altijd hetzelfde met jou.” Verklaar het gedrag van de leerling nav. modellen van het college. Schrijf op.

Evaluatie TIP: Wat miste je nog? TOP: wat was meest interessante aan college?