Context 4 Verlichtingsideeën en de democratische revoluties - 1650-1848. Les 12 - context 4 - Van Nationalisme
Van Speijk: “Dan liever de lucht in” 30 De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap 36 De opkomst van de politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme Voorbeelden stofomschrijving Belgische Opstand (30 & 36)
Ontstaan Nationalisme 1800 1810 1820 1840 1850 1860 1870 1880 1890 1910 Ontstaan Nationalisme Wat toen hét nog niet bestond? Klassieke staten hoe zat het daar? Engeland en Frankrijk aan het eind van de Middeleeuwen Centralisatie Honderd Jarige Oorlog Jeanne d’Arc Lokale gemeenschappen Tot in de 19e eeuw eerst trouw aan de familie, dan de lokale gemeenschap, dan mogelijk de vorst Kern Saamhorigheid van een groep mensen binnen een staat of in een gebied dat men stond staat wil verheffen. Saamhorigheid door Gemeenschappelijke ervaringen (cultuur, geschiedenis) Gemeenschappelijke belangen
Groei Nationalisme - eerste helft 19e eeuw Oorzaken 1800 1810 1820 1840 1850 1860 1870 1880 1890 1910 Groei Nationalisme - eerste helft 19e eeuw Oorzaken Franse overheersing (Napoleon) (1) Sterke bewustwording overheerste “volken” van eigenheid: eigen geschiedenis, taal, zelfde normen/waarden (2) Stimulering nationalisme invoering dienstplicht, massalegers, door bezetting door vreemde troepen
Groei Nationalisme - eerste helft 19e eeuw Oorzaken Congres van Wenen 1800 1810 1820 1840 1850 1860 1870 1880 1890 1910 Groei Nationalisme - eerste helft 19e eeuw Oorzaken Congres van Wenen Legitimiteit (d.w.z. wettig recht van de vorst over een gebied) vs zelfbeschikkingsrecht van een volk Congres hield geen rekening met het opkomende nationalisme (verlangen naar zelfbeschikking)
Groei Nationalisme - eerste helft 19e eeuw Oorzaken 1800 1810 1820 1840 1850 1860 1870 1880 1890 1910 Groei Nationalisme - eerste helft 19e eeuw Oorzaken Nationalisme in Turkse Rijk Interne ontwikkelingen Besef overheerst te worden door een ander volk; met andere gewoonten, religie, enz. Externe ontwikkelingen West-Europese landen en Rusland wakkeren het nationalisme aan, teneinde zelf invloed op de Balkan te krijgen
Etnische groepen op de Balkan
De – complexe - Balkan
Verval Turkse Rijk
De Julirevolutie 1830 (in Frankrijk) Oorzaak (bedoeld gevolg) Liberale revolutie, tegen autoritaire koning Karel X. Werd vervangen door zijn liberale neef Louis-Philippe – de ‘Burgerkoning’ Frankrijk werd een liberale constitutionele monarchie. Oorzaak (onbedoeld gevolg) Ondanks de gematigde opstelling van de revolutionairen, verhardden de politieke verhoudingen in Frankrijk. Het slagen van deze revolutie was weer een directe oorzaak voor de Belgische revolutie en revoluties elders in Europa de Polen in opstand tegen de Russen, de Italianen tegen de Oostenrijkers en de Ieren tegen de Engelsen
Julirevolutie
De Belgische Opstand (1830) In 1813 werd Willem I soeverein vorst der Nederlanden In 1815 riep hij zichzelf uit tot Koning der Nederlanden, 1815-1840 Absolutistische autoritaire trekken Grondwet 1815: o.a. staatsinrichting , kiesrecht (beperkt), vrijheidsrechten (drukpers, godsdienst) Ministers zijn dienaren Regering per Koninklijk Besluit Onderliggende oorzaken van de Opstand Liberalen pleitten voor meer macht parlement, tegenover een autoritaire koning Noorden dominant op vele terreinen: politiek, leger, bestuur Achterstelling katholieke kerk t.o.v. de protestanten Onevenredig veel meebetalen aan staatsschuld Taalpolitiek Economische crisis In 1830 kwamen de Belgen in opstand; de rest is geschiedenis
Opstand(igheid) Wij willen Willem weg, wilde Willem wijzer worden, willen wij Willem weer. Gematigde graffiti Felle oproep
Huiswerk Lees: p. 165-167 Maak: Wx