30 maart 2017 presentatie bij Omgevingsdienst West-Holland Stichting Tijdelijke Natuur Ineke van Vliet/ Tjebbe de Boer/ Pieter Stadt

Agenda Natuurbeschermingswet in het kort Waar komt Tijdelijke natuur vandaan? Juridische mogelijkheden Tijdelijke natuur en de gemeente Communicatie

De Natuurbeschermingswet Biedt basisbescherming voor alle soorten (tenzij uitzondering) Biedt bijzondere bescherming aan kwetsbare soorten (ontheffing, compensatie) Altijd minimaal zorgplicht

VNG over vergunningverlening Globale toets op natuuraspecten bij vergunningverlening. Inhoudelijk expert (ecoloog) nodig.  Gemeentelijk en provinciaal proces op elkaar afstemmen bij vergunningaanvraag op natuur. Om dubbele lasten te voorkomen taken op het gebied van natuurtoezicht en -handhaving afstemmen tussen provincie en gemeente. www.aandeslagmetdenatuurwet.nl of www.vng.nl zoek op natuurbeschermingswet.

Vanuit de praktijk Zoektocht naar oplossingen

(on)gewenste praktijk

Definitie Tijdelijke Natuur Natuur die je laat ontstaan, met de mogelijkheid om deze op een later tijdstip weer te verwijderen. Bij nog niet gerealiseerde bestemmingen. Mét goedkeuring vanuit Natuurbeschermingswet. Minimaal 1 groeiseizoen.

Wat is er al gebeurd Adviesbureaus Innovatienetwerk Green deal Stichting Tijdelijke Natuur 3 bestuursleden ondersteuning 2015 Beleidslijn Tijdelijke natuur

Wat is Tijdelijke natuur Niets doen: Ruimte voor wat komt, minimaal 1 groeiseizoen Vrijwillig: Gastvrijheid Voor dieren (nestkastjes, poelen e.d.) Voor de mens (openstelling, wandelpad) Toegestaan: Noodzakelijk beheer

Realisatie Eerste ontheffing in 2009 Nu ruim 2500 ha tijdelijke natuur Eerste ontruimingen

Twee juridische vormen Ontheffing tijdelijke natuur. Ontheffing op voorhand om spontaan gegroeide natuur te verwijderen. Vrijstelling tijdelijke natuur via gedragscode Tijdelijke Natuur (vanaf najaar 2017??)

Ontheffing Inventarisatie van de huidige (natuur)situatie van het tijdelijke Natuur gebied (nul situatie). -> Wat groeit er, wat vliegt er en wat leeft er, nu. Aanvraag ontheffing bij provincie. Doorlooptijd minimaal 1 groeiseizoen, max 10 jaar Bij vooruitzicht (gedeeltelijke) ontruiming: inventarisatie van de natuursituatie Gedocumenteerd melden ontruiming bij provincie Ontruimen met inachtneming Zorgplicht

Gedragscode Inventarisatie van de huidige (natuur)situatie van het tijdelijke Natuur gebied (nul situatie). Gegevens deponeren bij st. Tijdelijke Natuur = onderschrijving gedragscode TN. Doorlooptijd minimaal 1 groeiseizoen max 5 jaar Bij vooruitzicht (gedeeltelijke) ontruiming: inventarisatie van de natuursituatie Gedocumenteerd melden bij st. Tijdelijke Natuur

Verschillen Uitwerking (rechten, plichten gelijk Gedragscode Over half jaar mogelijk Sneller, minder bureaucratie Geen formele bevestiging 5 jaar geldig met verlengingsmogelijkheid Ontheffing In werking, nu aan te vragen Doorlooptijd behandeling ontheffingsaanvraag Ontheffing op papier: aantoonbaar 10 jaar geldig, je kunt verlengen

Wat te doen met reeds bestaande waarden? Wat er al is, valt niet onder Tijdelijke natuur! Als ontheffing/compensatie aan de orde: Direct ontheffing/compensatie regelen. Perceel kaal maken Regelen bij ontruiming. Ontheffing/compensatie-verplichting alleen voor reeds bestaande deel.

Waar toepasbaar binnen uw gemeente? Bij gebieden, waar er een bestemmingswijziging is, en deze bestemming nog niet is gerealiseerd -> dan is het toepasbaar

Voordelen voor gemeenten: Zekerheid dat beschermde soorten geen belemmering vormen voor realisatie Besparing kosten omdat geen natuurwerend beheer nodig is (als gemeente eigenaar is) Aantrekkelijke woon- en leefomgeving Voorbeeld van invulling bestuurlijke verantwoordelijkheid voor gemeentelijk groen-/natuurbeleid Profilering als groene gemeente Mogelijkheden voor samenwerking met en tussen gemeente, bedrijfsleven, omwonenden/ burgers en natuurorganisaties

Voordelen voor eigenaar: Geen vertraging bouwplannen, want risico’s zijn bekend en beheersbaar Geen kosten meer voor beheer-maatregelen om beschermde soorten te weren Vrij om over het terrein te beschikken als het moment daar is (wel altijd zorgplicht) Bijdrage aan natuurbeheer Kans voor versterking van relatie met omwonenden Invulling Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)

Communicatie Maak altijd duidelijk dat wat er groeit of vestigt tijdelijk is, totdat de bestemming wordt gerealiseerd. Dit kan ook m.b.v. andere partijen ( burgers, natuurverenigingen etc.).

Communicatie Bv via samenwerking met andere partijen ( burgers, natuurverenigingen e.d.).

Vragen aan U Welke mogelijkheden ziet u in uw gemeente? Welke vragen komen daarbij op?

Stichting Tijdelijke Natuur: Stimuleert & jaagt aan http://tijdelijkenatuur.nl/ Advies? Mail: Ineke.vanvliet@rvo.nl Tjebbe.deboer@rvo.nl

Stappenplan grond ondernemer/particulier Check of terrein voldoet aan de voorwaarden (gewijzigde bestemming nog niet gerealiseerd) Pols eigenaar. Voordelen. Wat nodig/belangrijk? Wensen/knelpunten, kans/meerwaarde Omgevingsanalyse. Belangen en wensen. Supporters/dwarsliggers Schets overtuigende aanpak en pak de te nemen stappen samen op Ga gesprek aan over knelpunten, help oplossingen vinden Ontzorg waar mogelijk door ondersteuning bij aanvraag en onderzoek Maar …. Trek niet aan een dood paard.

Stappen voor ondernemer Inventarisatie van de huidige ecologische situatie op het terrein (deskundig bureau) Kosten in beeld voor eventueel gevonden beschermde soorten (ontheffing, compensatie) Inschatting periode voor realisatie bestemming Wat kost het om het terrein vrij van beschermde soorten te houden? (risico (her)kolonisatie, uitsluitingsmaatregelen) Wat zou het kosten om (zonder ontheffing TN) eventuele nieuwvestigers weer te verwijderen? Alternatief: tijdelijke natuur: ontheffing 10 jaar (provincie), gedragscode 5 jaar (St TN) Keuze: niets doen, vrijwillig eenvoudige wandelvoorziening, actief gastvrij voor bepaalde soorten, tussentijdse monitoring Toegestaan: noodzakelijk beheer (sloot/waterkant volgens geldende gedragscodes), opslag bomen verwijderen bij bepaalde grootte. Kunt/wilt u samenwerken met natuur/milieu/burgerorganisaties die TN omarmen? Opruiming inplannen: zorgplicht geldt altijd, afmelden met inventarisatie deskundig bureau Kosten: 2x inventarisatie, kosten ontheffingsaanvraag, evt. verlenging , evt. communicatie Wegvallende kosten: Uitsluitingsbeheer Vrijwillige kosten: gastheerschap mens, natuur Opbrengst: vermeden kosten, good will, uitstraling.