Gedrag in organisaties Hoofdstuk VIII Guido Valkeneers Gedrag in organisaties. De basis

Doelstellingen I Na de studie van dit hoofdstuk ben je in staat om: - een omschrijving te geven van het begrip team; - een bespreking te geven van de diverse typen teams; - een kritiek te formuleren op deze indeling in teams; - een vergelijking te maken tussen de eigenschappen van een team en een werkgroep; Gedrag in organisaties. De basis

Doelstellingen II Na de studie van dit hoofdstuk ben je in staat om: - de samenhang tussen groepscohesie en productiviteit te bespreken; - de teamrollen van Belbin van commentaar te voorzien; - te omschrijven wanneer we van een effectief team spreken; - enkele elementen te bespreken die een rol spelen om een effectief team te ontwikkelen; - de mogelijkheden en beperkingen van teambuilding aan te geven. Gedrag in organisaties. De basis

8. Teams in de organisatie Gedrag in organisaties. De basis

8.1 Hoe populair zijn teams? Ten gevolge van ‘downsizing’ meer verantwoordelijkheden en bevoegdheden naar de werkvloer: ontstaan van autonome werkgroepen. Drucker: organisaties gedreven door informatieverwerking en opgebouwd rond teams. Tal van voordelen: - doorstromen van informatie; - creatie van kennis; - … Gedrag in organisaties. De basis

8.2 Wat is een team? Groepen die de vierde fase van groepsontwikkeling doormaken, vormen een team: de prestatiefase. Gedrag in organisaties. De basis

8.2 Wat is een team? Omschrijving van Johnson & Johnson (2008); team als leden van een kleine groep: - zich bewust zijn van onderlinge afhankelijkheid; - met elkaar intensief contact hebben; - besef hebben van wie wel en wie niet lid is; - specifieke complementaire functies en rollen vervullen; - gedurende een bepaalde tijd lid zijn van het team. Gedrag in organisaties. De basis

8.2 Wat is een team? Voorbeeld van een team: de groep MENS. Gedrag in organisaties. De basis

8.2 Wat is een team? Er is een verschil tussen een team en een werkgroep (Katzenbach & Smith): - verschillen inzake leiderschap, doelstellingen, evaluatie van de output, al dan niet gezamenlijke activiteiten enz.; - in een team is er synergie nodig om een gezamenlijk resultaat te bereiken en in een werkgroep vormen de individuele prestaties de output van de groep. Gedrag in organisaties. De basis

8.3 Soorten teams Adviserende teams Zelfsturende teams Projectteams Actieteams Virtuele teams Kritiek: deze typologie heeft heel wat beperkingen. Teams kunnen kenmerken hebben van diverse typen, of kunnen overgangen vertonen tussen deze vormen. Gedrag in organisaties. De basis

8.4 Groepscohesie in het team d.i. de mate waarin de teamleden zich aangetrokken voelen tot elkaar en zich identificeren met het team. Hoe ontstaat deze cohesie? Wat is de impact op de productiviteit? Muller & Copper (1994): in meer dan 90% van de onderzoeken is er een positief verband; samenhang is niet altijd even sterk. Oorzaak en gevolg? Gedrag in organisaties. De basis

Middelmatige prestatie 8.4 Groepscohesie Gammage en zijn collega’s (2001) toonden een interactie-effect aan: het effect van de cohesie op de productie is afhankelijk van de bestaande groepsnormen. Cohesie Hoog Laag Middelmatige prestatie Hoge prestatie Prestatienorm Hoog Zeer lage prestatie Lage prestatie Laag Gedrag in organisaties. De basis

8.4 Groepscohesie Emotionele groepscohesie: groepsleden gaan graag met elkaar om en identificeren zich met de groep. Instrumentele groepscohesie: besef van wederzijdse afhankelijkheid. Gedrag in organisaties. De basis

8.5 Teamrollen van Belbin Belbin (2004): rollen worden verdeeld onder de teamleden. Hoe worden deze rollen verdeeld? Zijn ze complementair of niet? Dat heeft een impact op het succes van het team. Er bestaan negen teamrollen: plant, brononderzoeker… Gedrag in organisaties. De basis

8.5 Teamrollen van Belbin Theorie van Belbin: - elk lid vervult een bepaalde rol; - elke mens beschikt over een of enkele voor hem natuurlijke teamrollen; - efficiënte teams hebben behoefte aan diversiteit van teamrollen, die elkaar wederzijds aanvullen. Belbin ontwikkelde een vragenlijst om dat te inventariseren. Gedrag in organisaties. De basis

8.6 HOE ONTSTAAN EFFECTIEVE TEAMS? Effectief team heeft tevreden klanten en de leden willen bij het team blijven. Voorwaarden: - ondersteund door de organisatie; - beschikt over duidelijke doelstelling; - leden zijn voldoende competent; - sfeer van vertrouwen in het team; - goede communicatie; - goed leiderschap, d.w.z. leider is coach; - diversiteit van rollen. Gedrag in organisaties. De basis

8.7 Teambuilding Bedoeling om intern functioneren van teams te verbeteren: - ervaringsgericht leren staat centraal; - bij voorkeur op locatie. Om te komen tot ‘high performance team’. Gedrag in organisaties. De basis

8.7 Teambuilding Het eiland: teambuilding teambuilding met Nolleke I Of meer uitgebreide versie: teambuilding met Nolleke Welke ‘fouten’ maakt Nolleke? Gedrag in organisaties. De basis

8.7 Teambuilding De afsluiting van de teambuilding Gedrag in organisaties. De basis

8.8 Doen teams het altijd beter dan individuen? Het antwoord is genuanceerd: - indien de oplossing eenduidig is, kan de taak beter aan een individu worden toevertrouwd; - indien niet duidelijk is wat de optimale oplossing is, kan het probleem beter aan een team worden toevertrouwd (bv. ontwikkeling van een nieuw automodel). Gedrag in organisaties. De basis

Gedrag in organisaties Hoofdstuk VIII Guido Valkeneers Gedrag in organisaties. De basis