De therapeutische relatie in actie Gouden Jubileum Postgraduaat opleiding cliëntgerichte psychotherapie KULeuven Greet Vanaerschot
Meisje vertelt verhaal met bepaalde Inhoud Belevingswijze Relatiewijze Er is een verschuiving op deze drie niveaus
Therapeutische relatie: vehikel voor intrapsychische en interpersoonlijke veranderingsprocessen Werkt uit op drie niveaus Inhoud zelfexploratie: innerlijke Belevingswijze relatie met eigen beleving Relatiewijze interpersoonlijke relatiebekwaamheid Exploratie van belevingsblokkades en maladaptieve emoties Groei op vlak van intimiteit en goede balans autonomie – verbondenheid Therapeutische relatie is basis van intrapsychisch en interpersoonlijk contact Vb. Anna
Empathische afstemming op belevingsinhoud, belevingswijze, en wijze-van-zijn-met Fase 2 Empatisch antwoord C-uitingen Inhoud Wijze Wijze-van-zijn-met Beleving (lichamelijk gevoelde betekenis) Afgestemde beleving T-interventie (Gewijzigde) beleving Fase 3 Ontvangen empathie Belevingsbevorderende uitwerking Resonantie proces Fase 1 Empatische resonantie
Individueel 5 min In kleine groepjes 20 min Zelf aan het werk! Individueel 5 min In kleine groepjes 20 min
Vragen: individueel 5min, uitwisseling in kleine groepjes 20min Kan je je een gesprek herinneren met een C waarin je erg emotioneel geraakt werd? Sta stil bij wat jou precies raakte, bij wat van de C jou raakte en bij wat er in jou geraakt werd. Wat was jouw reactie of interventie? Wat was de impact hiervan op je (relatie met) C voor zover je die kan inschatten? Kan je je een gesprek herinneren waarin je de C heel goed kon aanvoelen? Wat maakte dat je het zo goed kon aanvoelen? Kan je je een gesprek herinneren waarin je de C heel goed kon begrijpen? Wat maakte dat je de C zo goed kon begrijpen? Kan je je een gesprek herinneren waarin je zelf uit het contact weg wilde, of voelde dat je je afsloot? Van waaruit?
Vragen In welk gesprek zou je jezelf het meest empathisch betrokken noemen? Waarom? In welk gesprek zou je jezelf het meest authentiek of congruent noemen? Waarom? In welk gesprek ervaarde je het meest contact tussen C en jezelf? Welk gesprek zou je als het meest helend omschrijven?
Empathie Emotioneel proces: spiegelt de emoties van het lijfelijk emotioneel beleven van C (limbisch systeem) Cognitief proces van perspectiefname: begrijpen van de beleven (mediale en ventromediale zones van prefrontale cortex) Emotieregulatie proces: eigen emotioneel aangedaan zijn door de pijn van de ander reguleren bij jezelf, zodat je niet overspoeld raakt door de emoties van de ander (‘as if’; orbitofrontale cortex, prefrontale en rechter inferior parietale cortex) Vb. Anna
Congruentie Tijd en ruimte nemen om te voelen Tijd en ruimte nemen hoe C jou raakt op lijfelijk gewaarwordingsniveau welke emoties C bij jou oproept wat C bij jou oproept aan beelden, associaties en gedachten Tijd en ruimte nemen Om je eigen emoties te reguleren Om na te denken over je eigen gewaarwordingen, gevoelens en gedachten en wat die mogelijks zeggen over C’s beleving Om na te denken over parallellen met je eigen leven om aldus je eigen en C’s belevingen van elkaar te onderscheiden
Congruentie Tijd en ruimte nemen Om na te denken over interpersoonlijke patronen die C met jou, en jij met C, installeert op basis van de emotionele, lijfelijke en gedragsmatige reacties die C bij jou oproept Om denkend iets te ‘maken’/begrijpen van C’s beleving
Oefenen en ervaren…. Ga actief op zoek naar hoe hetgeen C zegt jou raakt; wat het bij jou oproept aan emoties, gedachten, gewaarwordingen, herinneringen, vragen… Op welk niveau van de TR word je geraakt? Inhoud – belevingswijze – relatiewijze Wat is je eigen stuk, wat is van C? Hoe zou je reageren?