Meer waarde uit afval Commissie Fysieke Leefomgeving Dordrecht 31 mei 2016 Dion van Steensel

Inhoud Aanleiding/kader Introductie HVC Stand van zaken materiaalhergebruik landelijk Stand van zaken Dordrecht inclusief mogelijke maatregelen Verbetervoorstellen laagbouw en hoogbouw Communicatie & Handhaving

1. Aanleiding/kader Landelijke doelstelling materiaalhergebruik: 75% afvalscheiding in 2020 100 kilogram restafval per persoon per jaar in 2020 Wat is materiaalhergebruik? Wettelijk kader: invoering afvalstoffenbelasting à € 13 per ton sinds 1 januari 2015

2. Introductie HVC Opgericht in 1991 voor verwerken huishoudelijk en bedrijfsafval Ballotage overeenkomst op basis van ‘Samen uit, samen thuis’ wel leveringsplicht, geen hoeveelheden! Afval verwerken tegen kostprijs+ HVC ‘anno nu’ Eigendom van 46 gemeenten (2.914 aandelen A (waarvan 509 voor VVI) en 6 waterschappen (397 aandelen B) Veranderende focus van ‘afval’ naar ‘duurzame energie en grondstoffen’

Activiteiten HVC Afvalbeheer voor 24 gemeenten (ca. 480.000 huishoudens) Inzameling huishoudelijke afval en beheer 17 afvalbrengstations Verbranden met energieterugwinning: ca. 1.000.000 ton restafval in afvalenergiecentrales Alkmaar en Dordrecht; ca. 370.000 ton zuiveringsslib in slibverbrandingsinstallatie Dordrecht ca. 180.000 ton afvalhout in bioenergiecentrale Alkmaar Vergisten/composteren ca. 130.000 ton gft/jaar Materiaalhergebruik o.a. opwerken bodemassen, kunststoffen Duurzame energieproductie uit biomassa, zon en wind voor ca. 270.000 (2015) huishoudens, toebedeeld aan individuele aandeelhouders Leveren energie (elektriciteit , gas en warmte)

3. Stand van zaken materiaalhergebruik landelijk

4. Stand van zaken Dordrecht Volumeverdeling restafvalcontainer per inwoner in 2015

Grof Huishoudelijk Afval

Basis inzamelstructuur

Verbetervoorstellen (laagbouw) Algemene uitgangspunten: De beste dienstverlening op waardevolle stromen Tegengaan bedrijfs- en illegaal restafval Niet alleen tonnen, ook de kwaliteit moet goed zijn Stimuleren brengen grof huishoudelijk restafval Effectieve communicatiestrategie en handhaving belangrijke randvoorwaarden Als deze basis op orde is: afhankelijk van politiek Diftar, of andere vormen van inzameling

Ontwikkeling kilogrammen fijn huishoudelijk restafval per inwoner Dordrecht t.o.v. gemeenten vergelijkbare stedelijkheidsklasse

Analyse hoofdstroom 1: Fijn huishoudelijk restafval In 2015 is er 229 kilogram fijn huishoudelijk restafval per persoon per jaar ingezameld Vanaf 2013 is een gelijkmatige trend in de ingezamelde hoeveelheid kilo’s te zien In het fijn huishoudelijk restafval is nog voor 73 % aan herbruikbare afvalstromen aanwezig, met name Groente-, Fruit- en Tuinafval 36%, Plastic Metaal en Drankenkartons (22%) en Oud Papier en Karton (10%).

Mogelijke maatregelen reductie restafval Frequentieverlaging inzameling restafval (minicontainer) Restafval op afstand (ondergrondse containers) Om daarmee ruimte creëren om service op grondstoffen (OPK, PMD en GFT) te verhogen Overige maatregelen mede afhankelijk van burgeronderzoek

Ontwikkeling kilogrammen Groente-, Fruit- en Tuinafval (GFT) per inwoner Dordrecht t.o.v. gemeenten vergelijkbare stedelijkheidsklasse

Analyse hoofdstroom 2: GFT Vanaf 2013 een lichte toename waarneembaar in de inzameling van GFT Blijven achter op het gemiddelde van soortgelijke gemeenten in dezelfde stedelijkheidsklasse In 2015 51 kilogram GFT per persoon per jaar In het fijn huishoudelijk restafval is nog voor 36 % aan GFT terug te vinden, oftewel 83 kilogram per inwoner per jaar

Mogelijke maatregelen verhoging gft Standaard een grotere gft-container (240 l.) ter beschikking stellen en een gratis aan te vragen extra minicontainer voor gft Keukenmanagement – werken met afvalbakje in de keuken ter bevordering van scheiden keukenafval Inzamelfrequentie minicontainers verhogen in voor- en najaar Gedragsbeïnvloeding via communicatie bewoners

Ontwikkeling kilogrammen Oud Papier en Karton (OPK) per inwoner Dordrecht t.o.v. gemeenten vergelijkbare stedelijkheidsklasse

Analyse hoofdstroom 3: Oud Papier en Karton (OPK) Landelijk een licht dalende trend in de inzamelresultaten waarneembaar, door verdere digitalisering Inzamelresultaten van 2015 t.o.v. 2014 zijn gelijk gebleven en dat is positief In 2015 54 kilogram per persoon per jaar ingezameld In het fijn huishoudelijk restafval is nog voor 10 % aan OPK terug te vinden, oftewel 23 kilogram per inwoner.

Mogelijke maatregelen verhoging papier Verplichte minicontainer t.b.v. OPK bij laagbouw Gedragsbeïnvloeding via communicatie bewoners

Ontwikkeling kilogrammen Plastic Metalen en Drankenkartons (PMD) per inwoner Dordrecht t.o.v. gemeenten vergelijkbare stedelijkheidsklasse

Analyse hoofdstroom 4: Plastic, Metalen en Drankenkarton (PMD) Voorheen alleen inzameling van Kunststof flessen en flacons (KFF), vanaf 2015 uitbreiding met Metalen (blik) en drankenkartons In 2016 een stijging van de inzamelhoeveelheden PMD, veroorzaakt door toevoeging metalen en drankenkartons Na de invoering in 2010 een langzaam stijgende lijn in de inzamelresultaten In 2015 6,3 kilogram PMD ingezameld In het fijn huishoudelijk restafval is nog voor 22 % aan PMD aanwezig, oftewel 40 kilogram per inwoner

Mogelijke maatregelen verhoging PMD Invoeren verplichte minicontainer PMD bij laagbouw Frequentie inzameling minicontainer voor restafval naar 1x per 4 weken is dan een logisch gevolg Gedragsbeïnvloeding via communicatie bewoners

5. Verbetervoorstellen (hoogbouw) Kunnen we nog veel minder concreet zijn. Pas komend jaar bepalen we onze strategie. We doen nu 3 onderzoeken: Samen met G4, ministerie en universiteiten doet HVC onderzoek naar recyclingscenario’s In Dordrecht doen we praktijkproeven met combinatie van keukenvoorzieningen en intensieve communicatie Voorscheiding: we zijn bijna klaar met de proeven

6. Communicatie & Handhaving Zonder inwoners wordt het niets In de basis veel goeie wil Bij communicatie daarop aansluiten: positief Het is niet vrijblijvend: zo nodig ook wijzen op niet gewenst gedrag In najaar gaat grote groep HVC-ers in Dordrecht de straat op