Nieuw afvalbeleidsplan gemeente Maastricht NVRD workshop grondstoffenbeleidsplan schrijven Panningen, 5 april 2016.

Presentatie over: "Nieuw afvalbeleidsplan gemeente Maastricht NVRD workshop grondstoffenbeleidsplan schrijven Panningen, 5 april 2016."— Transcript van de presentatie:

1 Nieuw afvalbeleidsplan gemeente Maastricht NVRD workshop grondstoffenbeleidsplan schrijven Panningen, 5 april 2016

2 OPZET PRESENTATIE 1.Nieuw beleidsplan, inhoud en proces: –Startpositie –Korte terugblik –Blik op de toekomst. 2.Tips bij het schrijven van zo’n beleidsplan: –Opstellen / uitwerken van het plan. –Vertalen ambitie naar beleid, beleid naar realiteit. –Hoe politiek en burgers er bij betrekken.

3 NIEUW BELEIDSPLAN BELEIDSPLAN HUISHOUDELIJK AFVAL 2016-2020 “Op weg naar een afvalloos Maastricht in 2030” Vaststelling Raad: 5 april 2016

4 GROOTHEDEN MAASTRICHT Aantal inwoners 122.500. Hoogbouw 45% (gemeenteklasse B afvalbenchmark). 62.000 aansluitingen (6.000 vrijgesteld). 420 kg afval per inwoner per jaar: 114 kg restafval 308 kg wordt gerecycled (72 %). Afvalbegroting 19 miljoen euro per jaar. Afvalstoffenheffing € 255 + gem. € 25 restafval-zakken.

5 AFVALBENCHMARK 2014 Maastricht Benchmark Maastricht 2014 klasse B t.o.v. klasse B MILIEU Hoeveelheid restafval (kg/inw) 114 216 Afvalscheiding % 72 % 55 % KOSTEN Afvalbeheer (€ / aansluiting) 207 169 DIENSTVERLENING Omvang dienstverlening (score) 307 274 REGIEVAARDIGHEDEN Score regievaardigheden 17 17

6 BASIS MAASTRICHTS AFVALBELEID Vanaf 2001 consequent toegepast afvalbeleid, gebaseerd op twee pijlers: BRONSCHEIDING: burger wordt gefaciliteerd om zelf afval te scheiden, met een fijnmazig netwerk aan milieuperrons en milieuparken. DIFTAR: burger kan “gratis” gescheiden afval kwijt en moet extra betalen voor ongescheiden afval.

7 INZAMELSYSTEEM Huis-aan-huis inzameling (Stadsbeheer Maastricht) Restafval: afvalzakken (betaald, per zak). GFT: 140 liter containers / GFT-emmers. Milieuperrons (57) (Stadsbeheer Maastricht) Papier Glas Plastic-Metalen-Drank-verpakkingen

8 INZAMELSYSTEEM Milieuparken (4) (Gemeenschappelijke Regeling) Ongescheiden Grof Huishoudelijk Afval (betaald, per m3). Alle gescheiden fracties “Uitbestede inzameling”: Papier: elke maand h-a-h (verenigingen) Textiel: elk kwartaal h-a-h (charitatieve instellingen) KCA: 3x per jaar KCA bus in de wijk (particulier bedrijf) Kringloopgoederen: halen en brengen (kringloopbedrijf)

9 ONTWIKKELING AFVALSCHEIDING

10 ONTWIKKELING AFVALSTOFFENHEFFING

11 WAAROM EEN NIEUW AFVALBELEIDSPLAN? Looptijd oude plan (2011-2015) ten einde / verder uitbouwen succesvol afvalbeleid. Inspelen op nieuw rijksbeleid (VANG). Invullen van Circulaire Economie (kansen voor de regio / waardecreatie). Kansen grijpen voor sociale werkgelegenheid.

12 KAPSTOK CIRCULAIRE ECONOMIE / GRONDSTOFFENSCHAARSTE

13 AANPAK NIEUW BELEIDSPLAN 1.Bepalen ambitie Raad (2016) 2.Ontwikkelen “maatwerk” Burgerparticipatie - cocreatie - pilots (2016-2017) 3.Evaluatie en besluitvorming Raad (2018) 4.Invoering maatregelen Inzamelsystemen - gedragsbeïnvloeding (2019)

14 AMBITIE MAASTRICHT 2020-2030 Raad Maastricht gaat verder dan VANG-beleid: VANGMAASTRICHT Restafval 2014 Recycling 2014 114 kg 72 % Restafval 2020 Recycling 2020 max. 100 kg min. 75 % max. 57 kg min. 85 % Restafval 2025 Recycling 2025 max. 30 kg Restafval 2030 Recycling 2030 0 kg 100 %

15 OVERWEGINGEN RAAD VOOR HOGE AMBITIE Zorg voor het milieu / duurzaamheid. Inspelen op grondstoffenschaarste / circulaire economie. In 2014 al bijna de VANG-doelstellingen voor 2020 bereikt. Strategisch: / psychologisch: hoge ambitie nastreven (2030).

16 EERST “MAATWERK” NIET DIRECT MAATREGELEN: -“Omgekeerd inzamelen”. -Optimaliseren inzameling (o.a. hoogbouw). -Gedragsbeïnvloeding (communicatie / prikkels). EERST CO-CREATIE / PILOTS: -Draagvlak kweken. -Gebruik maken van kennis en motivatie burgers. -Passend bij tendens tot “burgerparticipatie”.

17 KEUZE AFVALFRACTIES / PILOTS WINSTKANSEN: -Grootste aandeel in restafval (sorteeranalyses). -Grootste waardepotentieel. -Beste aansluiting bij “afdankmoment burgers”. PILOTS: 1.Groente- Fruit- en Tuinafval. 2.Textiel en E-waste. 3.Luiers en incontinentiemateriaal. 4.Grof Huishoudelijk Afval. Bij alle pilots: terugdringen restafval.

18 KADERSTELLING BURGERPARTICIPATIE Onderzoek optimale mix tussen: 1.Milieu (restafval nul + MH-rendement). 2.Service (makkelijk + maatwerk/uniformiteit). 3.Kosten (kostenefficiënt systeem + maximaal rendement). 4.Werkgelegenheid (max. sociale werkgelegenheid + locaal/regionaal invullen). “Right to Challenge”, binnen randvoorwaarden. Raad beslist uiteindelijk (verwachtingenmanagement).

19 EVALUATIE - BESLUITVORMING – MAATREGELEN 2018: Evaluatie pilots; Besluitvorming door de raad. 2019: Invoering maatregelen (inzamelsystemen + gedragsbeïnvloeding). 2020: Doelstelling 2020 behalen. Nieuw meerjarenplan maken 2021-2025, verdere stappen op weg naar afvalloos in 2030.

20 COMMUNICATIE COMMUNICATIEPLAN: -Uitleg over achtergronden, doelstellingen en aanpak. -Begeleiden burgerparticipatie en pilots. -Informeren burgers en politiek over (tussentijdse) resultaten. -Gedragsbeïnvloeding.

21 MONITORING MONITORING: -Milieu (kg’s / percentages / MH-rendement). -Service (gemak en tevredenheid burgers). -Kosten (ontleden kosten en opbrengsten). -Werkgelegenheid (inzameling, sortering, verwerking, vermarkting).

22 BIJZONDERHEDEN Regionale samenwerking VANG-bestuursovereenkomst VANG-subsidie

23 KOSTEN VOOR DE BURGER Tot en met 2018 geen tariefsverhoging. Na 2018: nieuwe raad, nieuwe voorstellen. Tariefsconsequenties resultante van: -Lagere kosten inzameling restafval. -Hogere kosten inzameling recyclebare fracties. -Hogere opbrengsten vermarkting recyclebare fracties. Ervaringen (kleinere gemeenten / andere uitgangspunten): lagere tarieven. Niet 1 op 1 te vertalen naar Maastricht: -Hoogbouw. -Uitkomsten burgerparticipatie / pilots nog niet bekend. -Marktwerking.

24  Zorg voor politiek aantrekkelijke plannen (duurzaamheid, C.E., geen kostenverhoging).  Laat een aansprekende ambitie bepalen (wel realistisch; óf ruimte biedend).  Zoom in op kansen, ook breder dan afval (sociale werkgelegenheid, burgerparticipatie, waardecreatie regio).  Kader goed in: wat wel, wat niet (bedrijfsafval, zwerfafval).  Analyseer nauwgezet: uitgangssituatie, winstkansen, doelstellingen.  Maak doelstellingen SMART.  Stuur gericht op de winstkansen.  Realistische tijdplanning.  Staar je niet blind op alleen kg’s of percentages. TIPS VOOR HET MAKEN VAN ZO’N PLAN

25  Let op lokale factoren (eigen inzameldienst).  Aandacht voor kosten (gevolgen voor de burger).  Zorg – langjarig – voor voldoende budget (afvalbegroting, subsidies).  Zorg voor een goede monitoring (jezelf, burgers, politiek, externen).  Communicatie (laat je zien, laat je horen).  Bepalende partijen vroegtijdig en actief er bij betrekken (politiek, burgers).  Burgerparticipatie slim opzetten (bied gelegenheid, zorg voor concreetheid, manage verwachtingen).

26 Vragen?