Naar het voortgezet onderwijs In de regio Den Haag, Leidschendam-Voorburg en Rijswijk Technische briefing Commissie Samenleving 14 juni 2017 Peter Lamers, namens de besturen Mattanja Kats, regionaal BOVO Coordinator

BOVO BOVO Haaglanden: Een gezamenlijk initiatief van de po- en vo-besturen in Den Haag, Leidschendam-Voorburg en Rijswijk. BOVO procedure: Regels en afspraken rondom de overgang van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs in de BOVO regio Haaglanden. Heel kort of niet

Basisschoolverlaters De regio Haaglanden is een grote regio met jaarlijks ca. 7.000 schoolverlaters. Er is voldoende aanbod voor alle leerlingen, maar sommige scholen zijn meer populair dan andere scholen. De kwaliteit van de scholen is goed te noemen, er zijn geen of nauwelijks zwakke afdelingen en de scholen werken hard aan verdere ontwikkeling en innovatie.

BOVO Haaglanden Doelstellingen: Een passend basisschooladvies, onderbouwd met het onderwijskundig rapport; een heldere procedure voor aanmelding en toelating; zorgvuldige en gelijke behandeling van aanmeldingen; het verzamelen van statistische gegevens. Heel kort of niet

Taken Overlegstructuren Passend onderwijs Landelijk Vmbo met LWOO Regionaal Technisch Passend onderwijs Vmbo met LWOO Praktijkonderwijs Dossierbegeleiding Monitoring en Evaluatie Communicatie en voorlichting scholen ouders Taken Actualiteit en innovatie Heel kort of niet Procedure en beleid Applicatie 2e-lijns helpdesk

Aanmelden op meerdere scholen 20 sept: Kamervragen lid Straus (VVD); 10 oktober: Sander Dekker -> ouders mogen hun kind aanmelden op meerdere scholen; groep Ouders voor Eerlijke Schoolkeuze Den Haag; Overleg G4 met ministerie en gemeenten; 20 december: brief Sander Dekker naar scholen over uitstel tot volgend schooljaar; In januari is BOVO gestart met het plan van aanpak voor de nieuwe procedure. Na Kamervragen van het lid Straus (VVD) over de aanmeldleeftijd in het onderwijs begin van dit schooljaar is door staatssecretaris Dekker gesteld dat de BOVO-procedure niet in lijn is met de WVO (art. 27, lid 2a). Ouders mogen hun kind aanmelden op meerdere scholen voor voortgezet onderwijs tegelijkertijd. Ook bij het aanmelden voor het basisonderwijs geldt deze uitleg van de wet. De BOVO-procedure Haaglanden dient aangepast te worden om te voldoen aan het wettelijk kader. Oudergroep ‘Ouders voor eerlijke schoolkeuze Den Haag’. Ouders in Den Haag hebben zich verenigd om bij de politiek en schoolbesturen aan te dringen op snelle aanpassingen in de regionale (vo) en Haagse (po) procedures. In oktober en november is intensief overleg gevoerd tussen de schoolbesturen, de gemeente Den Haag en BOVO-Haaglanden. Het aanpassen van de procedure voor de leerlingen die reeds per 1-8-2017 de overstap maken naar het voortgezet onderwijs, is onderzocht, maar niet haalbaar gebleken. In zijn brief aan schoolbesturen en samenwerkingsverbanden van 20 december jl. schrijft Sander Dekker dat besturen hun procedures in het kalenderjaar 2017 kunnen aanpassen. Voor de leerlingen die de overstap naar het voortgezet onderwijs per 1-8-2018 maken, wordt de procedure aangepast. Dit betekent dat de leerlingen die in schooljaar 2017-2018 in groep 8 zitten, te maken krijgen met de nieuwe procedure.

Samenvatting huidige procedure Ouders melden aan op 1 VO-school (‘Bostonmodel’) Bij overaanmelding: voorrangsregels en/of loting Bij dit systeem heeft 90-93% van de leerlingen een plek in de eerste ronde Eerder aanmelden voor leerlingen met extra ondersteuning In de tweede ronde aanmelden op één school waar nog plaats is. Ondersteuning door SWV-en en BOVO voor leerlingen passend onderwijs Geen klachten oude systeem. Hoog percentage kinderen op school van eerste keuze, niet duidelijk of dat eerste voorkeur is.

Wettelijke kaders voor nieuwe werkwijze Ouders moeten hun kind schriftelijk aanmelden Reactietermijn (6 weken + 4 weken uitstel) Ouders kunnen kind in die periode op meerdere scholen aanmelden Schoolbesturen kunnen procedures gezamenlijk invullen Een voorkeurslijst geldt als aanmelden op meerdere scholen Voorrangsregels en loting toegestaan In de brief staat tevens een toelichting op de wettelijke kaders: - Schoolbesturen hebben de ruimte om zelf hun procedures af te stemmen en in te spelen op lokale omstandigheden. - Ouders moeten hun kind schriftelijk aanmelden voor toelating. - Een bestuur moet hierop binnen zes weken besluiten over de toelating van een aangemelde leerling. - De wettelijke beslistermijn gaat in op de dag dat de ouder het kind aanmeldt. - Ouders hebben de mogelijkheid hun kind op meerdere scholen aan te melden, zowel binnen als buiten het Samenwerkingsverband. - Scholen kunnen de aanmeldingen afzonderlijk van elkaar in behandeling nemen, of de aanmeldprocedures onderling afstemmen om de administratieve last te beperken. - Wanneer er meer aanmeldingen zijn dan plaatsruimte, mogen scholen voorrangsregels en loting toepassen. De zorgplicht voor leerlingen met een extra ondersteuningsvraag gaat in, indien de school niet kan voldoen aan de ondersteuningsvraag van het kind en de school wel plaatsruimte beschikbaar heeft voor de leerling.

Uitgangspunten BOVO regio Haaglanden Voldoen aan wet- en regelgeving; Ingangsjaar 2018-2019 (procedure voor basisschoolverlaters 2017-2018); Zo veel mogelijk leerlingen op de school van eerste keuze; Zorgvuldig proces voor leerlingen met extra ondersteuning; Een werkbare, transparante procedure voor scholen en ouders; Een minder bewerkelijke tweede ronde voor ouders; De medezeggenschap wordt om advies gevraagd; Ouders en scholenveld zijn goed geïnformeerd; Alle besturen doen mee en ondertekenen een convenant. Vanaf december is BOVO aan de slag gegaan met de voorbereidingen. Er zitten inhoudelijke, technische, juridische en financiële kanten aan de nieuwe procedure. BOVO heeft intensief overlegd met de besturen, het scholenveld, omliggende regio’s, de G4, de Samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs, de gemeente Den Haag en met specialisten van de UvA en VU over de algoritmen. Ouders zijn betrokken via de medezeggenschapsraden van alle schoolbesturen. Ook is er een informatieavond georganiseerd voor ouders (in maart, opkomst 15 ouders PO en VO) waar veel feedback is opgehaald over de nieuwe procedure. BOVO heeft ook gesproken met de OPR-en van beide samenwerkingsverbanden. Zij hebben positief gereageerd op de voorstellen.

Feedback vanuit ouders Ouders zijn in het proces betrokken via middels de ondersteuningsplanraden van de samenwerkingsverbanden en een ouderraadpleging. Huidige systeem kent weinig keus in eerste ronde; Transparantie en eenduidige werkwijze scholen; Aandacht voor zorgleerlingen, zij kunnen uit minder scholen kiezen. Daarom geen loting & matching voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Het opgeven van een lange lijst voorkeuren is ongewenst. Er is kritiek op de voorrangsregels. Ouders pleiten voor ondersteuning bij het opstellen van de voorkeurslijst en goede communicatie en voorlichting. De hoofdpunten die naar voren kwamen bij de OPR-en en de avond in het Nutshuis waren: - Transparantie, duidelijkheid over hoeveel plek er is, wie er voorrang krijgt, of de school vorige jaren heeft geloot. - zorgleerlingen kunnen niet veel kiezen en (is de ervaring) worden snel afgewezen, hoe zorg je dat zij goed terecht komen (geen ‘tombola’); -veel vragen over hoeveel kans je maakt op een bepaalde school. Dit is afhankelijk van voorrang, lotingsgeschiedenis etc., oftewel een complex verhaal voor ouders. -ouders snappen dat een lange voorkeurslijst goed is voor ‘het systeem’, maar vinden het ondoenlijk als ze 10 scholen moeten opgeven. Drie tot vijf voorkeuren vindt men acceptabel. -het oude systeem was vooral vervelend voor de leerlingen die geen plek vonden in de eerste ronde. Veel stress en weinig keus… -afstemming met de grensregio’s vindt men van belang met het oog op volgend jaar. Er zijn veel vragen over de heroverwegingen. (zie dan maar eens een andere school te vinden). Er was wel begrip dat de regio daar niet nog een derde ronde voor organiseert (want verschillende tijdstippen van uitslagen e.d.) Ouders die een hoger advies verwachten, moeten eigenlijk een school met heterogene brugklassen kiezen. Het PO kan ze daar op wijzen bij het samenstellen van de voorkeurslijst. Bij de OPR van SWVZHW kwam al heel vroeg de vraag naar een klachtenregeling. Een goede website en voorlichtingsmateriaal vindt men belangrijk. Goede communicatie dus! Het liefst krijgt men de informatie via de basisschool. Er zijn ouders die ‘op maat’ geholpen moeten worden, bijvoorbeeld bij complexe zorgvragen of taalbarrières.

Aanmeldprocedure Voortgezet Onderwijs Haaglanden Advies basisschool Oriëntatiefase, informatie lezen, open dagen bezoeken Leerling en ouders maken lijst van scholen Ouders leveren de voorkeurslijst in bij de school van eerste keuze ADVIES 1 2 3 School van eerste keuze plaatst zoveel mogelijk leerlingen 1 2 3 4 5 Ouders stellen nieuwe voorkeurs- lijst op en leveren deze in bij school van eerste keuze Overzicht beschikbare plaatsen voor leerlingen die nog geen school hebben Uitslag naar ouders op welke school van de voorkeurslijst de leerling is geplaatst Centrale loting en matching voor leerlingen die niet op school van eerste keuze zijn geplaatst 5a 9 8 In dit schema staan de belangrijkste stappen voor ouders. In januari ontvangen ouders het advies van de basisschool en bezoeken zij open dagen. Dan volgende sheet, ze kunnen meelopen met deze Infographic. 7 6 Zorgplicht voor leerlingen met extra ondersteunings- behoefte die niet geplaatst kunnen worden. Ouders worden begeleid naar andere school. Leerling maakt eindtoets op basis- school Uitslag eindtoets en eventuele heroverweging van het basis- schooladvies Leerling maakt kennis op VO school Start schooljaar op VO school Centrale loting en matching. Uitslag naar ouders 10 UITSLAG 11 12 13 14

Hoofdlijnen nieuwe procedure Ouders vullen een voorkeurslijst in van ongeveer 5 scholen. Ouders leveren de lijst in bij de school die op nummer 1 staat. De school behandelt de dossiers. De school plaatst zoveel mogelijk leerlingen. Bij overaanmelding: voorrangsregels en loting. De overige leerlingen worden via centrale loting en matching geplaatst op een van de andere scholen van hun voorkeurslijst. Hierna gaat er bericht naar de ouders over de plaatsing. 2e helft v/h schooljaar wordt een proces doorlopen van aanmelding en toelating op het vo. eind januari t/m eind maart: 1e aanmeldingsperiode vo Begin februari leveren ouders hun voorkeurslijst in bij de school van eerste keus. De school controleert de lijst, voert deze in in het digitale systeem en de ouders ondertekenen een print van deze lijst. De lijst is nu definitief en kan niet meer gewijzigd worden. In de behandelperiode bekijkt de vo-school of de leerling geplaatst kan worden. Zo nodig is er contact met de ouders en de basisschool. Op 22 maart zijn de leerlingen geplaatst op de school van eerste keus. Zo nodig met toepassing van voorrangsregels en loting.

Hoofdlijnen nieuwe procedure (vervolg) Leerlingen die nog geen school hebben, gaan naar de tweede aanmeldperiode. Overzicht van scholen met per niveau de nog beschikbare plaatsen. Ouders maken een nieuwe voorkeurslijst. Deze leerlingen worden via centrale loting en matching geplaatst op een van de scholen van hun voorkeurslijst. Hierna gaat er bericht naar de ouders over de plaatsing. Afname eindtoets Heroverwegingen/ herzieningen adviezen april: 2e aanmeldingsperiode vo (op volgorde van binnenkomst, op scholen waar nog plek is, dagelijks nieuw overzicht te vinden online half april/half mei: afname eindtoets vanaf half mei: heroverweging/herziening adviezen

Zorgleerlingen Leerlingen met extra ondersteuning en/ of LWOO advies, maken een voorkeurslijst. De school van eerste keus bepaalt of zij de benodigde ondersteuning kan bieden. Als dit niet lukt, heeft deze school zorgplicht. In overleg met ouders, worden andere scholen benaderd. Als de leerling wel wordt uitgeloot op de school van eerste keus, heeft deze school ook zorgplicht. Het SWV ondersteunt de scholen en ouders. Zorgleerlingen doen niet mee met de centrale loting en matching. Regionale zorgplicht is een reeds bestaande afspraak die wordt gecontinueerd op verzoek van ouders. Zorgleerlingen die niet op de school van eerste keus terecht kunnen, worden met voorrang geplaatst, voordat de DA STB wordt uitgevoerd. Nb. Praktijkonderwijs: aparte route, eerder aanmelden.

Belangrijke mijlpalen 2017-2018 1 september 2017: start nieuwe procedure. Convenant, inclusief klachtenregeling; Transparant toelatingsbeleid per vo-school, 1 november; Diverse doelgroepen met eigen tijdpad en procedure; Testen en toetsen van leerlingen met ondersteuningsvraag; Aanpassen applicatie en testen nieuwe ICT; Herschrijven alle voorlichtingsmateriaal Nieuwe website voor scholen en ouders; Voorlichtingsbijeenkomst scholenveld oktober; Trainingen voor po en vo; Pilot digitaal aanmelden voor ouders; Serieus bezig met transparantie naar ouders, uniformiteit. Streefcijfers beschikbare plaatsen Voorrangsregels

Elke basisschoolverlater een goede plek op het vo!