Triage van het oog: 8 meest voorkomende oogklachten De heer A. Rooze, optometrist

Disclosure belangen spreker Potentiële Belangenverstrengeling n.v.t. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk 22

Verwijzers Huisarts Medisch specialist van ander poortspecialisme of andere instelling Bedrijfsarts Jeugd (gezondheidszorg)arts Arts verstandelijk gehandicapten Specialist ouderengeneeskunde/verpleeghuisarts Optometrist met AGBcode voor verzekerden van CZ, Zilveren Kruis, Interpolis, Avero, FBTO, OZF, Prolife, de Friesland, Z&Z, VGZ Wij zien alleen patiënten met een geldige verwijzing Spoed is uitzondering

Klachten Tranende ogen Drukkend gevoel Jeukende ogen Minder scherp zien (zeer) pijnlijk oog / (zeer) pijnlijke ogen Vlekken / spinrag voor ogen Lichtflitsen Kind ziet scheel

De klacht: Tranende ogen (1) Vragen: Hoe lang? Ogen rood / ontstoken? ‘s Morgens dichtgepakt? Last van het licht? Continu/ specifieke momenten Zeer veel voorkomend

Tranende ogen Verstopte traanafvoer (zeer zelden) Verstoorde traankwaliteit / droge ogen (vaak) Meibomklier disfunctie / blepharitis (vaak) Meestal is een tranend oog een droog oog, of beter probleem traanfilm kwaliteit

Tranende ogen

Tranende ogen Sondage: Traanpuntje oprekken De zoutoplossing inspuiten

Tranende ogen Punctum plugs Oplosbaar Silicone

Tranende ogen Kunsttranen soms succesvol Ooglidhygiëne met warme compressen en omega-3 vetzuren Chronisch probleem: behandelen klachten, geen genezing.

Tranende ogen Eerste keuze: Kunsttranen Ooglidhygiëne Eventueel aanvullend: Punctale occlusie Ontstekingsremmers Bandagelens etc.

Tranende ogen Gewenste toegangstijd: Geen urgentie Advies: Onderzoek door huisarts Bij aanhoudende ernstige klachten oogarts

De klacht: Drukkend gevoel op ogen (2) Vragen: Hoe lang? Is uw gezichtsscherpte afgenomen? Wanneer zijn uw ogen voor het laatst gemeten?

Drukkend gevoel Oorzaak: Droge ogen Niet volledig gecorrigeerde sterkteafwijking Geen relatie met oogdruk

Drukkend gevoel Hoge oogdruk voel je niet Overmatige inspanning ogen → asthenope klachten Droge ogen gevoel straalt vaak uit rondom/achter het oog

Drukkend gevoel Een droog oog ziet wisselend minder scherp. Het kost meer inspanning om scherp te zien. Vaak bij computerwerk Vaak seizoensmatig (herfst) Soms door medicijn gebruik

Drukkend gevoel Overmatige inspanning van ogen geeft vaak asthenope klachten Veel computerwerk Onjuiste bril / brillenglazen Ongecorrigeerde ametropie Ongecorrigeerde forie

Drukkend gevoel Gewenste toegangstijd: Geen urgentie Advies: Behandelen eventuele traanfilmproblemen Naar opticien voor oogmeting Indien bril goed, dan onderzoek bij huisarts / oogarts

De klacht: Jeukende ogen (3) Vragen: Hoe lang? Bekend met hooikoorts? Bekend met andere allergie?

Jeukende ogen Oorzaak: Allergie door bv. hooikoorts Allergie voor cosmetica of medicatie Droge ogen Blepharitis

Jeukende ogen Vooral seizoen gebonden klachten Droge ogen schuren bij oogbewegingen

Jeukende ogen Meestal biedt oogdruppel of tablet tegen hooikoorts een goede oplossing

Jeukende ogen Allergie: Conserveermiddelvrije oogdruppels (minims) Ander merk cosmetica

Jeukende ogen Gewenste toegangstijd: Geen urgentie Advies: Onderzoek door huisarts

De klacht: Ik zie minder scherp (4) Vragen Hoe lang? Plotseling afgenomen, of langzaam? Eén oog, of beide? Bekend met staar of staaroperatie?

Ik zie minder scherp Oorzaak: Bril / lenssterkte onjuist / nog geen correctie Staar of nastaar Gevorderde glaucoom (erg onwaarschijnlijk) Oogontsteking Netvlies vaataandoeningen Droge ogen

Ik zie minder scherp 2. Staar = Cataract, vertroebeling van de ooglens

Ik zie minder scherp Staaroperatie

Ik zie minder scherp Nastaar

Ik zie minder scherp 3. Glaucoom

Ik zie minder scherp 4. Oogontsteking

Ik zie minder scherp 5. Vaataandoening in netvlies

Ik zie minder scherp Gewenste toegangstijd: Afhankelijk van uitslag oogmeting urgent Advies: Oogmeting (druk en visus) Afspraak bij huisarts

De klacht: (zeer) pijnlijk oog / (zeer) pijnlijke ogen (5) Vragen: Eén oog, of beide ogen? Hoe lang? Is het oog rood / lichtschuw? Ziet u nog scherp met dit oog? / ogen? Onlangs geopereerd? Kan het tijdens werkzaamheden zijn ontstaan?

De klacht: (zeer) pijnlijk oog / (zeer) pijnlijke ogen Oorzaken: Droog oog Ontstoken oog Corpus alienum (iets in oog) Oppervlakkige oogbeschadiging (erosie/lasogen) Acuut glaucoom (zeer hoge oogdruk)

De klacht: (zeer) pijnlijk oog / (zeer) pijnlijke ogen 1. Droog oog: Soms één oog, soms beide ogen Stekend, branderig en/of corpus alienum gevoel Vaak iets rood en wisselend wazig en scherp Patiënt kan vaak wel aangeven dat oog droog aanvoelt

De klacht: (zeer) pijnlijk oog / (zeer) pijnlijke ogen 2. Ontstoken oog Bijna altijd rood Vaak eenzijdig Vaak waterige of pusachtige afscheiding Vaak minder scherp zicht Soms relatie met contactlens dragen

De klacht: (zeer) pijnlijk oog / (zeer) pijnlijke ogen 3. Corpus alienum (iets in oog) Vaak na werkzaamheden zoals lassen en slijpen Irritatie neemt in enkele dagen toe Oog mild tot zeer rood Vaak gevoelig voor licht, zeker bij lasogen Bij lasogen beide ogen, bij slijpen en boren vaak één oog Knipperen met oog is bij oppervlakkig letsel extra pijnlijk

De klacht: (zeer) pijnlijk oog / (zeer) pijnlijke ogen 4. Oppervlakkige oogbeschadiging (erosie) Zeer gevoelig en bijna altijd één oog Met gesloten oog minder klachten Oog is bijna niet rood, maar traant vaak wel Ook gevoelig voor licht Oppervlakkige verdoving geeft (enorme) verbetering van klachten (maar vertraagt het herstel)

De klacht: (zeer) pijnlijk oog / (zeer) pijnlijke ogen 5. Acuut glaucoom (zeer hoge oogdruk) Misselijk (braken) Zeer pijnlijk oog. Patiënt voelt zich echt ziek Klachten bijna altijd aan één oog Last van licht, gevoelig bij aanraken, meestal minder goed zicht

De klacht: (zeer) pijnlijk oog / (zeer) pijnlijke ogen Gewenste toegangstijd: Hoge urgentie! (behalve droge ogen/lasogen, dan vooral veel lubricantia) Advies: Op korte termijn naar huisarts of oogarts Een acuut glaucoom of ernstige ontsteking op dezelfde dag

De klacht: Vlekken / spinrag voor ogen(6) Vragen: Sinds wanneer? Eén oog, of beide ogen? Enkele vlek(ken) of zeer veel? Vaste plek in beeld of beweegt door het beeld Wat ging er aan vooraf? (operatie, val, klap op het oog)

Vlekken / spinrag voor ogen Oorzaken: Veranderingen in het glasvocht (corpus vitreum) Loslaten van het glasvocht Migraine

Vlekken / spinrag voor ogen Veranderingen in het glasachtig lichaam

Vlekken / spinrag voor ogen Veranderingen in het glasachtig lichaam

Migraine Vaak zonder hoofdpijn Altijd binoculair maar subjectief lijkt het vaak 1 oog Meestal 10-30 minuten, daarna soms hoofdpijn

Vlekken / spinrag voor ogen Gewenste toegangstijd Naar oogarts, binnen twee weken Advies: Wijzen op mogelijkheid netvliesloslating met acuut oogarts bezoek

De klacht: Lichtflitsen (7) Vragen: Sinds wanneer? Eén oog, of beide ogen? Is uw beeld volledig, of mist er een deel. Wat ging er aan vooraf? (operatie, val, klap op het oog) Hoge myopie? Netvlies afwijkingen vrijwel altijd 1 oog, migraine 2 ogen.

Lichtflitsen Oorzaak: veranderingen in het glasachtig lichaam waardoor aan het netvlies wordt getrokken

Lichtflitsen Ik zie lichtflitsen

Lichtflitsen Gewenste toegangstijd: Naar oogarts binnen enkele dagen Op zichzelf geen voorspellende waarde retinadefect Advies: Attenderen op mogelijkheid netvliesloslating met acuut oogarts bezoek indien ablatio prodromen.

De klacht: Mijn kind ziet scheel (8) Vragen: Hoe oud is het kind? Wanneer en door wie is dit ontdekt? Ziet het kind continu scheel of niet?

Mijn kind ziet scheel Oorzaak: Fysiologisch: tot de leeftijd van 4 maanden (tenzij progressieve toename verwijzing niet nodig) Afwijking externe oogspieren Optisch: sterke oogafwijking, groot sterkteverschil Congenitaal cataract (pupilreflex) Neurologisch: aansturing van oogspieren Retinoblastoom (pupilreflex, erg zeldzaam)

Mijn kind ziet scheel Orthoptist onderzoekt de samenwerking en oogsterkte bij met name jonge kinderen Oogarts is hierbij betrokken (met name funduscopie)

Mijn kind ziet scheel Gewenste toegangstijd: Bij continu scheelzien op korte termijn Advies: Afspraak bij orthoptist maken binnen enkele weken

Tot slot Intercollegiaal telefoonnummer tijdens openingstijden 08 88 77 77 77 Spoednummer na openingstijd Vragen?