Een zegen of een gevaarlijke verleiding? Basisinkomen

Wat is een basisinkomen Een vast bedrag per maand dat zonder voorwaarden door de overheid aan alle volwassen burgers wordt verstrekt Het is een bedrag waarvan je zonder luxe kunt rondkomen Je mag daarnaast zoveel bijverdienen als je wilt

Verschil met een uitkering Een basisinkomen is onvoorwaardelijk Geen controle Geen bureaucratie

Wie heeft er recht op Elke volwassen Nederlandse staatsburger Bijverdiensten doen er niet toe Samenstelling huishouden doet er niet toe

Voordelen basisinkomen Inkomen wordt losgekoppeld van arbeid: mensen zijn minder chantabel door bazen en overheid Naar alle verwachting zal het aantal banen in de toekomst afnemen door automatisering (zeer omstreden en volgens mij onjuist) Afschaffen van het ridicule en geldverslindende controle- en reïntegratieapparaat Het is een herverdeling van rijkdom die de armen ten goede komt

Populaire bezwaren Niemand gaat nog werken. De economie stort in! Niemand wil nog zwaar en vies werk doen dat toch gedaan moet worden Een basisinkomen creëert een welfare trap. Mensen blijven hangen in een uitkering en worden volledig passief. Het Mincome project wijst uit dat dit niet het geval is.

Mincome project Van 1974 tot 1978 kreeg 30% van de huishoudens in Manitoba, Canada een basisinkomen Doel: uitzoeken of een basisinkomen invloed had op de gezondheid en op het gemeenschapsleven

Resultaten mincome Ziekenhuisbezoek daalde met 8,5% Minder auto-ongelukken Minder huiselijk geweld Minder schooluitval Beroep op de geestelijke gezondheidszorg nam af Mensen besteden het extra geld ‘goed’

Bezwaren die wél hout snijden: de kosten Van een basisinkomen moeten alle vaste lasten betaald worden. Dat betekent dat het hoger moet zijn dan de huidige bijstand. Immers: ook alle toeslagen dienen afgeschaft. Schatting kosten invoering basisinkomen ter hoogte van de AOW: ca. 180 miljard euro Sociale zekerheid – exclusief gezondheidszorg kost nu 73, 2 miljard euro Gat van een kleine 107 miljard euro

Twee soorten basisinkomen Monetair gefinancierd. D.w.z: de Centrale Bank drukt het geld en deelt het uit (“gratis geld”) Fiscaal gefinancierd, d.w.z. uit de belastingen betaald

Monetair gefinancierd: wat is de redenering? Private banken scheppen momenteel geld doordat het aantal kredietverleningen de toestroom van spaargeld overtreft Dit geld wordt echter ongelijk verdeeld, rijken en grote ondernemingen lenen meer dan armen en kleine ondernemers Deze private geldcreatie versterkt economische zeepbellen én recessies Geld scheppen en dit rechtstreeks overmaken aan alle burgers door middel van een basisinkomen is eerlijker en veroorzaakt minder instabiliteit Nadeel: tegenover geld dat in omloop komt staat geen productie. Dat lijdt op termijn tot ernstige inflatie

Fiscale financiering Lastenverzwaring via verhogen inkomstenbelasting, vermogensbelasting en/of BTW Vermogensbelasting ligt politiek moeilijk, lees: is onhaalbaar BTW-verhoging raakt lage inkomens het hardst Kapitaal zwaarder belasten

Opheffing verzorgingsstaat De prijs voor een basisinkomen is de opheffing van de verzorgingsstaat Het stelsel van sociale zekerheid verdwijnt en wordt vervangen door het basisinkomen Het basisinkomen pakt zaken niet bij de wortel aan Kern van het probleem is de scheve verdeling tussen arbeid en kapitaal: arbeid ontvangt een steeds kleiner deel van de maatschappelijke productie, maar wordt steeds zwaarder belast om collectieve voorzieningen te kunnen blijven betalen

Enkele cijfers De vennootschapsbelasting is in Nederland gehalveerd van 48% naar 25% Het bedrijfsaandeel in belastinginkomsten is gedaald van 10% in 2000 naar 4% in 2013 De AIQ is gedaald van 86% naar 80%