www.winnet.nl → “Regionale telemetrie” 13:15 – 13:30 Inloop met koffie 13:30 – 14:00 Projecten (onderhoud ovs-meetnet + svz grondwatercontract) 14:00 – 14:15 Drinkpauze (inloop overigen) 14:15 – 15:30 Data-analyse rioolgemalen 15:30 – 15:45 Ontwikkelingen 15:45 – 16:00 Borrel Bijeenkomst Monitoren – 19 november 2015 www.winnet.nl → “Regionale telemetrie” Wouter van Tent – data-analist WINNET

Bijeenkomst Monitoren – 19 november 2015 Agenda: Projecten: Onderhoudscontract overstortmeetnet Grondwater: resultaat werkgroep Data-analyse Data-analyse rioolgemalen Ontwikkelingen Planning Welke rol heeft Martien op deze bijeenkomst? Coordinatie werkgroep grondwater / onderhoudscontract Modderkolk Wat is het doel van mijn bijeenkomst? Informeren ontwikkelingen (H2gO), werkzaamheden (planning), tussenresultaten laten zien contract(vorming) Informeren/enthousiastmeren analyse(resultaten)/samenwerking Mee laten denken (input vragen) mogelijk interessante analyses / Wat is jullie behoefte? WINNET, water innovatie netwerk 2

Project – Onderhoud regionaal overstortmeetnet Stand van zaken Migratie overstortmeetnet Aansluiting op Winnet-hoofdpost Contracten 1e onderhoudsronde Deelname: 7 Winnet-partners WINNET, water innovatie netwerk

Project – Grondwatermonitoring Stand van zaken Extra verlenging tot half 2016 (trekker gemeente De Bilt), daarna volgt meervoudige aanbesteding Verlenging: kostenstijging Uitbreiding in 2016: gemeente Bunnik Deelname: 7 Winnet-partners Meest recente uitleesronde: vanaf donderdag 5/11 vindt de “2de” uitleesronde plaats WINNET, water innovatie netwerk

Korte pauze Pauze WINNET, water innovatie netwerk

√ Terugblik op 2015 Wat is er gebeurd? Afronden project “Monitoren overstorten” (memo’s) Overstortrapportages (De Bilt, Stichtse Vecht, (Nieuwegein/Woerden), Wijk bij Duurstede) Ondersteuning bij BRP (Houten) Pilot rioolgemaalanalyse (Woerden/Oudewater) Onderhoudscontract overstortmeetnet Datacontrole overstorten √ WINNET, water innovatie netwerk

O Terugblik op 2015 Wat is er nog niet gebeurd? Overstortrapportages: Nieuwegein, Woerden, Lopik, Bunnik, Zeist, Stichtse Vecht (Maarssen + Loenen) Ondersteuning bij BRP (Nieuwegein) Afronden hoofdpostkoppeling HDSR-rioolgemalen Nacontrole migratie overstortmeetnet Nacontrole hoofpostkoppeling Stichtse Vecht O WINNET, water innovatie netwerk

Zichtbare resultaten Wat doe je met de behaalde/toekomstige resultaten binnen je eigen organisatie? Hoe informeer je je bestuurder/manager/mede-collega’s? Wat heb je gedaan met de adviezen in de overstortrapportage? 5 minuten WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Functioneren rioolgemalen Quickscan: ‘dynamische’ basisgegevens rioolgemalen Wat valt er te leren uit niveau-, stroom- en debietmeting? … het vervolg WINNET, water innovatie netwerk

Denktank Wat moet de data-analist in 2016 gaan doen voor jou? In groepjes van 3 bij elkaar en geef concreet antwoord op de vraag Wellicht helpen onderstaande deelvragen: Waar ben je zelf in 2016 mee bezig en wat moet of kan daar nog voor worden uitgezocht? Zijn er bepaalde bemalingsgebieden waar je vraagtekens bij hebt of waar zich problemen voordoen zonder duidelijke oorzaak? Zoek je bevestiging of weet je het niet exact (hetzij in bepaalde omstandigheden) hoe het rioolsysteem in de praktijk functioneert Stiften + vragen uitdelen op papier. Vervolgens centraal ophalen/delen via flapover + namen van aandrager(s) bij het idee zetten. Evt. bij teveel werk/ideeën wordt voorstel bij Projectgroep neergelegd. 10 minuten WINNET, water innovatie netwerk

Algemene opmerkingen data-analyse Aandachtspunten Uitgangspunt = Valide/actuele “vaste gegevens” Relatie telemetriesysteem met BRP/rioolbeheer (+ toegang) Afmetingen pompkelder Stroomschema met stelselkenmerken Kwaliteit kost tijd WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Overstorten Voorbeeld RAT-analyse – MON_0007 Anne Franklaan RAT-grafiek (Riooloverstort analyse tool) MON_0007 Anne Franklaan Is hier behoeft aan? Kanttekening: alleen geschikt voor stelsels met weinig/één overstort(en) per bemalingsgebied Naar idee van: Deltares WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Basisanalyse rioolgemalen (verticaal) Voorbeeld: verticaal – draaiuren rioolgemalen WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Basisanalyse tunnelgemalen (verticaal) Voorbeeld: verticaal – draaiuren tunnelgemalen WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Basisanalyse rioolgemalen (verticaal) Voorbeeld: verticaal – aantal starts Oranje vulling = droog; blauwe vulling = zeer nat Rode tekst = uitschieters t.o.v. andere dagen Paars/roze = veelvoud van 48!? (02 Vosschenschanslaan), 0, 48, 96, 192, 240 + enkele dichtbij 145, 146 (144), 188 (192), 289 (288). Meest afwijkende is 55 starts. Andere mogelijkheden: Verpompt volume (debietmeter) Max. debiet (debietmeter) Max. niveau WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Basisanalyse rioolgemalen (verticaal) WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Basisanalyse rioolgemalen (quickscan) WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Basisanalyse rioolgemalen (quickscan) WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Basisanalyse rioolgemalen (quickscan) Hoe gedraagt het gemaal zich tijdens… Tegenpolen: Droogweerafvoer / neerslag (uitgewerkt in pilot) Dag/nacht Piekbuien / kleine buien 2014/2015 WINNET, water innovatie netwerk

Quickscan rioolgemalen - Woerden Data-analyse – Gemalen Rapport quickscan basisanalyse rioolgemalen Pilot: Quickscan rioolgemalen - Woerden WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Afvalwaterketen / waterbalans Benutten gegevens HDSR-rioolgemalen In welke (neerslag)situaties worden er gemalen weggedrukt? Welk gemaal? Levert dit een probleem op / onlogische keuze? Zo ja, is er een betere (RTC)sturing mogelijk? Draait het gemaal van HDSR op volle toeren op het moment dat er een gemaal wordt weggedrukt? In januari gaat er ook een pilot lopen in hoeverre sturing mogelijk is, bijv. anticiperen op neerslagverwachting. WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Gemaalstoring Alarmen/Logboek/OMS Hoe worden de storingen / oplossen van storingen bijgehouden? Is het mogelijk om daarvan te leren? En had je het achteraf gezien kunnen zien aankomen, bijv. bepaalde alarmen? Bijvoorbeeld: Welke gemalen staan in de top 10 probleem-gevallen? Wat is de onderliggende oorzaak? Ouderdom, gedrag burgers of is het gemaal onjuist ingesteld? WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Gemaalstoring Alarmenlijst – Gemaal G04 Doornkade te Houten Door middel van combineren van “kastdeur open” en optreden storing is het mogelijk te ontdekken wanneer er fouten worden gemaakt door een monteur. In de grafiek is zichtbaar dat pomp 2 niet meer aangaat sinds het bezoek op 29 september (kastdeur open). Kastdeur ging open om 9:47. Pomp 1 gaat vanaf dat moment langer draaien per keer dat de pomp aanslaat. Pas op 6 oktober (8:35) doet pomp 2 weer mee (en slaat om 16:47, na ca. 8 uur pompen, voor het eerst af). Op 7 oktober komt er iemand tussen 1!:03 en 11:05 en zet pomp 1 kort aan (op het moment dat pomp 2 aan wil slaan -> start/stop pomp 1 = 1, doet niets, vervolgens start/stop pomp 2 = 1 en pomp 1 pompt enkelloops) WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Gemaalstoring Storing van 29 september is niet geregistreerd. Komt doordat dit in een Excel-bestand wordt bijgehouden in een storingsbon door de aannemer. Dit moet later worden ingevoerd in H2gO voor het totaalplaatje. Wordt overigens aangepast, zodat de storingsbon via H2gO gaat lopen. WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Gemaalstoring Vanaf 30 oktober slaat pomp 2 niet meer aan (alternering gestopt) -> geen alarm geweest WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Mini-waterbalans (1) Wat kun je halen uit (exacte) momenten AAN/UIT? Vaste en dynamische gegevens Lopikerkapel: 4 onbemeten overstorten 1 bemeten rioolgemaal: niveau en stroom (vulling ca. 8min., lediging ca. 6min.) Vaste gegevens: drinkwaterverbruik, theoretische DWA en pompcapaciteit Oppervlaktewaterpeil 2cm boven laagste overstort -> 13,85 m3/uur instroom BRP afgerond in 2015 WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Mini-waterbalans (2) Wat kun je halen uit (exacte) momenten AAN/UIT? – 1 minuutregistratie Berekening: Geïnstalleerde pompcap. = 51m3/u; norm = 32m3/u; DWA = 4,7m3/u Verhouding Pompen/Vulling in meter pompkelder/minuut: Pompen: (inslagpeil – uitslagpeil) / aantal minuten (IN->UIT) + Vulling Vulling: (inslagpeil – uitslagpeil) / aantal minuten (UIT->IN) Resultaat Pompen/Vulling: 2,80 Pompcapaciteit = 2,80* 4,7 = 13,16m3/uur òf: Rioolvreemd water (of extra DWA) = 51 /2,80 - 4,7 = 13,51m3/uur BRP afgerond in 2015 WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Mini-waterbalans (3) Wat kun je halen uit (exacte) momenten AAN/UIT? – 5 minuutregistratie Berekening: Geïnstalleerde pompcap. = 51m3/u; norm = 32m3/u; DWA = 4,7m3/u Verhouding Pompen/Vulling in meter pompkelder/minuut: Pompen: (inslagpeil – uitslagpeil) / aantal minuten (IN->UIT) + Vulling Vulling: (inslagpeil – uitslagpeil) / aantal minuten (UIT->IN) Resultaat Pompen/Vulling: 2,32 Pompcapaciteit = 2,32 * 4,7 = 10,88m3/uur òf: Rioolvreemd water (of extra DWA) = 51 /2,32 - 4,7 = 17,32m3/uur BRP afgerond in 2015 Bandbreedte bij 1 min: 13,5-18,2m3/uur rioolvreemd water Bandbreedte bij 5 min: ca. 10-20m3/uur rioolvreemd water = 10-15% afwijking WINNET, water innovatie netwerk

Data-analyse – Gemalen Mini-waterbalans (4) Wat kun je halen uit (exacte) momenten AAN/UIT? – 5 minuutregistratie Conclusie: Afwijking meetfrequentie 5min (t.o.v. 1 min): ca. +/- 10-15% (in het voorbeeld!). Minder frequent meten = meer moeite voor betrouwbaar resultaat -> overwegen meetfrequentie voor hoofdrioolgemalen 5min, 3min, 1min? Benadering ‘mini-waterbalans’ klopt -> breder toepasbaar BRP afgerond in 2015 Bandbreedte bij 1 min: 13,5-18,2m3/uur rioolvreemd water Bandbreedte bij 5 min: ca. 10-20m3/uur rioolvreemd water = 10-15% afwijking WINNET, water innovatie netwerk

Ontwikkelingen Nieuw: Tertiar gevalideerde neerslag beschikbaar (HDSR) HDSR-rioolgemalen op Winnet-hoofdpost Upgrade H2gO-rapportage “Validatie status” ??? (vul zelf verder aan…) -> wat voor rapportage is de moeite om in te investeren? WINNET, water innovatie netwerk

Planning Jaarplanning (2016 + 4e kwartaal 2015): Afronden overstortrapportages Datavalidatie / regie onderhoud overstortmeetnet Rioolgemaal-analyses (object, stroomschema, waterbalans, etc.) Ondersteuning bij BRP’s Aanvullingen uit de denktank WINNET, water innovatie netwerk

“Regionale telemetrie” www.winnet.nl “Regionale telemetrie” 32