Hilversum in de Tweede Wereldoorlog Deze power point presentatie is de introductie op de lessenreeks Hilversum in de Tweede Wereldoorlog. Hilversum, hoofdkwartier van de Duitse opperbevelhebber – Oorlog zonder vader

Oorlog zonder vader De geschiedenis van drie generaties Letterie Oorlog zonder vader: Uitgangspunt voor de lessenreeks is het boek Oorlog zonder vader van Martine Letterie. Oorlog zonder vader is het verhaal van Frank Letterie en zijn vader Martinus geschreven door (klein)dochter Martine. Martinus Letterie is 33 jaar als hij omkomt in concentratiekamp Neuengamme. Dan heeft hij al in kamp Schoorl en in kamp Amersfoort vast gezeten. Frank Letterie is 9 jaar oud als de oorlog begint. Wat eerst een spannende ervaring lijkt, wordt al gauw bittere werkelijkheid. Klik op het filmicoontje om naar de film Oorlog zonder vader te gaan.   Oorlog zonder vader

10 mei 1940 Nederland in oorlog met Duitsland 10 mei 1940 Nederland in oorlog met Duitsland: In de Eerste Wereldoorlog was het Nederland gelukt om neutraal te blijven. Na de inval van Duitsland in Polen in september 1939 verklaarde Nederland dat het weer neutraal zou blijven en zich niet wilde mengen in oorlogshandelingen tussen Duitsland en de rest van Europa. Omdat er wel een oorlogsdreiging vanuit Duitsland was, mobiliseerde Nederland zijn legers. Iedereen werd opgeroepen om bij een eventuele inval paraat te staan. De Nederlandse regering en Koningin Wilhelmina waren er weliswaar vast van overtuigd dat Nederland veilig was, je kon nooit weten. In de vroege ochtend van 10 mei 1940 vielen de Duitsers Nederland en België tegelijkertijd binnen. Binnen vijf dagen werd Nederland compleet onder de voet gelopen: Nederland verloor de zware gevechten bij de Afsluitdijk en op de Grebbeberg en de Duitsers bombardeerden Rotterdam. Hierdoor besloot de Nederlandse krijgsmacht zich over te geven. Op 15 mei 1940 tekende Generaal Winkelman de capitulatie van het Nederlandse leger. Nederland maakte deel uit van het Derde Rijk, de droom van Hitler. Oorlog zonder vader, hoofdstuk 2, pag. 10 tot de witregel op pag. 13) Op de foto staat de voorpagina van de Gooi- en Eemlander, vrijdag 10 mei 1940, 69ste jaargang, no. 110 10 mei 1940 Nederland in oorlog met Duitsland

Hilversum communicatieknooppunt in WOII Hilversum communicatieknooppunt in WOII: Vlak nadat Nederland capituleert blazen de Nederlandse strijdkrachten de zendmasten en de radiozender van de Nederlandsche Seintoestellen Fabriek op. Dit om te voorkomen dat deze nog bruikbaar zijn voor de Duitsers. Drie foto’s rechts: de neergestorte zendmasten op gebouwen in Hilversum. Oorlog zonder vader, hoofdstuk 2, pag. 13 vanaf de tweede witregel t/m pag. 15) De Duitsers wisten welke steden in Nederland zo snel mogelijk ingenomen moesten worden en waar belangrijke knooppunten waren. Hilversum was ook belangrijk in verband met de radiostudio’s en de zendmasten. Foto’s links: Op 15 mei 1940 klopte een hoge officier van het Duitse leger aan bij de Avro-studio in Hilversum op de ‘s-Gravelandseweg. Het personeel kon niet veel anders doen dan toekijken hoe de Duitsers de controle over de studio’s overnamen. Alle omroepen werden verboden en gingen onder Duitse aanvoering verder als De Rijksradio. De programma’s en de leiding van de Rijksradio waren in handen van de NSB, de Nationaal Socialistische Beweging die heulde met nazi-Duitsland.   Hilversum communicatieknooppunt in WOII

Hilversum hoofdkwartier Duitse strijdkrachten / generaal Blaskowitz Hilversum hoofdkwartier Duitse strijdkrachten / generaal Blaskowitz: Foto links: Johannes Blaskowitz was maar heel kort opperbevelhebber van de Duitse strijdkrachten in Nederland, namelijk vanaf 21 maart tot en met 5 mei 1945. Foto midden: Toch is de bunker in Hilversum waar het opperbevel van de Duitse strijdkrachten in Nederland werd aangestuurd, nog steeds naar hem vernoemd, terwijl deze al in 1943 werd gebouwd voor de toenmalige bevelhebber Der Flieger Christiansen. Blaskowitz is vooral bekend doordat hij op 6 mei 1945 de capitulatie namens Duitsland tekende in Hotel de Wereld in Wageningen. Foto rechts: Het hoofdkwartier van de Wehrmacht, het Duitse leger werd in 1942 in het Hilversumse raadhuis gevestigd. De toren werd helemaal ingepakt met camouflagenetten. Ernaast stond een geschut van de Duitsers. Het gemeentehuis van Hilversum verhuisde toen naar Hotel Grand Gooiland tegenover de Vituskerk. Op de ’s-Gravelandse weg, kruising Bussummergrindweg kwam een groot bord te staan. Foto links onder: Hierop stond: 'Selbstständiges Quartiermachen ohne Genehmigung der Ortskommandantur ist verboten. Der Wehrmachtbefehlshaber in den Niederlanden 10 9 1940' Dit betekent: ‘Zelfstandig kwartier maken (= huisvesting voor militairen maken/regelen) zonder toestemming van de plaatselijke commandant is verboden.’ Schuin achter dit bord begint de wijk Trompenberg waar in de Tweede Wereldoorlog vrijwel alleen maar Duitsers woonden. De oorspronkelijke bewoners moesten gedwongen verhuizen naar andere delen van Hilversum. Hilversum hoofdkwartier Duitse strijdkrachten / generaal Blaskowitz

Colofon Hilversum in de Tweede Wereldoorlog - introductie Samenstelling: Hannie Humme Christianne Muusers Redactie: Marjolein Trouw (Stichting Omgevingseducatie Gooi-, Vecht- en Eemstreek) Met dank aan: Subsidiegever docenten en directie van de Paulusschool in Hilversum Stichting Instandhouding Joods Erfgoed Gooi- & Vechtstreek Lex Goode (techniek beeld en geluid) Hans Roos Hans Minjon Beeldmateriaal: Gooi en Vecht Historisch/Streekarchief Hilversum ‘t Gooi.info Hannie Humme Christianne Muusers Documentatie: Joods Monument Hilversumse Historische Kring Albertus Perk Stichting Instandhouding Joods Erfgoed Gooi- en Vechtstreek Stichting Struikelstenen colofon: Hilversum in de Tweede Wereldoorlog Samenstelling: Hannie Humme & Christianne Muusers Redactie: Marjolein Trouw (Stichting Omgevingseducatie Gooi-, Vecht- en Eemstreek) Beeldmateriaal: Gooi en Vecht Historisch/Streekarchief Hilversum, ’t Gooi.info, Christianne Muusers, Hannie Humme Documentatie: Joods Monument, ’t Gooi.info, Gooi en Vecht Historisch/Streekarchief Hilversum, Hilversumse Historische Kring Albertus Perk, Stichting Instandhouding Joods Erfgoed Gooi- & Vechtstreek/ Stichting Struikelstenen   Met dank aan: subsidiegever docenten en directie van de Paulusschool in Hilversum Stichting Instandhouding Joods Erfgoed Gooi- & Vechtstreek Lex Goode (techniek beeld en geluid) Hans Roos Colofon