Thema 3: Signaleren van leerlingen met dyslexie

Passend onderwijs Elke school een zorgplicht Elke leerling een passende onderwijsplek Samenwerking in regionale samenwerkingsverbanden Signaleren van belang

Signaleren Overdracht po-vo Signaleringsinstrumenten Observaties

Overdracht po-vo Wat doet de school aan dyslexie? Hebben de docenten voldoende kennis? Maar ook van essentieel belang: goede gegevensoverdracht po–vo

Doorstroom dyslectische leerlingen Leergeschiedenis lezen en spellen –Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid Protocollen dyslexie

Koude versus warme overdracht Koude overdracht: gegevens via formulieren en dossiers uitgewisseld Warme overdracht: uitwisseling via gesprekken: 1.Vo bezoekt po school (vooraf) 2.Aanvullend telefonisch contact (RT-vo met IB-po) 3.Aanvullende vragenlijst (schriftelijk) vanuit het vo (als gegevens niet duidelijk zijn) 4.Contact met ouders en leerling over plan van aanpak (soms met leerkracht po) Bron: Kleijnen, Klein, Förrer & Schoots, 2006

Maar ook…. Leerkracht groep 8 wordt uitgenodigd op vo → na enkele maanden onderwijs Telefonische terugkoppeling naar po → eind eerste schooljaar

Knelpunten Poelman en Van den Dries (2005) geven de volgende knelpunten aan bij de overdracht: Onvoldoende aandacht voor en kennis over dyslexie op scholen Verschillende overdrachtsprocedures, onderwijsrapporten en leerlingdossiers Soms alleen maar koude overdracht

Hebben we bij betere vormgeving van de overdracht en expliciete uitwisseling van dossiergegevens de garantie dat de leerling de benodigde hulp krijgt?

Signaleringsinstrumenten Zinnendictee Stilleestoets

Zinnendictee Het wonderlijke weer Spellingvaardigheid bij brugklasleerlingen 10 zinnen (differentiatie naar schooltype) Score: aantal fout geschreven woorden

Stilleestoets Hoe gevaarlijk is een tekenbeet? Stilleessnelheid bij brugklasleerlingen Per minuut wordt een rondje om het laatst geschreven woord gezet (totale tijd: 3 minuten) Score: gemiddeld aantal gelezen woorden in 1 minuut Protocol Dyslexie Voortgezet Onderwijs – Bijlage 17 [niet de herziene versie]

Interpretatie scores Behoort de leerling tot de 10 à 25 procent zwakst scorenden (vergelijkbaar met E- en D scores van het CITO), dan is er reden om deze leerling individueel verder te onderzoeken.

Observaties Observeren als aanvulling op eerdere gegevens Meer tijdsintensief Maar daarentegen: wel daadwerkelijk zicht op de problemen in de klassensituatie Observatielijst lees- en spellingproblemen (Protocol Dyslexie VO – Bijlage 7)

Signalenlijst lees- en spellingproblemen In te zetten in de klassensituatie Bestaat uit 7 categorieën Niet alleen product-, maar ook procesgericht

Signalering van dyslexie in de hogere leerjaren Werktempo Cijfers en inzet Huiswerk Gedrag Faalangst en vermijdingsgedrag

Traject Stap 1: Signaleringsfase Stap 2: Intakefase Stap 3: Strategiefase Stap 4: Onderzoeksfase Stap 5: Integratie- en indiceringsfase Stap 6: Adviesfase

Zelfstudie Poelman, E., & Dries, E. van den (2005). Perspectieven voor de overdracht. Remediaal, 5(6), Henneman, K., Bekebrede, J., Cox, A., Krosse, H. de. (2013). Protocol Dyslexie Voortgezet Onderwijs. Handreiking voor directie, middenmanagement en docenten. Den Bosch: KPC Groep Hoofdstuk 4