CoRPS Center of Research on Psychology in Somatic diseases De rol van persoonlijkheid bij het lichamelijk en psychisch welzijn van melanoom patiënten. Floortje Mols Cynthia Holterhues Tamar Nijsten Lonneke van de Poll- Franse

CoRPS Persoonlijkheid en kanker Studies bij kankerpatiënten in het verleden; –Persoonlijkheid en incidentie –Persoonlijkheid en mortaliteit Recente studies bij kankerpatiënten; –Persoonlijkheid en coping, sociale steun –Persoonlijkheid en behandelkeuze –Persoonlijkheid en kwaliteit van leven Geen duidelijke resultaten

CoRPS Type D persoonlijkheid Distressed (Type D) personality –De combinatie van 2 persoonlijkheidstrekken. –Negative affectiviteit: de neiging om negatieve emoties te ervaren. –Sociale inhibitie: de neiging om emoties niet te uiten tijdens sociale interactie. Denollet, Psychosom Med 2005

CoRPS Zit in de put Somber Geïrriteerd Zorgen maken Slecht gehumeurd Ongelukkig Denollet, Psychosom Med 2005 Pedersen & Denollet. Curr Cardiol Rev 2006 Nee!! Ik wil mijn gevoelens niet met anderen delen… Type D persoonlijkheid

CoRPS Cut-off ≥10 beide subschalen Cut-off ≥10 beide subschalen

CoRPS Type D voorspeller van… Cardiologie –Kwaliteit van leven, zorggebruik, myocard infarct en mortaliteit. Andere patiënten populaties* –Meer en ernstigere gezondheidsklachten –Meer negatieve emoties (bv. angst en depressie) –Negatieve invloed op gezondheidsgerelateerd gedrag –Slechtere compliance aan de behandeling Oncologie –????? *Mols, General Hospital Psychiatry, in press

CoRPS Doel van deze studie Melanoom patiënten met en zonder een Type D persoonlijkheid, 0-10 jaar na diagnose; –Voelen ze zich psychisch en lichamelijk even gezond? –Ervaren ze dezelfde impact van kanker op hun leven? –En maken ze evenveel gebruik van de gezondheidszorg? Mols, European Journal of Cancer, in press

CoRPS Patiënten selectie Uit de kankerregistratie van het IKZ selecteerden we de volgende patiënten; –Patiënten met een melanoom –85 jaar of jonger ten tijde van het onderzoek –Gediagnosticeerd tussen 1 januari 1998 en 1 augustus 2007 –Patiënt in een van de 3 deelnemende ziekenhuizen –Nog in leven (centraal bureau voor genealogie)

CoRPS Vragenlijst: –Sociodemografische vragen –Gezondheidsstatus (SF-36) –Invloed van kanker (Impact of cancer questionnaire) –Zongedrag –Zorggebruik (huisarts/specialist) –Type D persoonlijkheid (DS14) Verstuurd door de (voorheen) behandelend arts Koppeling van gegevens vragenlijst aan de kankerregistratie (behandeling, stadium, etc.) Data verzameling

CoRPS Respons In de 3 deelnemende ziekenhuizen werden tussen 1998 en 2007, 960 patiënten gediagnosticeerd met een melanoom. Van deze patiënten waren er 699 nog in leven op 1 januari (80%) patiënten stuurden een ingevulde vragenlijst terug.

CoRPS Resultaten Patiënt karakteristieken: –Patiënten waren gemiddeld 58 jaar oud. –35% mannen en 65% vrouwen. –70% was gediagnosticeerd met stadium I. –99% behandeld met chirurgie. Verschil Type D – niet Type D? –Comorbiditeit kwam vaker voor bij Type D patiënten (62%) dan bij niet-Type D patiënten (55%). –Verder geen verschillen.

CoRPS Gezondheidsstatus

CoRPS De invloed van kanker op…

CoRPS Zonvermijdend gedrag

CoRPS Bescherming tegen de zon

CoRPS Maakt u zich zorgen over….

CoRPS Zorggebruik Contact met huisarts in de afgelopen 12 maanden vanwege kanker? –85% Type D patiënten; 83% niet-Type D patiënten. Contact met specialist in de afgelopen 12 maanden vanwege kanker? –84% Type D patiënten; 81% niet-Type D patiënten. Patiënten maakten slechts sporadisch (0-3%) gebruik van de volgende vormen van aanvullende zorg: –Psycholoog, maatschappelijk werker, fysiotherapeut, oncologie verpleegkundige, pastorale zorg, alternatieve geneeswijze, of lotgenotencontact.

CoRPS Conclusie - I Melanoom patiënten met een Type D persoonl ijkheid ; –vinden hun gezondheidsstatus slechter –ervaren een grotere negatieve invloed van hun melanoom op hun leven –vertonen meer zonvermijdend gedrag –maken zich meer zorgen om hun huid

CoRPS Conclusie - II Type D is een belangrijke factor om rekening mee te houden in de klinische praktijk. (Ex-)melanoom patiënten met een Type D persoonlijkheid zouden extra aandacht moeten krijgen omdat kanker waarschijnlijk een grotere invloed op hun leven en gezondheidsstatus heeft dan bij patiënten zonder Type D persoonlijkheid. De Type D schaal (DS14) kan gebruikt worden als screeningsinstrument om deze mensen te identificeren.