1 van 16 Hoofdstuk 3 Mondelinge taalvaardigheid

2 van 16 Mondelinge taalvaardigheid Deelvaardigheden: o Luistervaardigheid o Spreekvaardigheid o Gespreksvaardigheid

3 van 16 School en mondelinge taalontwikkeling Thuistaal versus Schooltaal: DAT versus CAT o DAT: Dagelijkse Algemeen Taalgebruik o CAT: Cognitief Academisch Taalgebruik

4 van 16 Wettelijk kader: kerndoelen Aanbodsverplichting: kerndoelen: 1De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 2De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. 3De leerlingen leren informatie te beoordelen in discussies en in een gesprek dat informatief of opiniërend van karakter is en leren met argumenten te reageren.

5 van 16 Wettelijk kader: kerndoelen Leerlijnen 1Deelname aan gesprekken 2Interactief leren 3Mondeling taalgebruik 4Woordenschat 5Begrijpend luisteren 6Vertellen en presenteren 7Reflectie op communicatie 8Reflectie op taal

6 van 16 Wettelijk kader: referentieniveaus Niveauverplichting eind basisschool 1F o gesprekken o luisteren o spreken

7 van 16 Didactiek: visies Traditioneel onderwijs Thematisch-cursorisch onderwijs Taal bij alle vakken Communicatief onderwijs Strategisch onderwijs Taakgericht onderwijs Interactief onderwijs

8 van 16 Didactiek: aanbod, feedback en interactie Optimaal taalaanbod is: o correct o begrijpelijk o rijk Feedback kan gegeven worden op: o de inhoud (wat er is gezegd) o de vorm (hoe het is gezegd) Interactie o gelegenheid bieden tot taalproductie o attitude van leraar

9 van 16 Didactiek: vragen stellen Vragen ingedeeld naar doel: o controlevragen o reproductievragen o oplossingsgerichte vragen o meningsvragen o diagnostische vragen o evaluatievragen

10 van 16 Didactiek: vragen stellen Vragen gericht op stimuleren van complexe taalfuncties: o rapporteren o beschrijven o redeneren o projecteren

11 van 16 Didactiek: organisatie Klassengesprek Kringgesprek Leergesprek Gesprek in kleine kring Gesprek in drietallen Dialoog Coöperatieve werkvormen Taalronde

12 van 16 Mondelinge taalvaardigheid als middel Naast taaldoelen vooral doelen op het gebied van: o kennis o oplossingen vinden voor vraagstukken o sociaal-emotionele ontwikkeling o taal-denkontwikkeling

13 van 16 Mondelinge taalvaardigheid als doel Intentioneel taalonderwijs: doelen op het gebied van: o luisteren  technisch luisteren  begrijpend luisteren  kritisch luisteren o spreken  monoloog o gesprekken voeren

14 van 16 Methodes en materialen Taalmethoden Bronnenboeken Speelleermateriaal ICT

15 van 16 Evalueren Toetsen Observaties Portfolio’s

16 van 16 Omgaan met verschillen Logopedie Luistervaardigheid Spreekvaardigheid Eerste- en tweedetaalsprekers Hoogbegaafde leerlingen