Format ‘Gezonde gemeente’

Voorgeschiedenis  N.a.v. uitvoering decreet Lokaal Sociaal Beleid in 2007 EN de Logo-werking: – PLUSpunt: toename van acties/projecten ‘gezondheidspromotie en ziektepreventie’ (cfr registraties) – MINpunt: integraal beleid en langetermijnvisie ontbreken vaak  Proefprojecten (met groeilabel Gezonde Gemeente) in enkele gemeenten van de zorgregio Gent: positieve evaluatie

Voorgeschiedenis  ‘ZOT van GEZOND’ – voedings- en beweegbeleid in kleine landelijke gemeenten - < inwoners (proefproject ): – Juiste manier om gezondheidsbeleid op te zetten – Met oog voor duurzaamheid en verankering – Weg van losse projecten (one shots) – Op weg naar beleidsmatige aanpak waarin projecten en thema’s passen

Format ‘Gezonde gemeente’  Wil gemeenten op middellange termijn helpen om ‘gestructureerd werk te maken van een geïntegreerd lokaal gezondheidsbeleid’  Sluit aan bij de nieuwe BBC-principes – Subsidiair, minder planlast, integraal werken, beleidsautonomie  Sluit aan bij de praktijk van de Logo-werking: – van thema-/actiegericht werken (zie Vlaamse Gezondheidsdoelstellingen) naar settinggericht en themaoverschrijdend werken, o.m. naar lokale besturen

Format ‘Gezonde gemeente’  Creëert ruimte voor vraaggestuurd werken, eigen tempo, op maat, analyse van de (lokale) omgeving  Sluit aan bij horizontale actiefocus naar lokale besturen van Vlaams Agentschap Zorg & Gezondheid – “Het thema-overstijgend of geïntegreerd versterken van de samenwerking met lokale besturen”  Omzendbrief minister Vandeurzen nov over Vlaamse beleidsprioriteiten bij uitvoering decreet LSB 2014-’19 – Erkenning rol Lokaal Bestuur, belang van samenwerking, integrale benadering, nieuw ondersteuningspakket voor Gezonde Gemeente beschikbaar

Format ‘Gezonde gemeente’  Besluit VR 16/12/2011 – subsidie voor VIGEZ – Voor ontwikkelen format Gezonde Gemeente en opmaak stappenplan implementatie – Voor de Logo’s: uitwerken ondersteuningsmiddelen en methodieken om gemeenten te helpen, te motiveren om stap voor stap werk te maken van een lokaal preventief gezondheidsbeleid + dit ook te communiceren – Voor de periode begin 2013 tot einde 2015 Ambitie: elk jaar 60 gemeenten! – Goed evenwicht vinden tussen: wat kan gemeente? wat kan Logo Kempen

Stappenplan naar een ‘Gezonde gemeente’  STAP 1: informeren – Logo informeert zijn gemeenten op regionaal overleg 21/3 – Minister Van Deurzen verstuurt oproepingsbrief aan alle Vlaamse gemeenten om in te stappen (charter, stappenplan, steun van Logo …) – Logo bezoekt ter plekke een delegatie in de gemeente: toelichting over … Charter Groeimeter Bestuursakkoord of beleidsplan als startbasis Voorstel samenwerkingsovereenkomst

Stappenplan naar een ‘Gezonde gemeente’  STAP 1 (vervolg): informeren – Gemeente koppelt informatie intern terug – Geeft feedback over het voorstel / format – Neemt beslissing om – al of niet – in te stappen – Vóór … (datum)?

Stappenplan naar een ‘Gezonde gemeente’  STAP 2: het charter – Beslissing ondertekening op gemeente/OCMW-raad – Logo levert ontwerp van beslissing aan – 23 april: Vlaams symposium ‘Gezonde gemeente’: gemeenten die al besloten in te stappen: plechtige ondertekening in aanwezigheid van minister (momenteel ruim 70 gemeenten van de 308)

Charter voor een gezonde gemeente Het gemeentebestuur en het OCMW-bestuur van Schoten vinden de gezondheid van iedereen in de gemeente erg belangrijk. Wij verklaren daarom een samenhangend beleid te ontwikkelen dat iedereen kansen biedt en stimuleert tot een gezonde levensstijl in een gezonde omgeving en dat de zorg toegankelijker maakt. Daarom heeft onze gemeente de intentie om gezondheid te integreren in het lokaal meerjarenplan en daarbij aandacht te hebben voor volgende elementen:

Charter voor een gezonde gemeente  Intersectoraal samenwerken met lokale verenigingen, diensten, zorgverstrekkers en organisaties die invloed kunnen hebben op gezondheid  Aandacht voor gezondheid in de beleidskeuzes en doelstellingen van andere beleidsdomeinen (zoals bijvoorbeeld woonbeleid, mobiliteit, jeugdbeleid, sportbeleid)  Ontwikkelen van een lange termijn aanpak door opname van een gezondheidsdoel in de beleids- en beheerscyclus  Bevorderen van participatie aan het gezondheidsbeleid en aan de uitvoering ervan door iedereen in de gemeente en vooral door maatschappelijk kwetsbare groepen

Charter voor een gezonde gemeente  Versterken van de nodige capaciteit, budget en deskundigheid  Aanbieden van zowel sensibiliserende acties als acties voor een gezond aanbod en een gezonde omgeving  De voorbeeldfunctie van het bestuur als een gezondheidsbevorderende werkgever  Voortdurende communicatie over het gezondheidsbeleid op maat van iedereen in de gemeente  Effectiviteit van het actieplan door een keuze voor onderbouwde en geëvalueerde acties en projecten

Charter voor een gezonde gemeente Voor de uitvoering van haar intenties kan de gemeente Schoten beroep doen op advies en ondersteuning van het LOGO (Lokaal Gezondheidsoverleg), het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ) en de Vereniging voor alcohol- en andere drugproblemen (VAD). Met de Groeimeter Gezonde Gemeente wordt een jaarlijkse monitoring van de genoemde elementen voorzien. De concretisering van deze ondersteuning zal worden vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst tussen de partners. Vanaf de ondertekening van dit Charter kan de gemeente Schoten het logo ‘Gezonde Gemeente’ gebruiken in al haar publicaties en bij al haar activiteiten die gezondheid bevorderen. De gemeente Schoten krijgt hiervoor een gratis pakket promotiematerialen, op maat van de eigen gemeente.

Gepersonaliseerd promotiemateriaal ‘Gezonde gemeente’ 2 x vlag; 2 x beachvlag + voet; 2 x spandoek

Stappenplan naar een ‘Gezonde gemeente’  STAP 3: samenwerkingsovereenkomst onder- handelen en uitwerken – Doel: concretiseren van het charter – Gemeentelijke stuurgroep installeren (integreren in bestaand overleg) – Groeimeter invullen (is begeleidingsinstrument, GEEN externe beoordeling) 7 procescomponenten: 5 niveau’s – van starter tot uitmuntend – startfoto maken (beginsituatie) – bepalen van enkele korte, middellange en langetermijndoelstellingen – jaarlijks monitoren van voortgang – gebruiken samen met matrix gezondheidsmatrix

Groeimeter: 7 componenten – 5 niveau’s  7 procescomponenten: 1.Langetermijnvisie 2.Intersectorale samenwerking & netwerking: gemeente als regisseur … 3.Burgerparticipatie (ook middenveld, sleutelfiguren …) 4.Capaciteit & bestuurskracht 5.Communicatie 6.De gemeente als voorbeeld 7.Een mix van acties (cfr. gezondheidsmatrix) Van lokale actoren, gemeente/OCMW Geen one-shots: groeien naar duurzame acties

Gezondheids matrix BEWEGING Prioritaire doelgroepen (kansengroepen/lage SES, jongeren, senioren, …) De globale bevolkingHet eigen personeel Educatie (informeren en sensibiliseren) Infosessie en uitlening stappenteller (10000 stappen) op maat van specifieke doelgroepen: kansengroepen, senioren, jongeren … Facilitatie (aanbod en infrastructuur) Aanbod sportlessen/beweegsessies, beweegvoorzieningen (sporthal, zwembad, sportplein, plein met gratis fitnesstoestellen,…) Voldoende en veilige fietsenstallingen en fietsrekken in de gemeente aan bus, station, openbare gebouwen Pleitbezorging (reglementering/afs praken) Met belgerinkel naar de winkel. Afspraken met deelnemende handelaars en zorgverstrekkers (gratis deelname) Stimuleren van fietsen door fietsvergoeding Zorg en begeleiding Elk OCMW en zorgverstrekker heeft een overzicht van het lokaal bewegingsaanbod om door te verwijzen

Stappenplan naar een ‘Gezonde gemeente’  STAP 4: duiding geven bij uitwerking van omgevingsanalyse – Interne analyse: Groeimeter en gezondheidsmatrix – Externe analyse: korte/lokale bevraging (10 vragen) basiscijferkorf

Stappenplan naar een ‘Gezonde gemeente’  STAP 5: beleidsdoelstellingen bepalen – Prioritaire doelstellingen (strategische nota) – Niet-prioritaire (‘overig beleid’ =regulier) – Inspiratie? BBC-fiches gezondheid: algemeen (motivatie); praktijkvoorbeelden; thema’s Interventiedatabase op Website + helpdesk … – Onderliggende actieplannen uitwerken  STAP 6: acties in uitvoering

Stappenplan naar een ‘Gezonde gemeente’  STAP 7: gesprekken voor opvolging, evaluatie en bijsturing  STAP 8: afrondingsgesprek – Doel = overdracht naar en verzelfstandiging van gemeente

Stappenplan naar een ‘Gezonde gemeente’  TIJDSLIJN is 2 jaar – 3 X jaar een begeleidingsgesprek ter plekke – Met Logo-stafmedewerker lokale besturen  Logo Kempen – Investeert in procesbegeleiding – Ondersteunt inhoudelijk met informatie, acties, campagnemateriaal en methodieken Met inbreng van andere Logo-stafmedewerkers: in tandem – Geen financiële stimulans beschikbaar van Vlaamse Overheid

Conclusie  Logo-bestuur is principieel akkoord om te investeren in het format Gezonde Gemeente – Meerwaarde voor een lokaal preventief gezondheidsbeleid  Gemeente en OCMW bepalen zelf moment van instappen na – Grondige informatieronde en communicatie – Interne terugkoppeling  Zijn er al eigen vragen, aandachtspunten, prioriteiten … ? – Wat leeft er rond onze thema’s? Welke rol wil de gemeente opnemen?  Verwachtingen t.a.v. Logo Kempen?  Graag beslissing vóór 24 mei e.k. : instapformulier invullen en ondertekenen – Raad van Bestuur Logo Kempen – 29 mei

USB-stick Gezonde Gemeente