Zorg is mensenwerk maar niet vanzelfsprekend Programma menslievende zorg

Een “klein” verhaal Twee verpleegkundigen die deelnemen aan de leergemeenschap oncologie worden tijdens de nachtdienst geconfronteerd met een zeer verdrietige patiënt. Het is erg druk. Ze besluiten dat één van hen de pieper van de ander overneemt zodat de ander ongestoord aandacht kan geven aan deze patiënt. Het leidt tot een zeer persoonlijk gesprek met de patiënt waarbij de verpleegkundige zich achteraf afvraagt: “wie ben ik dat ik als 23 jarige dit verhaal mag aanhoren”. De patiënt is de verpleegkundige zeer dankbaar. Twee dagen later klaagt een familielid over dezelfde verpleegkundige dat er geen aandacht is geweest voor haar moeder.

Het “grote” verhaal Goede zorg komt steeds meer in de knel door: vergaande regelgeving en protocollering steeds meer aandacht voor geld marktwerking Er is aandacht nodig voor de menselijke maat in de zorg: aandacht, vertrouwen en zorgzaamheid

Verhogen van de door patiënten ervaren kwaliteit van zorg en dat is vooral een kwestie van aandacht, zorgzaamheid en vertrouwen Verhogen van de arbeidsvreugde van zorgverleners, aansluiten bij hun kwaliteiten, wijsheid en arbeidsmotieven Beter aansluiten bij de kennis, ervaring, emoties en wensen van de patiënt Deugdelijke zorg die weet dat zorg niet alleen draait om herstellen maar ook om behouden, accepteren en afscheid nemen Welke doelen beogen we ?

Principiële keuzes De zorg kan en moet een eigen antwoord geven op de vraag hoe menselijkheid en zakelijkheid elkaar kunnen versterken De verandering komt van binnenuit en moet niet top- down worden opgelegd De verandering komt vanuit de praktijk; het gaat om samen zoeken naar wat van belang is voor goede zorg in EZ Onderzoek doen is daarbij een belangrijk middel

Praktische vertaling Lerende gemeenschappen en wetenschappelijk onderzoek voor de noodzakelijke verdieping Verbreding en betrokkenheid via een netwerk van interne ambassadeurs Betrekken van het brede publiek via de campagne: het liefste ziekenhuis Vrijstellen en financieren van capaciteit in huis en staf vanuit de UvT

Lerende gemeenschap Ruimte voor brainstorm, discussie, experiment en onderzoek  uitgangspunt zijn praktijkproblemen Samen met collega’s (vpk, arts, laborant)  iedereen is ervaringsdeskundige Van elkaar en met elkaar leren  geen cursus, maar gezamenlijk zoeken naar gedeelde betekenissen, belangen en oplossingen 30 mei 20167

Interne ambassadeurs Oren en ogen in het ziekenhuis Voorbeeldgedrag Beïnvloeden discussies Voeden van de leergemeenschappen en verspreiden van de resultaten

Campagne

Resultaten De onderzoekers van de UvT hebben stage gelopen in het ziekenhuis, hun waarnemingen vertaald in 300 pagina’s aantekeningen. Ze hebben diverse presentaties gegeven waarbij inhoud wordt gegeven aan het begrip lief. De eerste leergemeenschap is gestart en het aantal deelnemers groeit. Signalen van patiënten dat onze zorg tekort schoot, zijn omgezet in acties. Er zijn 500 donateurs geworven die ons met een financiële bijdrage steunen. En dat aantal zal in 2010 nog verder toenemen. De website groeit voortdurend met verhalen en interviews. Op heel veel plekken en in heel veel vormen wordt gesproken over menslievende zorg en hoe daar inhoud aan te geven.

Terug naar het “grote” verhaal Quote uit het financieel dagblad: ‘Alle ziekenhuizen zijn met marktwerking bezig. En het enige dat ze daarbij verzinnen kunnen is ‘bedrijfje spelen’: kostenreductie en aan dure marketing doen. En wat deden ze in Tilburg? Het St. Elisabeth ging op zoek naar haar wortels en vindt daar de verwijzing van haar beschermheilige naar menslievendheid. Dat nemen ze nu als kompas voor hun primaire processen. Ik voorspel, behalve een run op dit ziekenhuis, een sensationeel effect op de hele gezondheidzorg. Daarom nog een voorspelling: over vijf jaar staan bedrijven in de rij om bij het St. Elisabeth in de leer te mogen.’