Talent stimuleren en ontwikkelen In gesprek met (begaafde) leerlingen Lunteren, 24 maart 2014 - Desirée Houkema
In gesprek met (begaafde) leerlingen Ik heb ALLES geprobeerd om haar te motiveren! Je had ook gewoon mij kunnen VRAGEN…
Wat is het doel van onderwijs? Toerusting van leerlingen om actief naar eigen vermogen en behoeften betekenisvol bij te dragen aan de maatschappij, met behoud van eigenheid Verbinden aan persoonlijke doelen www.talentstimuleren.nl
Waarom doelen stellen?
Passend onderwijs volgens (hoog)begaafde kinderen "Als ik minister van onderwijs was…"
“Begrijp je mij?” (H)erkenning Belangrijkste behoefte van (begaafde) kinderen (H)erkenning
Welke factoren beïnvloeden het proces van talentontwikkeling?
Kern en Visie Identiteit Waarden en Overtuigingen Vaardigheden en Kwaliteiten Gedrag Omgeving [Bateson: reflectiemodel en kernvragen, Korthagen: ui-model, Offman: kernkwaliteiten)] www.talentstimuleren.nl
www.talentstimuleren.nl
(hoog)begaafdheid nieuwsgierig intens flow autonoom kritisch snel Dabrowski: overexcitabilities veel willend brede interesse Csikszentmihalyi veeleisend nieuwsgierig perfectionistisch gevoelig specifieke, diepgaande interesses intens zet door actief flow scherpe waarneming veel energie kennishonger Dweck: FIXED vs growth mindset snel gefocust leergierig intrinsiek gemotiveerd ontwikkelings- potentieel gedrevenheid procesgericht (hoog)begaafdheid opvallend gevoel voor humor enthousiast voor passies eigengereid zelf ontdekkend creërend (denk)vermogen rijke fantasie veel ideeën autonoom zelfsturend plezier in creëren rijk en levendig voorstellingsvermogen productief flexibel reflecterend Luc Stevens origineel zoekend naar betekenis meerdere invalshoeken Ken Robinson initiatiefrijk kritisch problemen herkennen ondernemend probleem oplossing eigen-wijsheid nonconformistisch omgaan met ambiguïteit meerdere oplossingen sterk rechtvaardigheidsgevoel
Risicoleerling (Drop-out) SOCIAAL TE ONAANGEPAST? AANGEPAST Zelfsturend Autonoom GOED Aangepast Succesvol PRESTATIES Uitdagend Creatief Onderduikend (Kenmerken van) Leer- en/of gedragsproblemen Risico: Drop-out ! Risicoleerling (Drop-out) SLECHT Profielen van leerlingen (Betts & Neihart): www.talentstimuleren.nl > Thema: Stimulerend signaleren
Stimulerende (leer)omgeving [Renzulli & Mönks] Leerling Gezin School Vrienden continu proces van afstemmen!
Positief realistisch zelfbeeld ontwikkelen www.talentstimuleren.nl
Talent in ontwikkeling Je kiest ervoor je talenten zichtbaar te laten zijn op jouw eigen manier en bent belangrijk voor anderen in jouw omgeving De uitdagingen in je omgeving die je kunt overwinnen of accepteren Jouw uitdagingen om van te leren Je bent nieuwsgierig en je bent bereid je in te zetten om (samen) te ontdekken wie je wilt “zijn”. Je verkent wat nodig is om dit te bereiken, benut beschikbare mogelijkheden en zet door! Jouw sterke kanten die je in kunt zetten en verder kunt ontwikkelen De bronnen in je omgeving die je kunt benutten voor hulp en inspiratie Je hebt talenten die je kunt ontdekken, ontwikkelen en gebruiken
Hoe ontwikkel je een ‘open mindset’ gericht op persoonlijke groei?
Ontwikkelingsgerichte doelen stellen Aanvullende leerdoelen voor verrijkend onderwijs Inzicht in (eigen) leer- en denkvoorkeuren Sterke en minder sterke kanten bewust ontwikkelen (Steenbergen-Penterman & Houkema, 2013) www.talentstimuleren.nl
Een rijke leeractiviteit… bevat open opdrachten, met ruimte voor eigen inbreng; bevat een hoge mate van complexiteit en een hoog abstractieniveau; bevat authentieke contexten (complexe real-life problemen); doet een beroep op de zelfstandigheid van leerlingen; doet een beroep op meerdere begaafdheidsgebieden (leervoorkeuren); doet een beroep op hogere orde denkvaardigheden (analytisch, creatief en kritisch); doet een beroep op metacognitieve vaardigheden (denken over denken); stimuleert de autonomie en eigen verantwoordelijkheid (zelfsturing); stimuleert tot een onderzoekende houding (nieuwsgierigheid); lokt uit tot een reflectieve houding (evaluatie, zelfreflectie) draagt bij aan meer zelfinzicht bij leerlingen (kwaliteiten, leer- en denkvoorkeuren).
Inzicht in leervoorkeuren en interesses
Inspelen op behoeften Hoe kan rekening gehouden worden met verschillen in leervoorkeuren? Wat is meervoudige intelligentie? (Gardner) In gesprek met leerlingen over leervoorkeuren en interesses Kennis: Uitleg voor leerlingen (Zelf)inzicht ontwikkelen: Wat zijn jouw talenten en leervoorkeuren? Hulpmiddelen: Animatie (video) - Mindmap - Vragenlijst - Presentatie
Leervoorkeuren
Waar ben je goed in. Wat doe je graag of vaak Waar ben je goed in? Wat doe je graag of vaak? Wat vind je leuk om te maken?
Vanuit eigen leervragen naar eigen product www.mijneigenproject.nl www.talentstimuleren.nl
Inspelen op behoeften Hoe kunnen analytische, creatieve en praktische denkvaardigheden succesvol ontwikkeld worden? Wat is succesvolle intelligentie? (Sternberg) In gesprek met leerlingen over denkvoorkeuren Kennis: Uitleg voor leerlingen (Zelf)inzicht ontwikkelen: Wat is jouw denkprofiel? Hulpmiddelen: Animatie (video) - Mindmap - Checklist - Vragenlijst Leeractiviteit: E-learning module (ook in te zetten als leeractiviteit in Acadin!)
Denkvoorkeuren
Analytisch – Creatief - Praktisch Wat past het beste bij jou Analytisch – Creatief - Praktisch Wat past het beste bij jou? Wat doe jij graag of vaak?
Ontdek wat jouw denkprofiel is! Denkprofiel verkennen en ervaren
Het Grote Vooruitwerklabboek (gebaseerd op de theorie van Sternberg) slimlerenleren.nl
Afstemmen op interesses, mogelijkheden en behoeften van leerlingen is mogelijk met Acadin Welk leerniveau kan deze leerling aan (per vakgebied)? Welke moeilijkheidsgraad kan deze leerling aan? Binnen welke (vak)gebieden liggen zijn interesses? Welke leervoorkeur(en) heeft deze leerling? Wat zijn de sterke en minder sterke kanten van deze leerling, bijvoorbeeld m.b.t. specifieke (denk)vaardigheden?
Leeractiviteiten afstemmen Welke leeractiviteit kan ik inzetten om… … zijn (denk)vaardigheden (verder) te ontwikkelen? … aan te sluiten bij zijn interesses / intrinsieke motivatie? Voor èn met de leerling een passend aanbod samenstellen bijvoorbeeld binnen de digitale leeromgeving Acadin: afstemmen op leerlingprofiel en zoekcriteria
Leren in “flow” Flow checklist Doel helder (vooraf ) Vereist concentratie (focus) Uitdagend (moeilijk genoeg) Intrinsiek motiverend Feedback (direct en positief) Invloed / controle ervaren uitdaging ANGST ZONE VAN NAASTE ONTWIKKELING FLOW VERVELING vaardigheid
Meer informatie over Acadin Websites, handleidingen, introductievideo, etc.
Online workshop Acadin Achtergronden, werkwijze, implementatie
Meer informatie Thema ‘Stimulerend signaleren’
Meer informatie Thema ‘Dubbel bijzonder’
Meer informatie Executieve functies Planning Organisatie Time-management Werkgeheugen Metacognitie Reactie-inhibitie Emotieregulatie Volgehouden aandacht Taakinitiatie Flexibiliteit Doelgericht doorzettingsvermogen