Elsevier Fiscaal Dag PRIVÉGEBRUIK IN DE BTW Matthijs Ziepzeerder BTW Almanak Belastingdienst Utrecht-Gooi Universiteit van Amsterdam

2 Inhoud presentatie Theoretisch kader privégebruik Invloed Europees recht Nieuwe regelgeving in Nederland Regels privégebruik in de BTW BTW-vermogensetikettering BUA (on)verenigbaar met Europees recht Blik op de toekomst

3 Rechtskarakter omzetbelasting Theoretische uitgangspunten BTW Doel: belasten consumptief verbruik Middel: besteding als maatstaf Meer dan theoretisch begrippen (arresten Mohr en Gibbs) Verbruik en besteding niet gelijk

4 Schending Europees recht Verschil resultaat Wet OB (oud) richtlijn? Wet (oud) correctie besteding (en verbruik) BTW-richtlijn corrigeert bij verbruik In welke gevallen andere uitkomst? Welk systeem sluit aan bij rechtskarakter? Charles-Tijmens: Wet OB (oud) niet conform BTW-richtlijn BTW-richtlijn dwingend voorgeschreven

5 Wet OB (vanaf 1 januari 2007) Onttrekking vormt fictieve levering Privégebruik gelijkgesteld met dienst Aftrek voor zover gebruik voor belaste handelingen BUA blijft gehandhaafd en gaat voor Volgens MvT (Belastingplan 2007) is Wet OB nu meer richtlijnconform Zoektocht naar keuzevermogen Interpretatie nieuwe bepalingen

6 HvJ EU over artikel 26 Richtlijn Kühne Mosche Fillibeck Seeling Scandic Wollny Danfoss VNLTO

7 Toepassing artikel 26 Richtlijn Onderscheid onderdelen a en b Wanneer wordt onderdeel b toegepast? Inhoud geven aan begrip ‘privédoeleinden of voor andere dan bedrijfsdoeleinden’ Privégebruik ‘eng’ uitleggen Welke categorieën ondernemers?

8 Vragen keuzevermogen ‘BTW-invasie vermogensetikettering’ Wie kunnen er kiezen? Voor welke zaken bestaat keuze? Hoe en wanneer dient keuze gemaakt te worden? Heeft ondernemer altijd keuzerecht?

9 Wie heeft keuzerecht? Alleen ondernemers hebben keuzerecht Keuzerecht is niet afhankelijk van rechtsvorm van ondernemers Ook ‘vrijgestelde’ ondernemers hebben keuzerecht (Puffer) Lijkt er op dat bijv. overheidslichamen geen keuzerecht hebben (VNLTO)

10 Waarvoor bestaat keuzerecht? Voorwaarden dat goederen (en diensten) gemengd worden gebruikt HvJ EU over ‘investeringsgoederen’ Hoge Raad stelt prejudiciële vragen over (kostbare) diensten HvJ EU geeft geen antwoord op vraag Keuze aanschaf goed zonder BTW? Lagere rechters doen wel uitspraak

11 Hoe en wanneer keuze maken? Moment van aanschaf c.q. ingebruikname Bouwtermijnen moment vervallen laatste termijn Volgens Rechtbank Breda ‘niet alsnog aftrekrecht’ voor verstreken tijdvakken Belastingdienst informeren over keuze Keuze staat los keuze inkomstenbelasting

12 Altijd recht op keuze? Geen ondergrens zakelijk gebruik Bij aanschaf staat ‘splitsing’ al vast Ondernemerschap blijven toetsen Kan er bijv. splitsing worden gemaakt woonhuis en omgebouwde garage die dient als kantoorruimte? Feitelijke beoordeling van groot belang

13 Voorbelasting en keuzevermogen Aftrek bij gebruik voor belaste prestaties (arrest Securenta) Privégebruik ingevolge artikel 4-2-a/b Wet OB ook een belaste prestatie Artikel 4-2-a Wet OB alleen van toepassing ingeval van aftrek Aftrek en dan/dus privégebruik of omgekeerd? Verhaal van kip en ei

14 Toekomst Regelgeving lijkt complexer geworden Wetgever voert geen ondergrens in Lek door fictieve diensten gedicht? Privégebruik beter regelen door (herziening van) aftrek? Nieuw artikel 15 Wet OB (vanaf ) Grootste probleem nu BUA

15 Nieuw artikel 15-1 Wet OB Regels gelden vanaf ‘Oude’ systeem Wet OB voor onroerende zaken met noviteit herziening bij wijziging in verhouding zakelijk- en privégebruik Regels kunnen ook gelden voor roerende zaken. Wetgever kiest om roerende zaken niet te regelen. Verstandig? Voorlopig geen overgangsrecht. Waarom? Hoe verhouden nieuwe regels zich tot artikel 4(2)a/b?

16 Besluit Uitsluiting Aftrek (I) Prejudiciële vragen Hoge Raad en Hof Amsterdam over (on)verbindendheid BUA Volgens Hoge Raad sowieso twee categorieën in strijd met BTW-richtlijn HvJ EU overweegt dat BUA verbindend is voor zover gevraagd door Hof en HR Hof en HR houden vast aan onverbindendheid van algemene categorieën

17 Besluit Uitsluiting Aftrek (II) Openstaande vragen: 1.HR te ‘snel’ geoordeeld over onverbindendheid deel BUA? 2.Gaat minister of staatssecretaris BUA opnieuw voorleggen aan rechter in de hoop op nieuwe vragen aan HvJ EU? 3.‘Automatisch’ fictieve prestatie als BUA onverbindend is en (dus) sowieso nieuwe procedures onvermijdelijk?

18 Praktijkvoorbeeld I Huisarts laat in 2010 op eigen grond een nieuw woon-werkpand bouwen Ingebruikname Naast medische handelingen ook keuringen ten behoeve van verzekeringen Wat zijn de gevolgen voor de heffing en aftrek van BTW? Stel ingebruikname in Gevolgen?

19 Praktijkvoorbeeld II ICT-bedrijf verstrekt werknemers o.m.: PC en telefoon (ook voor privégebruik), abonnement op sportschool en leaseauto Wat zijn de gevolgen voor de heffing en aftrek van BTW?