Richtlijn Scheiding en problemen van jeugdigen Inge Anthonijsz en Erna Kamp 12 juni 2015

2

3

Knelpunten Gevolgen(algemene: internal., external., school;) (kennis) specifieke: PAS, loyaliteit, familiaal geweld) Risicofactoren (conflicten, band met ouders) Interventies (contact en omgang, wet, preventie, behandeling, kennis en toepassing) Samenwerking (met ouders en met andere hulpverleners)

Kennisquiz 1. Hoeveel minderjarige kinderen hebben jaarlijks te maken met een scheiding? A B In welke leeftijdsgroep is het hoogste % scheidingskinderen? A jaar B. 5-9 jaar

Kennisquiz 3. Wat zijn de belangrijkste risicofactoren voor ernstige problemen van kinderen bij scheiding? Welke is de grootste risicofactor? A.Huiselijk geweld en Kindermishandeling B.Slechte band met de uitwonende ouder 4. Welke wet is sinds 2009 in werking getreden? A.Wet bevordering van het Ouderschap en het Ouderschapsplan B.Wet bevordering voortgezet Ouderschap en zorgvuldige scheiding

Gevolgen scheiding Algemene:internaliserende problemen externaliserende problemen schoolprestaties sociale problemen Specifieke:ouderafwijzing (PAS) loyaliteitsconflicten familiaal geweld

Risicofactoren scheiding Familiaal geweld 2. Psychologische oorlogsvoering ouders 3. Instabiele inwonende ouder 4. Aantal veranderingen 5. Financiële achteruitgang 6. Slechte band met uitwonende ouder en stiefouder

Aanbevelingen (gevolgen scheiding) Ga bij de intake na of ouders in scheiding liggen en/of veel ouderlijke conflicten hebben Spreek met beide ouders Breng de problemen van de jeugdige in kaart Betrek en hoor meerdere informanten Breng de huidige gezinssituatie in kaart (zie werkkaarten)

Interventies scheidingsproblemen Interventies voor kinderen en ouders Ouders wijzen op negatieve rol ruzies Doorverwijzen: ken aanbod in de regio Ken hoofdpunten van de wet Familiaal geweld? Schakel Veilig Thuis in

Ondersteuningsaanbod ouders Triple P Transitions Eigen Kracht-conferentie (EK-c) Omgangsbegeleiding en bemiddeling (Ouderschap Blijft) Omgangshuizen BOR Humanitas Mediation Methodiek complexe scheidingen OTS (Jeugdzorg Nederland) Specifiek aanbod voor samengestelde gezinnen/stiefgezinnen Systeemtherapie vechtouders

Ondersteuningsaanbod jeugdigen (en ouders) KIES, Zandkastelen, OKEE, Dappere Dino’s !JES Het brugproject Stichting Jonge helden Villa Pinedo Het Kindspoor van Fier Fryslan (zorgprogramma voor jonge moeders en vaders)

Aanbevelingen (interventies scheiding) Wijs ouders op het belang voor hun kinderen van onderlinge afspraken Chronische conflicten zijn negatief voor kinderen en voor moeders en voor vaders Stimuleer ouders om deel te nemen aan een (ouder)programma Adviseer ouders zo nodig individuele hulpverlening voor hun kind(eren) maar ook deelname aan een (kind)programma

Aanbevelingen (samenwerking scheiding) Nodig ouders altijd beiden uit, zodat zij (liefst) gezamenlijk een gesprek kunnen voeren in het belang van het kind en overleg met beide ouders over de (keuze voor) hulp. Afspraken tussen ouders zijn essentieel voor kinderen Deel kennis met andere professionals (competenties) Zorg voor afstemming en samenwerking met andere professionals (onderwijs, juridisch werkveld)

Touwtrekken om een kind? 15

Scheiding die escaleerde door deskundigen Het beeld spreekt tot de verbeelding, het zou zo kunnen gaan… Het is ook een cliché van een vechtscheiding: ruziënde ouders.. Maar geeft dit beeld ook een passende analyse van wat een vechtscheiding is? Nuancering is nodig, het is niet (altijd) wat het is Samenwerking en delen van kennis en ervaringen uitwisselen is van belang zodat jeugdigen en ouders juiste hulp en ondersteuning krijgen!

Een aantal actuele ontwikkelingen/projecten Taskforce Kindermishandeling en Seksueel Misbruik: vechtscheiding (stap in meldcode) Gemeentelijke pilots vechtscheidingen: ZonMw in opdracht van VWS Jeugdbescherming Nieuwe Stijl: vliegwielprojecten ZonMw call: emotionele ondersteuning ouders na een echtscheiding (rouw/trauma) ZonMw projecten: App voor School Maatschappelijk Werk, voor jongeren, aanvraag SOS scheidingswijzer (NJi i.s.m. Universiteit Utrecht, TNO, Trimbos) Veiligheid en Justitie: internationale conferentie High conflict divorce Kinderombudsman: expertmeeting kindvriendelijke advocaat bij (v)echtscheiding Belgïë: evaluatie ouderschapsplan, veel aandacht voor relatieondersteuning 17

Online Vragen: Volg Richtlijnen op Bekijk de website