Echinacea: helpt het echt om verkoudheid te voorkomen? Rianne Scheepbouwer Groep

De patiënt  Man, 35 jaar  VG: 2003 menisectomie links  Vraag van patiënt: Dokter, ik ben nu voor de tweede keer deze winter verkouden. In voorgaande jaren had ik hier geen last van. Kan ik door Echinaforce te gebruiken verkoudheid voorkomen?

Echinacea  Echinacea is een geslacht bestaande uit negende bloeiende planten.  Drie soorten gebruikt voor medische doeleinden: E. purpurea, E. pallida en E. augustifolia  Echinaforce druppels: extractie van E. purpurea met 65% alcohol  Het precieze immuunmodulerende effect van Echinacea preparaten is onduidelijk

PICO  P: Patiënt die verkoudheid wil voorkomen  I : Echinacea extractie  C: Placebo  O: Aantal episoden van verkoudheid

Zoekstrategie  Cochrane library, zoekterm Echinacea AND common cold: 1 Cochrane review, 2 reviews van “The centre for reviews and dissemination”, 20 clinical trials en 1 methodologische studie  Pubmed, zoekterm Echinacea AND common cold: 98 resultaten  Pubmed, zoekterm Echinacea AND common cold AND preventing: 5 review studies, waaronder de Cochrane review  Veel studies over behandeling en niet over preventie  Zoektijd: minuten

Gekozen artikel  Echinacea for preventing and treating the common cold. Linde K, Barrett B, Wölkart K, Bauer R, Melchart D. Cochrane Database of Systematic Reviews 2006, Issue 1.

Beoordeling: validiteit (1) Is de vraagstelling adequaat geformuleerd? Ja, nl.: Het beoordelen of er bewijs is dat Echinacea preparaten 1) meer effectief zijn dan geen behandeling 2) meer effectief zijn dan placebo 3) even effectief als andere behandeling bij A) de preventie en B) de behandeling van verkoudheid. Is de zoekactie adequaat uitgevoerd? Ja, er werd gezocht in: Cochrane Central Register of Controlled trials, Pubmed (1997 tot april 2005), EMBASE (1998 tot juni 2005), AMED (tot Augustus 2005), Centre for Complementary Medicine Research (in Munchen), legde contact met experts en screende referenties van reviews. Is de selectieprocedure van artikelen adequaat uitgevoerd? Ja, selectiecriteria duidelijk en beoordeeld door twee auteurs onafhankelijk van elkaar. Bij verschil van mening werd dit opgelost door discussie. Indien een auteur betrokken was bij een te beoordelen studie, werd een niet betrokken auteur gevraagd voor beoordeling.

Beoordeling: validiteit (2) Is de kwaliteitsbeoordeling adequaat uitgevoerd? Ja, door twee onafhankelijke auteurs volgens de Jadad methode (items betreffende randomisatie, blindering en rapporteren van uitvallers en exclusies wat tot een score leidt tussen 0 en 5) en volgens een methode ontwikkeld door een van de schrijvers, de Internal Validity Scale (schaal met zes items, waarbij ieder item wordt gescoord tussen 0 en 1) Is adequaat beschreven hoe data-extractie heeft plaatsgevonden? Ja, door tenminste twee onafhankelijke auteurs werd de duidelijk beschreven informatie verzameld. Zijn de belangrijkste kenmerken van de oorspronkelijke onderzoek beschreven? Ja, voor ieder gebruikt artikel een tabel met de belangrijkste informatie in de review opgenomen. Per uitkomstmaat wordt per onderzoek een RR of Odds-ratio gegeven met een 95%- betrouwbaarheidsinterval

Beoordeling: validiteit (3) Is adequaat omgegaan met klinische en statische heterogeniteit van de onderzoeken? Ja, er was klinische heterogeniteit waar de auteurs zich goed van bewust waren en daarom hebben ze afgezien van pooling. Is statische pooling op een correcte manier uitgevoerd? Door auteurs een aantal criteria gesteld voor poolen. Aan deze criteria werd niet voldaan en daarom zijn de resultaten van de preventie van verkoudheid met Echinacea niet gepoold.  De validiteit van de review is voldoende en daarmee is de review toepasbaar.

Beoordeling: resultaat (1)  Grimm 1999 Methods M: prevention R: computer generated C: probably numbered drug containers B: double (indistinguishability claimed; blinding tested by asking whether patient would continue to take medication) D: 1 of 109 (before staring treatment) Q: Jadad 2-2-1, IV Participants N: 109/108 P: volunteers with more than 3 URTIs in the previous 6 months of winter D: 62% female, age 13 to 84 years S: general practice, Germany Interventions T: pressed juice of Echinacea purpurea herb in 22% alcohol C: placebo (alcohol/water solution with artificial colour) D: 2 x 4 ml daily for 8 weeks Outcomes Incidence, number, severity, and duration of infections; time to first infection, CD4/CD8-ratio

Beoordeling: resultaat (2)  Melchart 1998 Methods M: Prevention R: computer-generated C: consecutively numbered drugs B: double D: 58/302 Q: Jadad 2-1-1, IV Participants N: 302 were randomized; 289 participants were analyzed intent to treat, 214 complied fully with the protocol P: healthy volunteers D: 29% female, mean age / years S: 5 centers (4 military centers, 1 industrial plant), Munich, Germany) Interventions T 1: Echinacea angustifolia root extract (plant extract ratio 1:11 in 30% alcohol) T 2: Echinacea purpurea root extract (plant extract ratio 1:11 in 30% alcohol) C: placebo (coloured ethanolic solution) D: 2x50 drops daily from Monday to Friday for 12 weeks Outcomes Predefined main outcome measure: time until occurrence of first URTI Secondary outcomes: proportions with at least one URTI; number, severity and duration of episodes, global assessment. Predefined subgroup analysis on patients with more than 3 infections in the previous 12 months

Beoordeling: resultaat (3)  Vergelijking tussen Echinacea vs placebo om een verkoudheid te voorkomen. Aantal deelnemers met ten minste 1 infectie episode.

Beoordeling: resultaat (4)  Vergelijking tussen Echinacea vs placebo om een verkoudheid te voorkomen. Aantal deelnemers met meer dan 1 verkoudheid. Analysis Comparison 01 Echinacea versus placebo to prevent common cold, Outcome 02 Number of participants with more than 1 cold Show Statistical Analysis Analysis Comparison 01 Echinacea versus placebo to prevent common cold, Outcome 02 Number of participants with more than 1 cold Show Statistical Analysis guresgures  Geen significante verschillen tussen de behandelings- en onderzoeks- groep in Odds-ratios van uitvallers, uitvallers vanwege bijwerkingen en patiënten die bijwerkingen rapporteerde.

Beoordeling: toepasbaarheid Kan het gevonden resultaat worden toegepast op de Nederlandse situatie/op mijn patiënt? Ja, 1) onderzoek onder West-Europese populatie 2) therapie zou toepasbaar zijn in de eerste lijn in Nederland 3) therapie is redelijk vergelijkbaar met de hier beschikbare Echinacea preparaten 4) onderzoek in de eerste lijn en onder de algemene bevolking Op welke echelons kan het resultaat worden toegepast? Dit resultaat kan worden toegepast op de algemene bevolking en de eerste lijn. Over de werkzaamheid van Echinacea bij bijkomende pathologie is met dit resultaat niets te zeggen.

Conclusie  De gevonden Cochrane review heeft een ruim voldoende validiteit en toepasbaarheid  Van Echinacea preparaten is niet significant aangetoond dat ze verkoudheid voorkomen

Epiloog  De patiënt uit de casus heb ik verteld dat van Echinacea preparaten, waar Echinaforce onder valt, niet is aangetoond dat ze verkoudheid voorkomen. Ik heb de patiënt daarom geadviseerd om dit niet te gaan gebruiken.  Indien het middel toch gebruikt wordt lijken de bijwerkingen mee te vallen, maar voor het echt beoordelen van schadelijke effecten is langer lopend onderzoek noodzakelijk