BOVAG – De Wet van Koopmans (Mededinging) BANNING Bunnik, 30 oktober 2014

Mededingingswet  Grotendeels gebaseerd op Europese mededingingsregels  3 pijlers:  Kartelverbod  Misbruik van machtspositie  Concentratiecontrole  Sectorspecifieke regelgeving (o.a. automotive)

 Artikel 101 VWEU en artikel 6 Mw  Geen afspraken tussen ondernemingen / ondernemersverenigingen die de concurrentie kunnen beperken (en interstatelijke handel kunnen beïnvloeden)  Gevolgen overtreding: - hoge boetes - bindende aanwijzing - nietigheid - civiele schadeclaims - reputatieschade Algemeen - kartelverbod

Horizontale afspraken  Afspraken tussen concurrenten die concurrentie beperken, zijn verboden  Bijvoorbeeld: afspraken over prijzen, klant- of marktverdeling, uitwisseling van concurrentiegevoelige informatie, productiebeperking  Ziet op alle spelers in de keten: OEM leveranciers, autoproducenten, importeurs, dealers, retailers, lease maatschappijen, franchise ketens  Brancheverenigingen en dealerverenigingen (let op: aanbevelingen over prijzen, tarieven, kortingen, toeslagen, concurrentiegevoelige informatie)

Horizontale afspraken Afspraken tussen concurrenten die in beginsel wel zijn toegestaan:  Gezamenlijke inkoop (afhankelijk van marktaandeel)  Gemeenschappelijke reclame  Gedragscodes  Erkenningsregelingen  Algemene voorwaarden (niet concurrentieparameters) Branchevereniging mag wel:  Belangenbehartiging / voorlichting / aanspreekpunt / onderzoek

Verticale afspraken  Afspraken tussen partijen op verschillend niveau in de keten  In beginsel toegestaan, tenzij verboden beperkingen  Voorbeelden: verticale prijsbinding, absolute gebiedsbescherming, verbod internetverkoop  Exclusieve of selectieve distributie onder omstandigheden wel toegestaan  Specifieke regels: Verordening (EU) Nr 330/ Verordening (EU) 461/2010

ExclusiefSelectief 1 distributeur in bepaald gebied objectieve criteria distributeurs actieve verkoop andere gebieden verboden ‘gesloten’ netwerk van erkende distributeurs passieve verkoop andere gebieden wel toegestaan verbod op verkoop aan niet-erkende distributeurs toegestaan geen beperking toegestaan aan wie mag worden verkocht verbod geldt alleen in geselecteerd gebied doorverkopen door afnemers toegestaan geen beperking verkoop aan eindgebruikers en andere erkende distributeurs Exclusieve & Selectieve Distributie

Verticale afspraken: internet  Verkoop via internet kent grote groei  Prijsdruk door vergelijkingssites, marktplaatsen en pure internet spelers  Spanningsveld tussen fysieke winkel en internet. Maar vergeet niet belang internet ook voor fysieke winkel Toegestane beperkingen met betrekking tot internet:  Distributeur verplichten minimaal via één fysiek verkooppunt te verkopen  Absolute hoeveelheid via fysiek verkooppunt vastleggen  Kwaliteitseisen aan internetsites stellen.

Verticale afspraken: internet Verboden beperkingen aan gebruik van internet:  Verschillende prijzen rekenen voor online en offline verkoop  Distributeur verbieden website in meerdere talen te voeren  (Exclusieve) distributeurs verplichten consumenten automatisch door te sturen naar andere website  Buitenlandse bezoekers van website blokkeren

10 Toezicht / Handhaving Toezichthouders belast met handhaving:  Europese Commissie  Autoriteit Consument & Markt Civiele rechter (maar geen bevoegdheid tot opleggen boete)

Autoriteit Consument & Markt (ACM)

Bevoegdheden ACM  3 pijlers:  Consumentenbescherming  Sectorspecifiek markttoezicht  Mededingingstoezicht  Stroomlijningswet van1 augustus 2014 om uniforme werkwijze te realiseren binnen ACM  Naast uniformering ook enkele wijzigingen t.o.v. oude bevoegdheden NMa: Zwijgrecht niet langer van toepassing op ex-werknemers Verhoging fusiedrempels Verruiming Legal privilege Openbaarmaking boetebesluiten Vervallen Bezwaaradviescommissie (BAC) Fixeren schorsende werking bezwaarprocedure Kosten onderzoek ACM voor de markt

Recente voorbeelden  Belgische kartelautoriteit doet onderzoek naar mogelijke overtreding van mededingingsregels door BMW  Autoriteit legt op 11 juli 2014 voorlopige maatregelen op aan BMW  Beschermen van voormalige BMW en MINI concessiehouders om in markt te blijven als onafhankelijke hersteller en door verzekeringsmaatschappij erkend  Maatregelen o.a.: toegang tot klantenbestand, brief aan klanten inzake reparaties, brief aan erkende dealers inzake doorlevering onderdelen, toegang tot technische informatie

Recente voorbeelden  Britse kartelautoriteit aanvaardt toezeggingen van Epyx (9 september 2014)  Epyx exploiteert online platform met betrekking tot service, reparatie en onderhoud  Brengt vraag en aanbod samen (lease maatschappijen + verhuurbedrijven / autodealers + reparateurs)  Maar platform bevatte mogelijke beperkende afspraken, zoals beperkte vrijheid om over te stappen naar concurrerend platform

Ontwikkelingen 2014  Zwitserse kartelautoriteit opent kartelonderzoek met betrekking leasetak van o.a. BMW, Ford, Mercedes, en PSA. De autoriteit vermoedt uitwisseling van concurrentiegevoelige informatie (lease tarieven) en prijsafspraken.  Spaanse kartelautoriteit doet onderzoek naar mogelijke illegale afspraken in de distributie van auto’s (Citroen, BMW, Mercedes, Peugeot, Porsche, Renault, Volvo) inclusief meerdere dealers. De autoriteit vermoedt de uitwisseling van concurrentiegevoelige informatie.  Spaanse kartelautoriteit beboet leasemaatschappijen (o.a. Hertz, Sixt en Europcar) en vliegveld exploitant AENA voor EUR 3.1 miljoen voor uitwisseling van concurrentiegevoelige informatie.  Inval van Commissie bij diverse ondernemingen die actief zijn in de auto uitlaat industrie  Commissie uit bezwaren tegen samenwerking Honeywell en Dupont met betrekking tot nieuw koelmiddel gebruikt in airconditioning systemen in auto’s

Afsluiting Vragen?

Verordening (EU) Nr. 330/2010  Stelt onder voorwaarden bepaalde groepen verticale overeenkomsten vrij van kartelverbod (inclusief distributieovereenkomsten)  Leaseactiviteiten zijn uitgesloten van deze verordening  Marktaandeel leverancier op verkoopmarkt en marktaandeel distributeur op inkoopmarkt <30%  Overeenkomst mag geen “verboden” bepalingen bevatten  Exclusief vs. selectief distributiestelsel  Kwalitatieve vs. kwantitatieve selectieve distributie  Concurrentiebeding  verbod concurrentie of afnameverplichting >80% (max. 5 of 1 jr.)

Verordening (EU) Nr. 461/2010  Stelt bepaalde overeenkomsten betreffende de distributie van reserveonderdelen en het verrichten van herstel en onderhoud vrij van kartelverbod  Leaseactiviteiten zijn uitgesloten van deze verordening  Voldoen aan vereisten Verordening (EU) Nr. 330/2010  Uitgesloten: beperking van verkoop van reserveonderdelen door leden selectief distributiestelsel aan onafhankelijke herstellers beperking mogelijkheid leverancier van reserveonderdelen om te verkopen aan erkende en onafhankelijke distributeurs/herstellers of eindgebruikers, door fabrikant beperking mogelijkheid leverancier van onderdelen voor assemblage motorvoertuigen om het merk of logo van fabrikant op zichtbare wijze de geleverde onderdelen aan te brengen