ARBEIDSPARTICIPATIE van recidiverende jongeren 29 Januari 2014 Student : / HRM/HTD: DHR3da / Saxion Deventer / Docent: J. Woldendorp Door: Patty Tomey

INHOUD - Inleiding - Theoretisch kader jeugdcriminaliteit - (1): Definiëring - (2) Visie op aanpak jeugdcriminaliteit - (3) Cijfers jeugdcriminaliteit - (4) Soorten misdrijven - (5) Recidive en maatschappelijke problematiek - (6) Vicieuze cirkel en invloed op de jongeren zelf - (7) Verminderen recidive en voorwaardelijke straffen - Conclusies en aanbevelingen

INLEIDING (1) -Vak Arbeidsparticipatie - Een combinatie tussen literatuur- en veldonderzoek - Veel kwetsbare groepen bij arbeidsre-integratie. Aanleiding Keuze doelgroep -Doelgroep: Recividiverende jongeren tussen de 18 en 24 jaar oud -Kwetsbaar op de arbeidsmarkt - Groep die zich dikwijls in de vergetelheid bevindt. - Een succesvolle re-integratie is cruciaal voor hun verdere levensverloop - Maatschappelijk thema: vergrijzing en toenemend tekort aan arbeidskrachten. Doel onderzoek Antwoord op de vraag: Hoe kan voor recidiverende jongeren de re-integratie naar de arbeidsmarkt worden bevorderd?

INLEIDING (2) Onderzoeksopzet -Literatuurstudie - Semi-gestructureerd interview met Dhr. E. Lubbers (Workwise). Keuze onderzoeksmethode -Veel wetenschappelijke theorieën beschikbaar - Veelvuldig onderzoek naar optimale re-integratie doelgroep - Keuze voor perspectief uit de praktijk (middels interview).

Theoretisch kader Jeugdcriminaliteit kan worden gedefinieerd als: strafbaar gedrag van jongeren tot en met 24 jaar - Kinderen jonger dan 12 jaar kunnen nog niet strafrechtelijk worden vervolgd - Jongeren vanaf 18 jaar kunnen ook middels volwassenenrecht vervolgd worden ! Jongeren die strafbaar gedrag vertonen, kunnen worden verdeeld in de volgende categorieën: - Veelplegers - First time offenders - Criminele jongeren - Risicojongeren Jeugdcriminaliteit (1) Definiëring

Geen uniforme aanpak jeugdcriminaliteit - Voorkomen van crimineel gedrag - Pedagogisch gerichte sanctie (bv. Bureau Halt) - (taak) Straffen en andere maatregelen Theoretisch kader Jeugdcriminaliteit (2) Visie op jeugdcriminaliteit

Jeugdcriminaliteit (3) Theoretisch kader - Veel discrepantie in cijfers - 38% van de jongeren gaf in 2010 aan zich in de afgelopen 12 maanden schuldig te hebben gemaakt aan 1 of meer misdrijven - Politieregistratie  Daling Samenwerkend Toezicht Jeugd  Stijging - IJsbergeffect (onzichtbare criminaliteit) Wat zeggen de cijfers? (o.a. Politie.nl & Van der Laan, Jeugdinspecties.nl, 13 december 2013 & Blom 2011)

Jeugdcriminaliteit (4) Theoretisch kader - Toename vernieling - Drugsrelateerde misdrijven nagenoeg stabiel Soorten misdrijven

Jeugdcriminaliteit (5) Theoretisch kader Recidive Binnen twee jaar na veroordeling pleegt 35 procent weer een strafbaar feit. ! Meeste kans op recidive: -Man - Op jonge leeftijd in contact met justitie - In het verleden al vaker vervolgd - Licht verstandelijke handicap of psychische en/of psychiatrische problemen Niet alleen justitiële instellingen, politiepersoneel en maatschappelijk werkers die betrokken zijn bij dit probleem, ook groter thema’s zoals opvoeding, cultuur, normen en waarden en het onderwijs spelen een belangrijke rol bij de tot stand komen van eventueel crimineel gedrag (o.a. Muller, 2010). Maatschappelijke problematiek

Jeugdcriminaliteit (6) Theoretisch kader Vicieuze cirkel (o.a. Van Gemert, 1998) - Nadat een jongere gestraft is, komt deze terug in de situatie die leidde tot crimineel gedrag. - Vaak zijn de beslissende omgevingsfactoren nog steeds aanwezig en gaat de jongere opnieuw de fout in. Voorbeeld uit de praktijk: Amsterdamse re-integratieproject ‘Pak je Kans’ (Parool.nl, 18 maart 2013). Invloed op de jongeren zelf (o.a. Van Gemert, 1998 & (Integraal Toezicht Jeugdzaken, 2009) - Predicaat ‘probleemjongere’ - Invloed op latere school- en werkloopbaan - Psychische problematiek en achterstanden - Financiële en sociaal-culturele gevolgen

Jeugdcriminaliteit Theoretisch kader Verminderen recidive (Rijksoverheid & Beerthuizen & Warnta, 2013) Overheid richt zich op persoonlijke aanpak met gedragsbeïnvloedende maatregels: - Scholing- en trainingsprogramma’s - Nazorg - Waarbij er sprake is van samenwerking tussen de verschillende instanties Voorwaardelijke straf = Aanpassing leefomgeving van de veroordeelde met een aantal voorwaarden zoals locatie- of alcoholverbod of een gedragsinterventie Voorwaardelijke straffen 4 soorten voorwaarden : -Herstellende voorwaarden - Beperkende voorwaarden - Gedragsbeïnvloedende voorwaarden - Op zorg gerichte voorwaarden

Conclusies en aanbevelingen Belangrijkste knel- en aandachtspunten - Geen uniforme aanpak jeugdcriminaliteit - Veel discrepantie in cijfers en onzichtbare criminaliteit Aanpassing leefomgeving bij terugkeer maatschappij (doorbreken vicieuze cirkel) - Aanpassing leefomgeving bij terugkeer maatschappij (doorbreken vicieuze cirkel) - Landelijk uniforme aanpak jeugdcriminaliteit (meetbaarheid) Aanbevelingen - Intensivering samenwerking tussen de verschillende instanties Meer gebruik van gedragsbeïnvloedende maatregelen en voorwaardelijke straffen - Meer gebruik van gedragsbeïnvloedende maatregelen en voorwaardelijke straffen

EINDE Dit is het einde van de presentatie. Vragen en feedback zijn altijd welkom! Referenties: Beerthuizen, M. G. C. J., & Wartna, B. S. J. (2013). Vrijheid binnen de perken: Een verkennend onderzoek naar de inzet van voorwaardelijke straffen. Factsheets Den Haag: WODC. CBS (2012). Veiligheidsmonitor 2012: Landelijk rapportage. Op 5 januari 2014 geraadpleegd via CBS.nl (31 mei, 2011). Op 29 december 2013 geraadpleegd via CBS.nl (1 maart, 2011). Op 5 januari 2014 geraadpleegd via Integraal Toezicht Jeugdzaken (24 november 2009). De lokale aanpak en preventie van recidive onder jongeren: Overall rapportage. Utrecht: ITJ. Jeugdcriminaliteit.net (z.j.). Op 28 december 2013 geraadpleegd via Jeugdinspecties.nl (13 december 2013). Op 29 december 2013 geraadpleegd via Muller, E. R. (2010). Criminaliteit: Criminaliteit en criminaliteitsbestrijding in Nederland. Alphen aan den Rijn: Kluwer. NJI.nl (24 oktober 2012). Op 29 december 2013 geraadpleegd via NRC.nl (31 januari, 2011). Op 5 januari 2014 geraadpleegd via rechtenbestuur/2011/01/31/ objectieve-cijfers-over-criminaliteit-zeggen-niks-over-gevoelens-van-onveiligheid/. Parool.nl (18 maart 2013). Op 4 januari 2014 geraadpleegd via Jonge-criminelen-krijgen-huis-en-baan-in-Amsterdam.dhtml. Politie.nl (z.j.). Op 28 december 2013 geraadpleegd via Rijksoverheid.nl (z.j.). Op 29 december 2013 geraadpleegd via Tollenaar, N., & Van der Laan, A. M. (2013). Monitor Veelplegers: Trends in de populatie zeer actieve veelplegers uit de periode Factsheet Den Haag: WODC. Van Gemert, F. (1998). Ieder voor zich: Kansen, cultuur en criminaliteit van Marokkaanse jongeren. Amsterdam: Het Spinhuis.