Mijn baby heeft reflux... of toch niet ? Philippe Alliet Kindergastro-enteroloog Symposium 20 jaar kindergastroenterologie, 17/09/11
definities Gastro-oesofagale reflux Regurgitatie Braken
definities Gastro-oesofagale reflux Passage van maaginhoud naar de slokdarm Normaal abnormaal Regurgitatie Braken
definities Gastro-oesofagale reflux Passage van maaginhoud naar de slokdarm Normaal abnormaal Regurgitatie Passage van maaginhoud tot in de oropharynx Braken
definities Gastro-oesofagale reflux Passage van maaginhoud naar de slokdarm Normaal abnormaal Regurgitatie Passage van maaginhoud tot in de oropharynx Braken Krachtdadige expulsie van maaginhoud uit de mond
definities Gastro-oesofagale reflux Gastro-oesofagale reflux ziekte (GORD)
definities Gastro-oesofagale reflux Normaal fysiologisch proces Verschillende malen per dag Bij zuigelingen, kinderen en volwassenen Gastro-oesofagale reflux ziekte (GORD)
definities Gastro-oesofagale reflux Normaal fysiologisch proces Verschillende malen per dag Bij zuigelingen, kinderen en volwassenen Passage van maaginhoud tot in de oropharynx Gastro-oesofagale reflux ziekte (GORD) GOR leidt tot symptomen
definities GORD : symptomen Symptomen te wijten aan braken /regurgiteren Symptomen te wijten aan oesofagitis Respiratoire symptomen “Neurologische” symptomen
definities GORD : symptomen Symptomen te wijten aan braken /regurgiteren Onvoldoende gewichtstoename
definities GORD : symptomen Symptomen te wijten aan oesofagitis Prikkelbaar gedrag Wenen tijdens de voeding - afslikbewegingen Voedselweigering Failure to thrive Ferriprieve anemie Bloedbraken of melaena Slokdarmobstructie
definities GORD : symptomen Respiratoire symptomen Recurrente of chronische pneumonie Chronische wheezing, bronchospasmen, stridor
definities GORD : symptomen “Neurologische” symptomen Sandifer syndroom ALTE (“Apparent Life Threatening Event”)
fysiologie
pathofysiologie GORD
Transiënte relaxatie van LES
pathofysiologie GORD
Aard refluxaat Frequentie reflux Maagontlediging Klaringsmechanisme slokdarm Viscerale hypersensibiliteit Luchtwegreactiviteit ….
epidemiologie gastro-oesofagale reflux < 3 maanden : 50 % 4 maanden: 67 % maanden: 5 % Complicaties in 5 % van de gevallen
epidemiologie gastro-oesofagale reflux Spontane resolutie
diagnostiek GOR Klinische diagnose !
differentieel diagnostiek het is niet al GOR(D) wat braakt Mechanische o Uitgaande van de maagdarmtractus Uitgaande van de genito-urinaire tractus Uitgaande van oor/evenwichtsorganen Als complicatie van geneesmiddelen Metabole oorzaken Centrale oorzaken
DYSPHAGIA HAEMATEMESIS MELENA RUMINATION NAUSEA/BELCHING ARCHING BRADYCARDIA HICCUPS SANDIFER’S SYNDROME ASPIRATION LARINGITIS/STRIDOR RESPIRATORY INFECTIONS HOARSENESS COLIC IRRITABILITY PARENTAL ANXIETY FEEDING REFUSAL FAILURE TO THRIVE VOMITING REGURGITATION SLEEP DISTURBANCES APNEA/ALTE/SIDS ANAEMIA WHEEZING DIARRHEA BLOODY STOOLS RHINITIS NASAL CONGESTION ANAPHYLAXIS CONSTIPATION ECZEMA/DERMATITIS ANGIOEDEMA LIP SWELLING URTICARIA/ITCHING GER(D)CMPA differentieel diagnostiek het is niet al GOR(D) wat weent
differentieel diagnostiek belangrijke vragen Leeftijd van het kind ? Sinds welke leeftijd is het teruggeven opgetreden ? Tijdsrelatie tussen voeding en teruggeven ? Hoe verloopt het teruggeven ? Met kracht ? Uitzicht braaksel ? (gal ?!) Gewichtsevolutie ?
differentieel diagnostiek belangrijke vragen Algemene toestand kind (ziek ?) Koorts ? Diarree ? Expositie anamnese: anderen buikgriep ? Familiale anamnese: allergie ? Persoonlijke anamnese: psychomotore ontwikkeling, eczeem ?
diagnostiek GORD RX slokdarm-maag-duodenum-(transit) pH metrie - impedantiemetrie scintigrafie oesofagogastroduodenoscopie
diagnostiek GORD RX SMD
diagnostiek GORD 24 u pH-metrie impedantiemetrie
diagnostiek GORD scintigrafie
diagnostiek GORD endoscopie
voedingsveranderingen op leeftijd 2 mdn Raes M, Hellinckx E, Van Braband A, Verstraeten K, Gillis Ph, Alliët Ph. Voedingspraktijken bij zuigelingen : zijn we aan verandering toe ? Tijdschr Geneesk 2001; 57:
redenen om melkvoeding te veranderen BV (%) KV (%) P <BV (%) KV (%) P < Kolieken Braken Constipatie Diarree Wenen7.57.3ns Raes M, Hellinckx E, Van Braband A, Verstraeten K, Gillis Ph, Alliët Ph. Voedingspraktijken bij zuigelingen : zijn we aan verandering toe ? Tijdschr Geneesk 2001, 57:62-68.
redenen om melkvoeding te veranderen BV (%) KV (%) P <BV (%) KV (%) P < Kolieken Braken Constipatie Diarree Wenen7.57.3ns Raes M, Hellinckx E, Van Braband A, Verstraeten K, Gillis Ph, Alliët Ph. Voedingspraktijken bij zuigelingen : zijn we aan verandering toe ? Tijdschr Geneesk 2001, 57:62-68.
redenen om melkvoeding te veranderen BV (%) KV (%) P <BV (%) KV (%) P < Kolieken Braken Constipatie Diarree Wenen7.57.3ns Raes M, Hellinckx E, Van Braband A, Verstraeten K, Gillis Ph, Alliët Ph. Voedingspraktijken bij zuigelingen : zijn we aan verandering toe ? Tijdschr Geneesk 2001, 57:62-68.
redenen om melkvoeding te veranderen BV (%) KV (%) P <BV (%) KV (%) P < Kolieken Braken Constipatie Diarree Wenen7.57.3ns Raes M, Hellinckx E, Van Braband A, Verstraeten K, Gillis Ph, Alliët Ph. Voedingspraktijken bij zuigelingen : zijn we aan verandering toe ? Tijdschr Geneesk 2001, 57:62-68.
komen die klachten minder voor bij borstgevoede kinderen ? Initieel BVInitieel KV Hevig huilen2422 Kolieken1210 Teruggeven1323* Slaapstoornissen99 Constipatie818* Eetmoeilijkheden74 Slechte gewichtstoename 62* Diarree315* Eczema11 Forsyth et al, 1985
In tegenstelling tot bij borst- voeding, worden allerhande klachten bij de flesgevoede zuigeling in verband gebracht met de voeding. Positionering van flesvoedingen met specifieke indicatie (AR, anti-koliek, “betere verza- diging”, “betere stoelgang”,...) AR HA 2 3 1
Voldoende aandacht voor de klachten Geruststelling van de ouders “Spitting up is a laundry problem, not a medical problem” regurgitatie (GOR) behandeling
borstvoeding snellere maagontlediging dan kunstvoeding recht houden van het kind tijdens en na de borstvoeding (zwaartekracht) frequente, kleine voedingen J Am Col Nutr 1998;17:308-16; Eur J Pediatr 1997;156:343-57; Acta Paediatr 1998;87:462-8 regurgitatie (GOR) behandeling
regurgitatie (GOR) behandeling : indikkingsmiddelen ?
regurgitatie (GOR) nevenwerkingen : indikkingsmiddelen
reflux-parameters (pH-metrie, scintigrafie, echografie) 1/3 verbeteren 1/3 identiek 1/3 verslechteren AR-voedingen doen wat ze beweren te doen ze verminderen regurgitatie maar behandelen/voorkomen in geen geval GOR(D) regurgitatie (GOR) behandeling
VVK consensus over borstvoeding en kunstvoeding “Anti-regurgitatie” melk Aanbeveling : 28.Regurgitatie is vrijwel steeds fysiologisch, en behoeft dus geen medische behandeling. 29.Een geruststellend gesprek is fundamenteel. 30.Het voorschrijven van een “anti-regurgitatie” melk kan een geruststellend gesprek ondersteunen, maar kan dit niet vervangen.
GORD behandeling Differentieel diagnostiek ! GORD is een medische aandoening en geen voedingsprobleem
GORD behandeling : sodium alginaat ? vorming van gel in contact met maaginhoud vermindering frequentie regurgitatie pH metrie studies Impedantiemetrie
GORD behandeling : prokinetica ? Domperidone, metoclopramide, cisapride, erythromycine …
GORD Behandeling : zuurremmers - Ranitidine - pasgeborenen : 5 mg/kg in 2 x - zuigelingen/kinderen : 6-10 mg/kg in 2 x - Omeprazole (esomeprazole) - zuigelingen : 2 mg/kg in 1 x of 2 x (*) - kinderen : 1-2 mg/kg in 1 x * Niet geregistreerd onder leeftijd 1 jaar
GORD behandeling Alliet P et al. J Pediatr 1998; 132: Canani RB et al. Pediatr 2006; 117: e
Take home messages Gastro-oesofagale reflux, regurgitatie, braken
Take home messages Gastro-oesofagale reflux, regurgitatie, braken GOR, GORD
Take home messages Gastro-oesofagale reflux, regurgitatie, braken GOR, GORD Het is niet al GOR wat braakt
Take home messages Gastro-oesofagale reflux, regurgitatie, braken GOR, GORD Het is niet al GOR wat braakt Het is niet al GORD wat weent
Take home messages Gastro-oesofagale reflux, regurgitatie, braken GOR, GORD Het is niet al GOR wat braakt Het is niet al GORD wat weent Niet de incidentie maar de perceptie van GOR(D) bij kunstvoeding en borstvoeding is verschillend
Take home messages GOR : geruststellend gesprek is de hoeksteen van de behandeling
Take home messages GOR : geruststelling is de hoeksteen van de behandeling GORD : medisch en geen voedingsprobleem
Take home messages GOR : geruststelling is de hoeksteen van de behandeling GORD : medisch en geen voedingsprobleem GORD : cave ongebreideld en langdurig gebruik PPI