DE SPECIFICITEIT VAN HET CHRISTENDOM. A. H ET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR DE WERELDRELIGIES B. H ET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR J EZUS C HRISTUS C. H.

Presentatie over: "DE SPECIFICITEIT VAN HET CHRISTENDOM. A. H ET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR DE WERELDRELIGIES B. H ET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR J EZUS C HRISTUS C. H."— Transcript van de presentatie:

1 DE SPECIFICITEIT VAN HET CHRISTENDOM

2 A. H ET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR DE WERELDRELIGIES B. H ET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR J EZUS C HRISTUS C. H ET CHRISTENDOM EN ZIJN GELOOF IN DE VERRIJZENIS D. H ET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR NEW AGE F. H ET CHRISTENDOM EN DE RADICALITEIT VAN DE NAASTENLIEFDE

3 Uitklaring van enkele begrippen  Religie  Godsdienst  Geloof  Levensbeschouwing  Zingeving

4 Deel A HET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR DE WERELDRELIGIES

5 I. Drie attitudes t.a.v. de veelheid van religies  De theologie van de godsdiensten  Drie posities:  Exclusivisme  Inclusivisme  Pluralisme  Pluraliteit, pluralisme en identiteit…

6 II. De positie van John Hick  Korte situering van leven en werk  Uitgangspunt: mensen zijn ervarende wezens  Ervaren = ervaren áls  De Gestalt-switch  Ervaren en interpreteren  “The Real”  Wereldreligies als interpretatiekaders

7 Afbeeldingen uit de Gestalt-psychologie

8 III. De vraag naar een christelijke identiteit  Identiteit en diversiteit: een andere invalshoek  Het werk van Paul Ricoeur  De mens als verhalend en symbolisch wezen  Idem >< ipse  De ipse-identiteit: Het karakter De belofte  Religieuze identiteit als narratieve identiteit

9 IV. Het belang van de interreligieuze dialoog  Religieuze identiteit als narratieve identiteit  Belang van dialoog voor de vorming van identiteit  De noodzaak van dialoog op alle vlakken  Spanning tussen identiteit en diversiteit

10 Een interview met Gavin D’Costa  Inleiding  1. Overeenkomst en verschil (terras)  2. Uitdieping van enkele themas’s (multiculturele bazaar)  3. De Nederlandse context (park)

11 Deel B HET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR JEZUS CHRISTUS

12 I. Jezus en/of Christus?  Jezus Christus voor christenen ≠ Mohammed voor moslims  De Koran voor moslims ≠ de Bijbel voor christenen  Het onderscheid en de scheiding tussen Jezus en Christus  Het geloof van Jezus versus het geloof in Christus

13 Gotthold Ephraim Lessing De Religion ChristiDie christliche Religion

14 II. Jezus als filosoof? Karl Jaspers  Een ‘existentiefilosoof’, geen ‘existentialist  Existenz & Transzendenz  Het Umgreifende  Het spel van de ‘Chiffren’ en hun niet- vastpinbaarheid

15 Jaspers over Jezus  Het vastpinnen van één ‘Chiffre’  De exclusiviteitsclaim van het christendom  Achting voor Jezus als ‘maatgevende mens’  Een waarlijk Bijbelse religie

16 III. Wat weten we over de historische Jezus?  Niet-christelijke bronnen:  Flavius Josephus  Tacitus  Suetonius  Plinius de Jongere  Christelijke bronnen:  Het Nieuwe Testament  Overeenkomsten

17 IV. Christendom en christologie  De belijdenis dat Jezus de Christus is  De betekenis van ‘Christus’ en ‘Messias’  De zalving van koningen en de rol van profeten  De paaservaring van de eerste christenen

18 De gekruisigde ………………….is………………………de verrezene

19 Hnd 2,32.36 God heeft deze Jezus laten opstaan; daarvan zijn wij allen de getuigen. […] Dus moet heel het huis Israël zeker weten dat God Hem tot Heer en Messias heeft aangesteld, deze Jezus, die u hebt gekruisigd

20 1 Kor 15,1-7 Broeders en zusters, ik wijs u nog eens op het evangelie dat ik u heb verkondigd, dat u aanvaard hebt, waarop u gegrondvest bent en waardoor u ook gered wordt, tenminste als u zich houdt aan de bewoordingen waarin ik het u verkondigd heb; anders zou u het geloof zonder nadenken hebben aanvaard. In de eerste plaats heb ik u doorgegeven wat ik zelf als overlevering heb ontvangen, namelijk dat Christus gestorven is voor onze zonden,

21 volgens de Schriften, en dat hij begraven is, en opgestaan op de derde dag, volgens de Schriften; en dat Hij is verschenen aan Kefas en daarna aan de twaalf. Vervolgens is Hij verschenen aan meer dan vijfhonderd broeders tegelijk, van wie de meesten nog in leven zijn; sommigen echter zijn gestorven. Vervolgens is Hij verschenen aan Jakobus, daarna aan alle apostelen.

22 DEEL C. HET CHRISTENDOM EN ZIJN GELOOF IN DE VERRIJZENIS

23 I. Eindigheid en oneindigheid  Immanentisme  Nietzsche gaat tekeer tegen “Hinterwelterei”  Heidegger legt “de onto-theologische structuur van de westerse metafysiek” bloot

24 II. Heideggers eindigheidsfilosofie “Daseinsanalytik”  Het “Da”-”Sein”  Existentialien:  Geworfenheit  Miteinandersein  Sein-zum-Tode  De mogelijkheid van de onmogelijkheid van alle verdere mogelijkheden

25 Tijdelijkheid  Sein und Zeit  Natuur…  Cultuur…  Vergankelijkheid en authenticiteit

26 III. De dood en/in het christendom  Een overeenkomst met Heidegger  De dood en het kruis  De verrijzenis  Belangrijk verschil met Heidegger

27 Deel D. HET CHRISTENDOM UITGEDAAGD DOOR NEW AGE

28 I. Het religieuze shoppen  Twee interpretatie- sleutels:  bricolage  sentimentaliteit  Het beeld van de religieuze supermarkt  een letterlijk niveau  een figuurlijk niveau

29 II. New age  Een moelijk begrip…  betekenis in enge zin  betekenis in brede zin  Typische kenmerken:  subjectivisme  anti-intellectualisme  combineerbaarheid  fascinatie voor het speciale  harmoniestreven

30 III. Een kritiek op new age  Slavoj Žižek  De ‘logica’ van het christendom versus de ‘logica’ van het heidendom  New age als het nieuwe heidendom  New age en de laat- kapitalistische samenleving  De mogelijkheid van kritiek op de samenleving

31 IV. Contrast met christendom  Twee fundamentele kenmerken van de christelijke spiritua- liteit :  geen versmelting  confrontatie en contrast  Transcendentie als échte andersheid  Harmonie en verbondenheid als een permanente opdracht

32 Deel E Christendom en populaire cultuur

33 I. Popmuziek als ‘case study’ Popfestivals en religieuze feestdagen: Overeenkomsten Verschillen

34 II. Een cultuurfilosofische analyse van popmuziek  Theodor Wiesengrund Adorno (1903-1969)  Dialektik der Aufklärung - “dialectiek” - “verlichting”

35  Odysseus  De cultuurindustrie - “cultuur” - “industrie”  De paradox van de popmuziek

36 III. De positie van Joseph Ratzinger  Houding t.a.v. de moderne wereld  Een onderscheid tussen pop en rock  Rock: op zoek naar authenticiteit  Pop: meehuilen met de wolven in het bos  Het lawaai van de mens overstemt God

37 Deel F Het christendom en de radicaliteit van de naastenliefde

38 I. Emmanuel Levinas

39 II. Het Zelf(de) en de Ander  Het ‘er’ (“l’ il y a”)  De hypostase  Wonen  Werken  Denken  Het gelaat (“le visage”)

40  Totalité et infini  Bikkelharde consequenties  Bijbelse beelden

41 3. Ethiek als onvoorwaardelijke verantwoordelijkheid  Ethiek is geen vrije keuze  Het dubbelgebod van de liefde