Marja Rexwinkel OuderKindLijn

Presentatie over: "Marja Rexwinkel OuderKindLijn"— Transcript van de presentatie:

1 Marja Rexwinkel OuderKindLijn 09-04-2015
Hechting in bijzondere omstandigheden Tussen zwart en wit zit geen grijs… maar alle kleuren van de regenboog… Marja Rexwinkel OuderKindLijn Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

2 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Wie reguleert wie? Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015 2

3 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Wie reguleert wie? Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

4 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Risicofactoren Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

5 Beschermende factoren
Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

6 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
trauma Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

7 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

8 Emotionele en sociale weerstand
Kunnen jonge kinderen lijden onder de problemen van hun ouders of verzorgers? Weerstand tegen het geven van een psychiatrisch label aan jonge kinderen (eis zorgverzekeraars) Het kind eet, slaapt en ziet er goed uit, dus is er geen probleem De veronderstelling dat als ouders veranderen dat kinderen dat vanzelf ook doen Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

9 Psychische weerstand (Karr-Morse & Willey)
Rouw, boosheid en verdriet over de eigen traumatische ervaringen in iemands leven Verdriet en schuldgevoel over wat we als ouders overdragen op ons kind Bang om te schrikken van de pijnlijke realiteit hoeveelheid jonge kinderen lijden en de mate van lijden Narcisme, eigen ontplooiing versus verantwoordelijkheid kinderen Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

10 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Emde, 2001 ‘Het is vaak pijnlijk en moeilijk om een emotionele problemen bij jonge kinderen te herkennen en te benoemen. Het serieus nemen van baby’s en peuters opent ‘Pandora’s box Het voorkomen van pijn en angst Collectieve ontkenning Een narcistisch conflict Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

11 IMH, Selma Fraiberg behandeling, onderzoek en beleid
Infant (zuigeling) refereert naar kinderen van 0 tot 3 jaar Mental (geestelijk) refereert naar de emotionele, sociale en cognitieve ontwikkeling Health (gezondheid) refereert naar het welzijn van jonge kinderen en hun gezin Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

12 Wat is IMH ontwikkeling vindt plaats in de context van een relatie
De relatie tussen ouder en kind staat centraal, begint tijdens de zwangerschap wetenschappelijke pijlers: neurobiologie Geheugenonderzoek procesonderzoek gehechtheidsonderzoek Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

13 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
IMH 2015: ontwikkeling en relatie tussen ouder en kind staat centraal begint te laat en eindigt te vroeg - 10 maanden tot 5 jaar Vroege ervaringen doen ertoe ( fysiek en emotioneel) Invloed van stress tijdens de zwangerschap Protectieve en risicofactoren Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

14 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Infant Mental Health Relationeel perspectief Perspectief van ontwikkeling Procesdiagnostiek Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

15 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Procesonderzoek Onderzoek naar regulatieprocessen Zowel de lichamelijke regulatieprocessen (voeden, slapen, huilen) als de affectieve regulatieprocessen, (zoals troosten, gedrag) Vroege regulatieprocessen zijn de voorlopers van gehechtheidpatronen. Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

16 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Procesonderzoek Regulatieprocessen tussen ouders en baby’s van 4 maanden voorspellen de gehechtheidspatronen op één jarige leeftijd (Field 1994) Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

17 Voeden, slapen, huilen, eten, gedrag
Emotionele problemen op jonge leeftijd uiten zich vaak lichamelijk Het eerste ik is een lichaams ik Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

18 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
gehechtheid is de interactieve regulatie van emoties tussen ouder en kind (Sroufe 1996) Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

19 Het procedurele geheugen
Verwachtingen van misregulaties gaan de ervaring van de baby organiseren en de baby gaat een negatieve interactie verwachting Deze misregulaties worden opgeslagen in het procedurele geheugen Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

20 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Wat is gehechtheid? Een aangeboren gedragssysteem dat gericht is op het verkrijgen en behouden van de nabijheid van één of meer specifieke beschermende verzorgers op momenten van angst, spanning, of verdriet. Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

21 Gehechtheid en ontwikkeling
Gehechtheid in vroege kindertijd Psychopathologie in jong-volwassenheid Onveilig Psychopathologie Gedesorganiseerd Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

22 Gehechtheid: dimensies
Gehecht Niet gehecht Veilig Onveilig Minimaliserend Maximaliserend Georganiseerd Gedesorganiseerd Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

23 Gehechtheid: dimensies
Gehecht Niet gehecht Selectieve voorkeur voor de nabijheid en troost van een specifieke verzorger Verstoring als gevolg van extreem negatieve verzorgings-omstandigheden: verwaarlozing/mishandeling Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

24 Gehechtheid: dimensies
Minimaliserend Maximaliserend Gehechtheidsgedrag op momenten van angst of spanning Minimaliserend (vermijdend) Maximaliserend (ambivalent) Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

25 Gehechtheid: dimensies
Veilig Onveilig Aanwenden van de gehechtheidsfiguur als veilige basis en bron van troost Verstoring door een gebrek aan sensitiviteit of wisselende sensitiviteit van de gehechtheidsfiguur Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

26 Parent attending to the child’s needs
Circle of Security Parent attending to the child’s needs Exploration HAVEN SAFE SECURE BASE Attachment © 2000 Cooper, Hoffman, Marvin & Powell

27 Parent attending to the child’s needs
Circle of Security Parent attending to the child’s needs Exploration HAVEN SAFE SECURE BASE Attachment © 2000 Cooper, Hoffman, Marvin & Powell

28 Parent attending to the child’s needs
Circle of Security Parent attending to the child’s needs I need you to Support My Exploration HAVEN SAFE SECURE BASE © 2000 Cooper, Hoffman, Marvin & Powell

29 Parent attending to the child’s needs
Circle of Security Parent attending to the child’s needs I need you to Support My Exploration Watch over me Delight in me Help me Enjoy with me HAVEN SAFE SECURE BASE © 2000 Cooper, Hoffman, Marvin & Powell

30 Parent attending to the child’s needs
Circle of Security Parent attending to the child’s needs I need you to Support My Exploration Watch over me Delight in me Help me Enjoy with me iI need you HAVEN SAFE SECURE BASE Welcome My Coming To You I need you to © 2000 Cooper, Hoffman, Marvin & Powell

31 Parent attending to the child’s needs
Circle of Security Parent attending to the child’s needs I need you to Support My Exploration Watch ome Delight in me Help me Enjoy with me II need you HAVEN SAFE SECURE BASE Welcome me Coming To You I need you to Protect me Comfort me Delight in me Organize my feelings © 2000 Cooper, Hoffman, Marvin & Powell

32 Onveilig gehecht = stoornis?!
Onveilige gehechtheid is GEEN stoornis Onveilige gehechtheid is de meest optimale aanpassing aan een minder optimale omgeving Onveilige gehechtheid is een strategie: een consistent patroon over meerdere contexten heen Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

33 Onveilige ≠ gedesorganiseerde gehechtheid
Bij gedesorganiseerde gehechtheid valt de gebruikelijke strategie tijdelijk weg (vandaar de tegenstrijdigheden in gedrag, bv. wiegen, hoofdbonken) Bij algemene populatiesteekproeven ong. 15% D, bij sommige mishandelde steekproeven tot 80% Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

34 Gehechtheid: dimensies
Georganiseerd Gedesorganiseerd Verstoringen in de organisatie van het gehechtheidspatroon (kan bij veilige en onveilige patronen voorkomen) Verstoring door beangstigend, angstig of extreem insensitief oudergedrag of ervaringen Ouders met onverwerkt verlies, trauma’s Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

35 Desorganisatie & mishandeling
Ouder bron van steun én angst voor kind Beangstigend oudergedrag Kind ervaart een probleem waarvoor het geen oplossing heeft (‘fright without solution’) ‘Tegenstrijdig’ gedrag: simultaan afwenden en toe-keren, bevriezen, wiegen etc. Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

36 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Gehechtheid Hoe wordt dit zichtbaar? De betekenis van micro-events in de O-K relatie Karakteristieke dagelijkse patronen in de interactie tussen baby en ouder in het hier- en -nu van de therapiekamer en in de veilige aanwezigheid van de therapeut (Beebe, 2002) Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

37 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
relationeel PTSD Withdrawn moeders die elke herinnering aan trauma en daarmee de relatie met hun kind gaan vermijden Preoccupied ouders gepreoccupeerd met trauma en stellen de kinderen teveel bloot aan traumatische herinneringen Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

38 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

39 ouderschapsconstellatie
Kan ik mijn kind in leven houden Kan ik een relatie met mijn kind aangaan Kan ik voldoende steun genereren Hoe ga ik om met mijn verschillende identiteiten Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

40 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
3 F en Fantasieën Fantomen Feiten Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

41 Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015
Port of entry behandelaars I kindkind moeder vader R PORT OF ENTRY (D. Stern) I – interactief gedrag R – de subjectieve ervaring of mentale representatie Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015

42 Pleidooi voor meer samenwerking tussen instanties, gericht op het ontwikkelen van gezamenlijke deskundigheid en ervaring Vroegtijdige ouder-kind interventies bevorderen sensitief (pleeg)ouderschap, geeft mogelijkheid tot verwerking en voorkomt her-traumatisering Rexwinkel(c)OuderKindLijn2015