Public Procurement Research Centre (PPRC) –

Public Procurement Research Centre (PPRC) – www.pprc.eu
Gemeenten als opdrachtgever in het sociaal domein Congres Sociaal domein 2016, 5 november 2015 Jan Telgen en Niels Uenk Public Procurement Research Centre Een samenwerkingsverband van de Universiteit Utrecht en de Universiteit Twente Public Procurement Research Centre (PPRC) –

Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Agenda Introductie Onderzoek Praktijk Wat is er gebeurd per ? Analyse van de aanbestedingen en contracten Wat mogen we verwachten voor komende jaren? Resultaat gericht werken Resultaten definiëren en meten Tarieven voor resultaten Public Procurement Research Centre -

Introductie

Onderzoek Gemeentelijke inkoop Wmo in het kader van de decentralisatie AWBZ per : Soms met en soms zonder HH Wordt nu aangevuld met jeugdzorg Voor alle gemeenten (vaak in samenwerkingsverbanden) Aanbesteding/inkoop documenten verzameld Momenteel voor 379 van 393 gelukt Database opgebouwd (interpretatie slag) Begonnen met interviews om resultaten te meten Public Procurement Research Centre -

Screenshot van database
Hoofdvraag: (Hoe) bereiken gemeenten naast de transitie ook de beoogde transformatie in het sociaal domein? Public Procurement Research Centre -

werkwijze Analyse: Rechte tellingen: wat ingekocht, en hoe ingekocht Constructen (schaalverdeling innovatie) Kruisverbanden (bijv. invloed politiek op innovatie) Modellen voor opdrachtgeverschap ontwikkelen Publicaties van deelresultaten in Binnenlands Bestuur en Zorg en Welzijn, Zorgvisie, etc. Groot aantal lezingen en congresbijdragen Database gebruikt door CPB Gezamenlijke publicatie – CPB rapport Verschijnt medio december 2015 Public Procurement Research Centre -

Praktijk Meegewerkt aan inhoudelijke ontwikkeling in de praktijk: Regio Twente, H6 gemeenten, Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen Klankbord voor College en directie in diverse gemeenten o.a. Rotterdam, Hardenberg, Workshops voor ontwikkeling beleid en inhoudelijke keuze van model voor opdrachtgeverschap: o.a. Midden Limburg, Drenthe, Friesland, Regio Arnhem, Food Valley, Rivierenland Public Procurement Research Centre -

Wat is er gebeurd per ?

resultaten Rechte tellingen Hoe hebben gemeenten ingekocht? Wat hebben gemeenten ingekocht? Kruisverbanden Public Procurement Research Centre -

HOe hebben gemeenten ingekocht?
Inkoopsamenwerking Gemeenten hebben massaal samen ingekocht Schaalvoordelen Inkoopmacht Beperking administratieve lasten Omvang inkoopcoalitie Aantal inkoopcoalities Totaal aantal leden (percentage van totaal) 1 gemeente 24 24 (6%) 2 tot 4 gemeenten 25 75 (20%) 5 tot 9 gemeenten 29 197 (52%) 10 of meer gemeenten 6 83 (21%) N = 379 Public Procurement Research Centre -

HOe hebben gemeenten ingekocht
Samenwerking versus omvang gemeenten Public Procurement Research Centre -

Hoe hebben gemeenten ingekocht
Inkoopprocedures Verschillende inkoopprocedures: Voor iedereen toegankelijk of een select gezelschap uitgenodigd? Hoeveel bepaalt de gemeente zelf, en wat wordt ingevuld in overleg / onderhandeling / offerte met of door aanbieders? Inkoopprocedure (% van gemeenten) Zeeuws model 17% Offerte-uitvraag* 20% Onderhandelen obv offerte 5% Prestatie-inkoop (BVP) 3% Bestuurlijk aanbesteden 55% N = 379 * Openbaar of onderhands Public Procurement Research Centre -

Wat hebben gemeenten ingekocht
Bekostigingsvorm Wmo-maatwerk Bekostigingsvorm: Belangrijkste contractuele prikkel voor sturing zorgaanbieders Innovatieve bekostigingsvormen algemeen erkend als één van de instrumenten voor het bereiken van innovatie en doelmatigheid Product / bekostiging % van gemeenten AWBZ-prestatiecodes / P * Q 29% Nieuwe producten / P * Q 36% Resultaatgerichte producten Populatiebekostiging* 6% N = 379 Public Procurement Research Centre -

Contractvorm Een vast budget: Biedt zekerheid voor zorgaanbieder Beperkt de prikkels voor substitutie en innovatie Contractvorm % van gemeenten Raamcontracten zonder omzetgarantie 77% Vast budget 20% Combinatie van beiden 3% N = 379 Public Procurement Research Centre -

Contractvorm versus bekostiging
Bekostiging in combinatie met de contractvorm bepaalt in hoge mate de financiële prikkels voor vernieuwing en doelmatigheid (afschalen van zorg, substitutie) Bekostiging Budgetgarantie Raamovereenkomst zonder garantie P * Q 25% 75% Resultaat 0% 100% “Remmende combinatie” Public Procurement Research Centre -

Tarieven en bezuinigingen
vergelijking Alleen vergelijkbare producten vergelijken (geen appels met peren) Gemeenten die AWBZ-prestatiecodes hanteren (70 gemeenten): Korting gemiddeld 17% op échte tarieven van 2014 Kortingen lopen uiteen van 10% tot 25% Public Procurement Research Centre -

Tarieven en bezuinigingen
vergelijking Gemeenten met nieuwe producten (92 gemeenten): Korting ten opzichte van tarieven 2014 lastig te bepalen (niet exact hetzelfde product) Grotere onderlinge verschillen, tot 100%!! Product minimum maximum gemiddeld 2014 AWBZ max tarief* Individuele bgl. licht € 24,50 € 50,65 € 42,23 € 55,34 Individuele bgl. zwaar € 50,00 € 82,14 € 67,33 € 96,31 Groepsbgl. Licht € 26,00 € 37, 76 € 32,38 € 36,36 Groepsbgl. Zwaar € 45,00 € 64,50 € 52,53 € 67,15 * Ter indicatie: tarieven van veelvoorkomende AWBZ-prestatiecodes (resp. H300, H152, H531 en H800) die typisch worden vervangen. Gemeenten hanteren onder andere deze producten om tarieven voor nieuwe – geconcentreerde – producten op te baseren. Het betreft maximum-tarieven zoals de NZa deze vaststelt. Public Procurement Research Centre -

innovatie In welke mate stimuleren gemeenten innovatie bij zorgaanbieders voor begeleiding? Bijna alle gemeenten zeggen innovatief bezig te zijn, maar de mate waarin dit gebeurt verschilt enorm. Mate van innovatie Kenmerken Verdeling Behoudend AWBZ-producten, inputbekostiging, budget per aanbieder 29% Beperkte verandering Geconcentreerde producten met inputbekostiging Innovatiepotjes (innovatief, maar met klein deel budget) 36% Innovatief Resultaatbekostiging producten, periodefinanciering Populatiebekostiging 35% Public Procurement Research Centre -

Kruisverbanden Inkoopprocedure Bekostiging P * Q (45%)
Inkoopprocedure versus model of bekostiging Inkoopprocedure Bekostiging P * Q (45%) Vooraf door gemeente bepaald of in overleg? Bestuurlijk aanbesteden (55%) Resultaat (51%) Populatie (4%) Zeeuws model (17%) P * Q (95%) Resultaat (5%) Offerte-uitvraag (20%) P * Q (84%) Evt nog noemen: Onderhandeling (5%): P * Q 84%, Resultaat 11%, Populatie 5% BVP (3%): P*Q 70% en Populatie 30% Populatie (16%) Public Procurement Research Centre -

Inkoopprocedures versus innovatie
Behoudend Beperkte verandering Innovatief Zeeuws model 5% 92% 3% Openbare aanbesteding 45% 36% 19% Onderhandelen obv offerte 84% 11% Prestatie-inkoop 0% 70% 30% Bestuurlijk aanbesteden 22% 23% 55% Deelconclusies: Met ‘innovatieve’ procedures (ten opzichte van klassieke aanbesteding) wordt vaker innovatie in de markt gestimuleerd Maar: een innovatieve procedure biedt geen garantie voor innovatieve prikkels aan de markt Public Procurement Research Centre -

Samenwerking versus innovatie
Omvang inkoopcoalitie Behoudend Beperkte verandering Innovatief 1 gemeente 14% 48% 38% 2 tot 4 gemeenten 17% 29% 53% 5 tot 9 gemeenten 18% 46% 36% 10 of meer gemeenten 45% 27% Conclusie: Hoe groter het samenwerkingsverband, hoe minder innovatie wordt gestimuleerd! In kleine samenwerkingsverbanden durven gemeenten het meeste risico te lopen Public Procurement Research Centre -

Invloed politiek op innovatie
vergelijking Methodiek: Voor alle gemeenten in onderzoek deelname van politieke partijen in college B&W bepaald Per partij ‘geturfd’ hoe vaak deze partij in het college zit Alle lokale partijen op één hoop Als politiek niets uitmaakt, verwacht je een aandeel van 33% in elke categorie… Public Procurement Research Centre -

Invloed politiek op innovatie
vergelijking Conclusie: GroenLinks en SGP het meest behoudend ChristenUnie en D66 ‘midden in’, beperkt veranderend Lokale partijen en VVD het meest innovatief Maar vooral: het zijn verschillen in de marge, het maakt bijna niets uit! Partij % behoudend % beperkt anders % innovatief % totaal GroenLinks 29% 48% 23% 100% SGP 27% 43% 31% SP 26% 39% 34% VVD 24% 36% 40% CDA 37% Lokaal 33% 44% PVDA 22% 41% ChristenUnie 18% D66 Public Procurement Research Centre -

Ontwikkelingen in 2015 en verder

Ontwikkelingen richting 2016
Veel gemeenten gebruiken 2015 (en 2016) om een 2e slag te maken: Past huidige systematiek wel in het beleid? Hoe (administratieve) processen optimaliseren? Inkopen in kleiner verband? Inhoudelijk veruit belangrijkste trend: Van P * Q naar bekostigen resultaten Waarom? En hoe…? Public Procurement Research Centre -

resultaatbekostiging
Waarom resultaatbekostiging? Bij Resultaatbekostiging (of inkoop van resultaten): Contract over te bereiken resultaten Opdrachtgever bepaalt te behalen resultaten (‘wat’) Opdrachtnemer bepaalt hoe de resultaten te behalen Resultaatbekostiging biedt: Ruimte voor nieuwe arrangementen en creatieve oplossingen Een prikkel om slim en doelmatig te werken Geen noodzaak tot administratieve verantwoording van inzet (een activiteit die geen waarde toevoegt!) Past in filosofie Wmo! Public Procurement Research Centre -

resultaatbekostiging
Uitdagingen Het toepassen van resultaatbekostiging is niet triviaal: de oude AWBZ-systematiek biedt niet veel handvatten. De belangrijkste uitdagingen: Hoe resultaten definiëren? Hoe meten / verantwoorden of resultaten zijn bereikt? Welke tariefstructuur en tarieven toepassen? We lopen de uitdagingen één voor één langs… Public Procurement Research Centre -

1. Hoe resultaten definiëren
Uitdagingen Afleiden van doelen Wmo (/ jeugdwet) Wees concreet! Rechtelijke uitspraken wijzen te vage resultaten af: ‘een schoon en leefbaar huis’ (HH) niet voldoende Cliënt moet wel weten waar hij aan toe is Op populatie-niveau of individueel cliëntniveau? Beide kan, maar resultaten op populatie-niveau zijn nooit voldoende (i.v.m. rechtszekerheid cliënt) Public Procurement Research Centre -

1. Hoe resultaten definiëren
Uitdagingen Maatwerkvoorziening Resultaat Subresultaten Complexiteiten ZL-1. Administratie en financiën De administratie van de cliënt en het beheer van zijn (huishoud)geld zijn op orde. - Client opent, leest, begrijpt en beantwoordt zijn post - De administratie van de cliënt is op orde - Client maakt de juist financiële keuzes (beheert zijn (huishoud)geld) en kan betalen, pinnen en/of overmaken - Client maakt gebruik van regelingen, uitkeringen en toeslagen waar hij voor in aanmerking komt - Cliënt heeft inzicht in zijn administratie en financiën Licht Midden Zwaar ZL-2. Sociale redzaamheid in contact met anderen Cliënt kan in een sociale context een gesprek voeren en voor zichzelf opkomen. - Client kan zichzelf begrijpelijk maken - Client begrijpt wat anderen zeggen - Client kan een gesprek voeren - Client durft voor zichzelf op te komen (heeft zelfvertrouwen) - Client weet in veelvoorkomende situaties op welke wijze hij het best voor zichzelf kan opkomen - Client houdt zich aan afspraken en regels - Client leert omgaan met zijn beperking of gedragsproblematiek - Client ervaart een gevoel van veiligheid en geborgenheid in eigen woonomgeving en vormt geen gevaar voor zichzelf of anderen ZL-3. Zelf-oplossend vermogen en dagstructuur Cliënt heeft voldoende regelvermogen, besluitvaardigheid en initiatief om zelfregie en dagstructuur te ontwikkelen en te behouden. - Client maakt zelfstandig beslissingen - Client overziet de gevolgen van zijn beslissingen - Client herkent praktische problemen die buiten de dagelijkse routine vallen en lost deze op - Client kan plannen en zijn agenda bijhouden - Client initieert eenvoudige taken en voert deze ook uit Licht Midden Zwaar Public Procurement Research Centre -

2. Hoe resultaten meten? Uitdagingen Wanneer resultaat bereikt? Veel instrumenten beschikbaar (ZRM, IPA, …), maar een cijfermatige meetsystematiek en scoredrempel werkt op individueel niveau niet (teveel externe factoren van invloed) Concrete resultaatdefinitie als uitgangspunt (afvinklijstje) Alternatief: high trust, high penalty benadering Niet streven naar cijfermatige score: mik op ja/nee antwoord Te beoordelen door: Client /mantelzorger Regisseur / wijkteam “stemmen met de voeten”: cliënten mogen altijd overstappen naar andere zorgverlener Public Procurement Research Centre -

3. Tariefstructuur? Uitdagingen Tariefstructuur: Cliëntvolgend budget per periode (4 weken / maand / jaar) Geen bonus / malus Tariefstructuur met ruimte voor onderscheid: Complexiteit ondersteuningsbehoefte Intensiteit ondersteuningsbehoefte Diverse voorbeelden van tariefstructuren die bovenstaande elementen combineren: Bijv. per resultaatgebied ‘licht / midden / zwaar’ Public Procurement Research Centre -

3. Tariefbepaling? Uitdagingen Weinig houvast aan AWBZ producten en uurtarieven Tariefbepaling hangt af van indeling resultaatgebieden Voorbeeld benadering Tytsjerksteradiel / Achtkarspelen: Vertaalslag maken van inzet onder ‘oude systematiek’ naar resultaatgebieden: Verdeelsleutel: hoeveel tijd van één uur individuele begeleiding ging onder de AWBZ op aan elk resultaatgebied? Totaal budget gegeven Dit vormt grondslag tarieven Nb. Eigen bijdrage: op basis van periode-budget (‘kostprijs’ voor gemeente) Public Procurement Research Centre -

Conclusie Veel gemeenten nu bezig met doorontwikkeling om transformatie te realiseren (per ‘16 of ‘17) Bekostiging (van resultaten) belangrijke sleutel tot vernieuwing Inkopen en bekostigen op resultaten is complexe materie, maar goed oplosbaar! Public Procurement Research Centre -

Onderzoekscentrum PPRC Postbus 217 7500 AE Enschede Niels.uenk@pprc.eu
Contact gegevens Ir. Niels Uenk Universiteit Twente Onderzoekscentrum PPRC Postbus 217 7500 AE Enschede Prof. dr. Jan Telgen Universiteit Twente Postbus 217 7500 AE Enschede Public Procurement Research Centre -

Public Procurement Research Centre (PPRC) –

Verwante presentaties

Presentatie over: "Public Procurement Research Centre (PPRC) –"— Transcript van de presentatie:

Verwante presentaties

Over het project

Feedback

Inloggen

Inloggen via een sociaal netwerk:

Public Procurement Research Centre (PPRC) –

Verwante presentaties

Presentatie over: "Public Procurement Research Centre (PPRC) –"— Transcript van de presentatie:

Verwante presentaties

Over het project

Feedback