Gezondheid en participatie

Presentatie over: "Gezondheid en participatie"— Transcript van de presentatie:

1 Gezondheid en participatie
Prof Dr Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Coordinator academische werkplaats CEPHIR 1

2 Verschillen in ervaren gezondheid naar arbeidsparticipatie
Schuring et al 2009 (Gezondheidsenquete 2003, Rotterdam)

3 Werkloosheid en gezondheidsverschillen
Özcan Erdem, 2014 in voorbereiding, Gezondheidsenquete 2012

4 Onderzoek onder werkenden met chronische ziekte (reuma)

5 Onderzoek onder kwetsbare ouderen
De buurt: hoe stimuleert de buurtomgeving het beweeggedrag Veel kwetsbare ouderen hebben een actieradius van 500 m Bron: Prins et al. Health & Place 2014;27:127-33

6 Gezondheid en participatie
* gezondheid en participatie beïnvoeden elkaar * de wederzijdse beïnvloeding van gezondheid en participatie vertoont sterke verschillen tussen personen * hoe bepaalt gezondheid het maatschappelijke functioneren ?

7 Wisselwerking gezondheid en arbeidsparticipatie
Betaald werk selectie causatie Mechanismen: * Gezondheid beïnvloedt betaalde arbeid (toetreding, behoud) * Betaalde arbeid beïnvloedt gezondheid (negatief, positief)

8 Invloed van arbeidsparticipatie op gezondheid
Studie-opzet (Rotterdam) Doelgroep: Uitkeringsgerechtigden direct verwezen naar re-integratiebedrijf Meting 1 (maand 1) N = 1829 Meting 2 (maand 7) N = 965 RB werk

9 Deelname Start (n=1829, 66%): 70% schriftelijke vragenlijst en 30% interviews Follow-up (n=965, 53%): 79% schriftelijke vragenlijst en 21% interviews Kenmerken Leeftijd jaar (sd 9.6) Man % Lage opleiding % Niet-Nederlandse afkomst % > 5 jaar bijstandsuitkering 43% Gestart met re-integratie activiteit 30% (binnen 6 maanden !) Gestart in betaalde baan 5%

10 Het starten met betaalde arbeid verbetert alle dimensies van ervaren gezondheid binnen zes maanden

11 Waarom heeft betaald werk zo’n positieve invloed ?
* Medici en gezondheidswetenschappers: - fysieke en geestelijke stimulatie (fysiologie) - gezonder gedrag (biologie) * psychologen: - vitamine theorie: ontplooiing, ontwikkeling, contact - minder stress * sociologen: - verhoogde sociale status - inkomen en bijbehorende materiële omstandigheden Bartley, JECH 1994 !

12 Heeft vrijwilligerswerk een positieve invloed op de gezondheid?
CBS. Vrijwilligerswerk in Nederland 7 mei 2015 Minstens één keer per jaar

13 Participatie onder langdurig werklozen in Rotterdam
Nooit (%) < 2 x per maand ≥ 2 x per maand Sociale contacten Contact met buren 25 59 17 Contacten in de wijk 30 56 14 Recreatieve participatie Een dagje/avondje uit 50 42 8 Culturele activiteit 55 41 4 Sport 61 32 Groepsactiviteit 85 11 Participatie Informele zorg 57 36 7 Vrijwilligerswerk 69 26 Betaalde arbeid 87 6 (<12 uur / week) 7 (>12uur / week)

14 Betere ervaren gezondheid Angst- en depressieve klachten
Sociale contacten Contact met buren 2,01 (1,25-3,25) 0,46 (0,26-0,80) Contacten in de wijk 1,68 (1,08-2,62) 0,53 (0,31-0,89) Recreatieve participatie Een dagje/avondje uit 1,39 (0,94-2,07) 0,39 (0,23-0,65) Culturele activiteit 1,84 (1,22-2,78) 0,27 (0,15-0,48) Sport 1,89 (1,26-2,85) 0,42 (0,24-0,72) Groepsactiviteit 0,80 (0,46-1,41) 0,75 (0,35-1,60) Participatie Informele zorg 1,61 (1,08-2,41) 0,58 (0,35-0,96) Vrijwilligerswerk 1,05 (0,69-1,61) 0,58 (0,33-1,03) Betaalde arbeid (<12 u/wk) 1,74 (0,76-3,99) 0,27 (0,06-1,19) Betaalde arbeid (>12 u/wk) 2,41 (1,07-5,45) 0,25 (0,40-1,46)

15 Heeft sociale participatie een effect op de gezondheid ?
Thoits et al. J Health Soc Behav 2001;42:115-31 * Vrijwilligerswerk heeft positief effect op ervaren gezondheid, depressie, welzijn, geluk, zelf-waardering en controle over eigen leven * Personen in betere gezondheid en met meer persoonlijke capaciteiten verrichten vaker vrijwilligerswerk Belangrijke vraag: Do positive, healthy people actively seek out volunteer opportunities, or do organizations actively recruit individuals of these types (or both)?

16 Heeft sociale participatie een effect op de gezondheid ?
17 cohort studies: positieve effecten op mentale gezondheid, plezier in het leven, algemeen welbevinden 5 experimenten: nog beperkte bewijskracht (30 min tot 15 hrs/week)

17 Wanneer kan sociale participatie effect hebben op gezondheid?
* Medici en gezondheidswetenschappers:  trainings-fysiologie: hoge intensiteit, uren per week !  gedragsverandering : uren per week ! * psychologen:  vitamine theorie: hoge intensiteit, uren per week, uitdagend !  minder stress: voldoende ondersteuning * sociologen:  belangrijkheid van vrijwilligerswerk

18 Gezondheid en Participatie: Afhaalboodschappen
* gezondheid en participatie zijn geen statische factoren, sterke onderlinge beïnvloeding * in gezondheidszorg moet er veel meer aandacht komen voor de invloed van gezondheid op participatie én de invloed van participatie op gezondheid * participatie kan het beste medicijn zijn !