Wordt een wijze & voorwaarden voor wijsheid

Presentatie over: "Wordt een wijze & voorwaarden voor wijsheid"— Transcript van de presentatie:

1 Wordt een wijze & voorwaarden voor wijsheid
1 Terugblik 2 Aristotelische oefening in wijs handelen 3 Pauze 4 Nietzsche en voorwaarden voor wijsheid 4 Oefening: wordt wie je wilt zijn (toepassen van de voorwaarden)

2 Je kunt de wijsheid niet in pacht hebben
het is een houding…

3 1 Bepaal de juiste deugden.
2 Leer ze door onderwijs, imitatie, praktijkoefening 3 Laat het een gewoonte worden Pas na minstens 21 dagen gaat het vanzelf

4 een goede fatsoenlijke eigenschap
Een deugd een goede fatsoenlijke eigenschap Is niet teveel en niet te weinig: het juiste midden.

5 Oefening in wijs handelen
Bepaal een deugd die jij wilt bezitten Wat is het teveel van deze kwaliteit? Wat is het te weinig van deze kwaliteit? Formuleer een algemene leidraad bij deze deugd. Maak van de leidraad een gewoonte…

6 Bijvoorbeeld: 1 Deugd: zelfcontrole 2 Teveel: als iemand iets gemeens doet, doe ik of er niets aan de hand is. Dat is teveel omdat ik daardoor niet goed voor mezelf kan zorgen. 3 Te weinig: als iemand iets gemeens doet sla ik erop los. Dat is te weinig zelfcontrole omdat ik dan anderen schaadt. Ik mag wel slaan als ik de situatie werkelijk onveilig is. 4 Leidraad: ik mag mijzelf en mijn boosheid best laten zien, maar niet zo handelen dat ik anderen schaadt. Behalve als het ik anderen pijn moet doen om mezelf te redden.

7 God is dood! Denk dus zelf! Volgende keer Nietzsche
Voorwaarden voor wijsheid God is dood! Denk dus zelf! Nietzsche

8 Voorwaarde 1: humor Het voordeel van Socrates op de stichter van het Christendom is de glimlach die zijn ernst nuanceert en die wijsheid vol olijkheid die bij de mens de beste gemoedstoestand teweegbrengt.

9 Laat je niet onderdrukken door illusies.
Voorwaarde 2: dít is de werkelijkheid Laat je niet onderdrukken door illusies.

10 Kierkegaard: terug naar het concrete bestaan.

11 Wordt God Wordt vrij! Voorwaarde 3: Zie God niet als goed en wijs
God is enkel almacht! Haal die opperste goedheid uit de opvatting van God: ze is een God onwaardig. Haal de opperste wijsheid weg (…) Nee, God, de opperste macht – dat volstaat! Wordt God Wordt vrij!

12

13 Voorwaarde 4: aanvaardt de zinloosheid van het bestaan.
Ons bestaan is net zo zinloos als dat van Syssiphus.

14 Zeg ‘Ja!’ tegen het leven… -misschien leef je het steeds opnieuw-
Maak je eigen zin! Zeg ‘Ja!’ tegen het leven… -misschien leef je het steeds opnieuw-

15 De mens = wil tot macht Ideaal: Het ongebonden mateloze zelf

16 Iedereen heeft een aangeboren talent, maar bij maar weinig mensen is die mate van taaiheid, uithoudingsvermogen, energie aangeboren en aangekweekt, die maakt dat hij werkelijk een talent wordt, dus wordt wat hij is, dat wil zeggen: het in boeken en handelingen ontlaadt.

17 Wat heb ik nodig voor wijsheid?
1 Kritisch zelfonderzoek: er ís geen ik. (want je bent elke keer anders) 2 Sta open voor de waarheid: je hebt ook ‘slechte’ eigenschappen. 3 Zelfbeheersing. Heb jezelf in de macht! Laat je driften voor je werken en niet tegen je. 4 Authenticiteit. Ontwerp je eigen ideaalbeeld en verwezenlijk die. Vind je eigen wijze: rust/actie. Egoïsme/belangenlooheid 5 Zelf ver-wezen-lijking is nooit af. Blijf altijd aan het werk.

18 Oefening: wordt wie je wilt zijn
Stap 1: noteer enkele ‘slechte’ eigenschappen van jezelf Bedenk bijvoorbeeld welke kritiek je weleens krijgt. (Dit hoef je niet met de groep te delen) Bijvoorbeeld: Te aanwezig /veel aan het woord Slordig (mijn huis) Wij moeten bij het ontwerpen van onze ideaalbeelden onze fouten niet weglaten, maar er een sublieme vorm van vinden.

19 Stap 2: Vind de sublieme vorm van je slechte eigenschap
Wie vind deze eigenschappen erg? Jij of alleen anderen? Kan je de eigenschap zo gebruiken zodat het prettig wordt voor jouw leven? Bijvoorbeeld: Te aanwezig: Als ik aan het woord ben krijg ik aandacht. En daar houd ik van. Ik wil dus aandacht blijven zoeken. En misschien mensen daarbij die daar van houden. Of Ik ben niet netjes op mijn huis: maar ik besteed mijn tijd ook liever aan andere zaken. Ik geniet lekker van mijn zooi.

20 Stap 3: Bedenk een prikkelende, beetje absurde stelling met een kern van waarheid die jouw helpt om je slechte eigenschap te accepteren en te gebruiken. Het is goed als de regel een aan het denken zet. Bijvoorbeeld: Wie meer kletst is minder eenzaam. Mensen met een schoon huis stellen slechte prioriteiten. Durf te provoceren!

21 Rorty: handelen zonder absolute waarheid
Volgende week: Rorty: handelen zonder absolute waarheid Richard Rorty

22 Boeken Donald Palmer: Filosofie voor beginners / De grote vragen Piere Hadot: filosofie als een manier van leven Alain de Botton: de troost van de filosofie Het Nieuwe Trivium: Vrije ruimte werkboek (oefeningen) Socrates: Plato: Socrates leven en dood Plato: Jos Kessels: het poëtisch argument Aristoteles: Joep Dohmen & Maarten van Buuren: Van oude en nieuwe deugden. Nietzsche: Jan Keij: Nietzsche als opvoeder