Download de presentatie
De presentatie wordt gedownload. Even geduld aub
1
College 3: Syllabe
2
Opbouw van het college Eerste Uur:
1. De syllabe als fonologische constituent 2. Mora-theorie Tweede Uur: De Syllabe in OT Extra informatie over Extrasyllabiciteit
3
Syllabe Constituentenmodel
model uit Klankleer 1 syllabe onset rijm margin nucleus pre-m. m.core satell. peak satell. coda app. Gebaseerd op sonoriteit, combinatie van gemarkeerdheid van segmentpositie in de syllabe met gemarkeerdheid op basis van sonoriteitsschaal CV minst gemarkeerd, daarna CVC, dan syllabes met consonantclusters Peak: zo sonoor mogelijke klank, dus gepre… voor vocalen; margin-core en coda: zo min mogelijk sonorant, dus liefst plosieven; satelliet-posities: liefst liquidae; pre-margin en appendix m.n. /s/ of /t/ (= vreemd t.o.v. sonoriteitsschaal! Daarom ook vaak gezien als extra-syllabisch). s t r k s Gebaseerd op gemarkeerdheid van structurele positie in syllabe in combinatie met sonoriteitsschaal
4
De Syllabe Moeilijk te omschrijven voor fonoloog, maar intuïtief bekend bij native speaker (zie klankleer 1) Waarom hebben we de syllabe nodig in de fonologie?
5
De syllabe als fonologische constituent
Zonder syllabe als fonologische eenheid moeten processen beschreven worden als regels op woorden en foneemopeenvolgingen vb. Main stress in het Engels (in SPE)
6
De syllabe als fonologische constituent
7
De syllabe als fonologische constituent
Evidentie voor syllabe als domeingrens: processen aan de grenzen van de syllabe Final devoicing: rechter syllabegrens Data: Nederlands: [] 'paarden‘ [] 'paard' Russisch: [] 'steden' [] 'stad' Turks: [] 'kleur' (poss.) [] (nom.)
8
De syllabe als fonologische constituent
Aspiratie: linker grens van (beklemtoonde) syllabe Data: Engels cat [] attend [] complicated []
9
De syllabe als fonologische constituent
Data: Engels cat [] niet in andere posities: hamster *[] (*m.core na /s/) peak *[] (*coda) post *[] (*appendix) vgl. top - stop
10
De syllabe als fonologische constituent
De syllabe lijkt bestaansrecht te hebben in de fonologie Fonologen stellen verschillende syllabemodellen voor naast constituentenmodel: mora-theorie Hoe kunnen we een extra syllabemodel motiveren?
11
De syllabe als fonologische constituent
Nasalisatie in het Frans: rechter syllabegrens Data: bon [b] 'goed' grand [] 'groot' sentiment [] 'gevoel'
12
Compensatory Lengthening
Scope van een segment wordt vergroot als compensatie voor het verdwijnen van een (adjacent) segment vb. Frans [] vs. []
13
Compensatory Lengthening
Lumasaaba (Uganda) (Brown 1972) Dialect A: Dialect A: impiso 'naald’ indali 'bier' impale ‘broek’ inzu 'huis' imfula 'regen' igwe 'luipaard' intemu 'slang' imbululuka 'ik vlieg' icese 'schaap' indima 'ik ren' ikafu ‘koe' icina 'ik dans' insami 'vlieg' ijola 'ik groei' imbeda 'rat' ikuba 'ik sla' Q: Wat is de onderliggende vorm van het prefix?
14
Compensatory Lengthening
Lumasaaba (Uganda) (Brown 1972) Dialect A: Dialect A: impiso 'naald’ indali 'bier' impale ‘broek’ inzu 'huis' imfula 'regen' igwe 'luipaard' intemu 'slang' imbululuka 'ik vlieg' icese 'schaap' indima 'ik ren' ikafu ‘koe' icina 'ik dans' insami 'vlieg' ijola 'ik groei' imbeda 'rat' ikuba 'ik sla' A: Onderliggende vorm van het prefix is /iN/
15
Compensatory Lengthening
Lumasaaba (Uganda) (Brown 1972) Dialect A: Dialect B: Dialect A: Dialect B: impiso i:piso indali indali impale i:pale inzu inzu imfula i:fula igwe igwe intemu i:temu imbululuka imbululuka icese i:cese indima indima ikafu i:kafu icina i:cina insami i:sami ijola ijola imbeda imbeda ikuba i:kuba
16
Compensatory Lengthening
SPE-regel CL SPE-regel: (1) V [+ long] / ___ C C [+ nas] [-vce] (2) C Ø / ... ___ C [+ nas] [-vce]
17
Compensatory Lengthening
Commentaar: regelomkering is tegen-intuïtief, maar output bij eerst nas.-deletie en daarna verlenging voor stemloze obstruent: * i:pi:so SPE-regel CL SPE-regel: (1) V [+ long] / ___ C C [+ nas] [-vce] (2) C Ø / ... ___ C [+ nas] [-vce]
18
Compensatory Lengthening
vgl. ook Amsterdams mens [] lijf [] kuis [] SPE-regel CL SPE-regel: (1) V [+ long] / ___ C C [+ nas] [-vce] (2) C Ø / ... ___ C [+ nas] [-vce]
19
Compensatory Lengthening
vgl. ook Amsterdams mens [] lijf [] kuis [] regelomkering geeft ook:: mes [] lef [] kus [] SPE-regel CL SPE-regel: (1) V [+ long] / ___ C C [+ nas] [-vce] (2) C Ø / ... ___ C [+ nas] [-vce]
20
Compensatory Lengthening
Algemeen nadeel: de functie van verlenging is onduidelijk: uit niets in de SPE-regel blijkt dat het om een regel gaat die compensatie uitdrukt SPE-regel CL
21
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Compensatory Lengthening Alternatief: Mora-theorie (Hyman, 1985; Hayes, 1984)
22
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Compensatory Lengthening Alternatief: Mora-theorie (Hyman, 1985) Centrale begrip: mora ("weight-bearing unit" ()); Subconstituent van de syllabe, dus structurele rol; Vervangt rijm, nucleus en coda; Zware : twee morae; Lichte : 1 mora
23
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Compensatory Lengthening i N
24
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Compensatory Lengthening i N nasaal wordt gedeleerd
25
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Compensatory Lengthening i nasaal wordt gedeleerd; gewichtsverlies dreigt;
26
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Compensatory Lengthening i nasaal wordt gedeleerd; gewichtsverlies dreigt; maar nasaaldeletie kan gecompenseerd worden door tweede mora nieuwe inhoud te geven: i wordt ook aan tweede mora geassocieerd;
27
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Compensatory Lengthening i nasaal wordt gedeleerd; gewichtsverlies dreigt; maar nasaaldeletie kan gecompenseerd worden door tweede mora nieuwe inhoud te geven: i wordt ook aan tweede mora geassocieerd; voordeel: het hele proces speelt zich af op een en hetzelfde punt: de tweede mora;
28
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Compensatory Lengthening i nasaal wordt gedeleerd; gewichtsverlies dreigt; maar nasaaldeletie kan gecompenseerd worden door tweede mora nieuwe inhoud te geven: i wordt ook aan tweede mora geassocieerd; voordeel: het hele proces speelt zich af op een en hetzelfde punt: de tweede mora; deze wordt van zijn inhoud beroofd en krijgt nieuwe inhoud terug
29
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Waarom niet in templaatmodel? onset rhyme peak coda CV-tier Compensatory Lengthening
30
Compensatory Lengthening
Mora-theorie In het templaatmodel is CL niet adequaat te beschrijven onset rhyme peak coda CV-tier Compensatory Lengthening
31
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Spreiding van de vocaal naar de coda-positie kan niet: de coda-positie is gesubcategoriseerd voor consonanten onset rhyme peak coda CV-tier Compensatory Lengthening
32
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Wel in mora-model: Compensatory Lengthening
33
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Wel in mora-model: Compensatory Lengthening
34
Compensatory Lengthening
Mora-theorie Wel in mora-model: Compensatory Lengthening
35
Mora-theorie Gewicht Voordeel:
Mora-theorie drukt cruciale eigenschap van syllabes (rhyme) uit: gewicht of zwaarte X X X X
36
Mora-theorie Voordeel:
Mora-theorie drukt cruciale eigenschap van syllabes (rhyme) uit: gewicht of zwaarte X X X X Nadelen: Sonoriteitsverschil 'onsetsegmenten' is niet structureel weergegeven
37
Mora-theorie Voordeel:
Mora-theorie drukt cruciale eigenschap van syllabes (rhyme) uit: gewicht of zwaarte X X X X Nadelen: Sonoriteitsverschil 'onsetsegmenten' is niet structureel weergegeven Geen hiërarchische verhouding tussen 'onsetsegmenten'
38
Mora-theorie Voordeel:
Mora-theorie drukt cruciale eigenschap van syllabes (rhyme) uit: gewicht of zwaarte X X X X Nadelen: Sonoriteitsverschil 'onsetsegmenten' is niet structureel weergegeven Geen hiërarchische verhouding tussen 'onsetsegmenten‘ Onsetsegmenten slaan representatie niveau over
39
Syllabe structuur & Prosodie
Het gewicht van een syllabe speelt niet alleen een grote rol bij de beschrijving van fonologische processen, maar ook bij de beschrijving van de prosodie van een taal
40
Syllabegewicht Gewicht speelt een rol bij klemtoontoekenning:
in veel talen moet een syllabe "zwaar" genoeg zijn om beklemtoond te kunnen worden (vgl. CL) alleen syllabes met twee morae zijn zwaar en kunnen klemtoon krijgen
41
Klemtoon & Gewicht In alle talen waar gewicht een rol speelt:
lange vocalen zijn zwaar genoeg voor stress
42
Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress?
43
Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress?
Latijn, Nederlands: CVC zwaar genoeg C V C
44
Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress?
Latijn, Nederlands: CVC zwaar genoeg: weight by position (parameterinstelling) C V C
45
Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress?
Latijn, Nederlands: CVC zwaar genoeg: weight by position (parameterinstelling) C V C
46
Klemtoon & Gewicht Talen verschillen: CVC zwaar genoeg voor stress?
Lardil: CVC te licht (parameterinstelling) C V C
47
Klemtoon & Gewicht Idee mora: Griekse / Latijnse gedichten hexameter:
48
Klemtoon & Gewicht Idee mora: Griekse / Latijnse gedichten hexameter:
voeten in versregel niet geconstrueerd op basis van alternerende sterke en zwakke syllabes, maar op basis van kwantiteit van de syllabe (Allen, 1964; in: Fox, 2000)
49
Klemtoon & Gewicht Idee mora: Griekse / Latijnse gedichten hexameter:
voeten in versregel niet geconstrueerd op basis van alternerende sterke en zwakke syllabes, maar op basis van kwantiteit van de syllabe (Allen, 1964; in: Fox, 2000) 6 , elke heeft 2 lange (spondee), of 1 lange + 2 korte (dactylus).
50
Klemtoon & Gewicht Metrisch gezien is een lange dus gelijk aan twee korte ’s lange = 2
51
Klemtoon & Gewicht Metrisch gezien is een lange dus gelijk aan twee korte ’s lange = 2 Ook: Latin accent rule: accent op de antepenult (voorvoorlaatste) van het woord als de penult kort is, maar op de penult (voorlaatste) zelf als die lang is
52
Klemtoon & Gewicht Metrisch gezien is een lange dus gelijk aan twee korte ’s lange = 2 Ook: Latin accent rule: accent op de antepenult van het woord als de penult kort is, maar op de penult zelf als die lang is accent valt op de die de penulte bevat voor de laatste
53
Data
Latijn: finale extrametrisch (telt niet mee) klemtoon valt op eerste zware syllabe rechts is de voorlaatste licht, dan valt klemtoon op de voorvoorlaatste á(mo) (ik hou van) stress op lichte , maar geen alternatief (vgl. OT) amá:(mus) (we love); ama:bá:(mus) (we loved); ama:bán(tur) (they will be loved); amá:ve(ras) (you had loved); amá:bi(mus) (we shall love)
54
Data Latijn:
Latijn: voorlaatste zwaar: stress: [inimí:(kus)] (inimicus) [re:kss(tis)] (rexistis) voorlaatste licht: stress op voorvoorlaatste : [insu(la:)] (insula)
55
Vgl. met constituentenmodel
Mora-theorie meest geschikt voor beschrijving van processen als compensatory lengthening en voor klemtoontoekenning
56
Vgl. met constituentenmodel
Mora-theorie meest geschikt voor beschrijving van processen als compensatory lengthening en voor klemtoontoekenning Constituentenmodel lijkt beter geschikt voor beschrijving clusterreductiedata
57
Vgl. met constituentenmodel
Mora-theorie meest geschikt voor beschrijving van processen als compensatory lengthening en voor klemtoontoekenning Constituentenmodel lijkt beter geschikt voor beschrijving clusterreductiedata NB. Syllabe en mora spelen verschillende rol in talen: Japans: mora-gericht (Cutler, 1997) cf. Japanse haiku’s
58
De Syllabe in OT
59
Taak Taalkunde Taaluniversalia: door alle talen gedeeld
Taalvariatie: de mogelijke variatie tussen talen Universele Grammatica: aangeboren kennis van taal van alle mensen; universele kenmerken van taal + toegestane variatie tussen talen
60
Waarom Syllabe in OT? Taalkunde: voorspellen wat mogelijk voorkomt en wat onmogelijk is OT laat zien dat het een goede theorie is, als het mogelijk is om met herschikking van een beperkt aantal universele constraints alle mogelijke taalvariatie in syllabestructuur te beschrijven en slechts alle
61
Waarom Syllabe in OT? Taalkunde: voorspellen wat mogelijk voorkomt en wat onmogelijk is Voorbeeld: CV-distributie in verschillende talen: Yawelmani Hawaiiaans Engels (vgl. Nederlands) Berber Mogelijke Constraint Rangschikkingen
62
De Syllabe in OT OT is geen theorie over representaties !!!
Sommige constraints zijn gebaseerd op een constituentenmodel: vb. *Coda: Coda’s zijn verboden Andere constraints zijn juist gebaseerd op een mora-model vb. FtBin: Voeten bestaan uit twee syllabe’s
63
Yawelmani ((Yokuts) Indianentaal Californië, uitgestorven)
64
CV-distributie: Yawelmani
Ongemarkeerde klankopeenvolging: CV Yawelmani (Yokuts): alle woorden beginnen met CV vgl. Engels/Nederlands: CV-structuur sing, like, wish maar ook meer gemarkeerde syllabes, CCCV, V: stripe, gleam, smooth (consonantclusters) apple, important, up (begint met vocaal)
65
Vergelijk Hawaiiaans
66
CV-distributie: Hawaiiaans
Hawaïaans: geen consonantclusters kanaka ‘man’ wahine ‘vrouw’ alapine ‘vaak’ Engelse leenwoorden: vocalen geïnserteerd tussen consonanten vgl. Eng. flour Haw. palaoa velvet weleweka vgl. Yawelmani: midden in woord: 2 consonanten in sequentie; begin en eind van woord: slechts 1 consonant
67
Vergelijk Engels Engels
68
CV-distributie: Engels
Zowel in het midden als aan de uiteinden van woorden consonantclusters construct, spring, sixths vgl. Nederlands: straks, abstract, herfst In beide talen clusters niet vereist: heaven (Eng.) haven (Ned.)
69
Vergelijk Berber Berber (Marokko)
70
CV-distributie: Berber
Nog extremer: Berber (Marokko) Geen klinkers nodig in woord txdmt ‘hout sprokkelen’ trglt ‘slot’ maar initiële klinkers zijn wel toegestaan: ildi ‘trekken’
71
CV-distributie Niet waargenomen in de talen van de wereld:
Alle consonanten aan het begin en alle vocalen aan het einde, zodat mrnaia bestaat marina niet bestaat
72
CV-distributie: Gemarkeerdheid
Er bestaan talen die ongemarkeerde kenmerken hebben en geen gemarkeerde Er bestaat geen taal die gemarkeerde kenmerken heeft maar geen ongemarkeerde Er bestaat dus geen taal die wel woorden als stroop heeft en geen woorden als papa
73
CV-distributie: Gemarkeerdheid
Talen met alleen gemarkeerde structuren bestaan niet, maar zijn toch heel goed te verzinnen ‘Talen’ met niet-bestaande patronen zijn in sommige gevallen zelfs gemakkelijker te beschrijven dan bestaande talen, zoals Hawaiiaans, Engels, Nederlands, Berber en Yawelmani
74
Gemarkeerdheid & Universalia en Variatie
Vragen die de taalwetenschapper zich stelt: Welke patronen komen voor in natuurlijke talen? Hoe kunnen we de voorkomende patronen karakteriseren? Hoe kunnen we patronen uitsluiten die we niet vinden in talen en waarvan we vermoeden dat ze niet bestaan?
75
Yawelmani CV-distributie
Woorden moeten beginnen met een consonant xathin ‘at’ (imperf. van ‘eten’) *alapine Aan woordgrenzen: niet meer dan één consonant toegestaan (maar hoeven niet te eindigen in consonant, i.t.t. het woordbegin) xathin alapine heeft allemaal bestaande klanken in het Yawelmani, maar de organisatie van de klanken is onacceptabel voor die taal. In andere woorden: het voldoet niet aan de fonotactische restricties van die taal. Imperfectum: onvoltooid verleden tijd
76
Yawelmani CV-distributie
Niet meer dan één opeenvolgende vocaal xathin *xathain Midden in woord: maximaal twee opeenvolgende consonanten, één mag ook logwen ‘zal verpulveren’ *logwnen xaten ‘zal eten’ alapine heeft allemaal bestaande klanken in het Yawelmani, maar de organisatie van de klanken is onacceptabel voor die taal. In andere woorden: het voldoet niet aan de fonotactische restricties van die taal. Imperfectum: onvoltooid verleden tijd
77
Taalwetenschap Om universalia te kunnen beschrijven, moeten beschrijvingen zo generaliserend mogelijk zijn syllabestructuur
78
Syllabestructuur Ongemarkeerde syllabes:
Onset: syllabes beginnen met een consonant Peak: syllabes hebben een vocaal *Coda: syllabes eindigen met een vocaal (niet met een consonant) *Complex: syllabegrenzen bestaan uit hoogstens één consonant (geen clusters van consonanten) Er bestaan syllabes die niet aan deze regels voldoen. Die zijn dus gemarkeerd
79
Syllabe Constituentenmodel
onset rijm margin nucleus pre-m. m.core satell. peak satell. coda app. Gebaseerd op sonoriteit, combinatie van gemarkeerdheid van segmentpositie in de syllabe met gemarkeerdheid op basis van sonoriteitsschaal CV minst gemarkeerd, daarna CVC, dan syllabes met consonantclusters Peak: zo sonoor mogelijke klank, dus gepre… voor vocalen; margin-core en coda: zo min mogelijk sonorant, dus liefst plosieven; satelliet-posities: liefst liquidae; pre-margin en appendix m.n. /s/ of /t/ (= vreemd t.o.v. sonoriteitsschaal! Daarom ook vaak gezien als extra-syllabisch). s t r k s Gebaseerd op gemarkeerdheid van structurele positie in syllabe in combinatie met sonoriteitsschaal
80
Syllabestructuur: Yawelmani
Yawelmani heeft een vrijwel helemaal ongemarkeerde syllabestructuur, behalve dat *Coda soms geschonden wordt: CV voldoet aan Peak, Onset, *Coda en *Complex CVC schendt *Coda Syllabes die niet voorkomen in het Yawelmani schenden nog meer constraints: CVCC schendt *Coda en *Complex VC schendt Onset en *Coda
81
Syllabestructuur: Yawelmani
m.b.v. deze beschrijving van syllabes krijgen we precies de kenmerken die we verwachten in het Yawelmani: Woorden moeten beginnen met een consonant, want elke syllabe begint ook altijd met een consonant (Onset) xat.hin Aan woordgrenzen: niet meer dan één consonant toegestaan, wel minder, want syllabes beginnen met een consonant (Onset) en mogen in een consonant eindigen. *Complex zorgt ervoor dat er nooit meer consonanten aan syllabegrenzen voorkomen
82
Constraints Markedness Constraints bepalen sterk universele tendensen: ongemarkeerde patronen Schending van deze constraints: voorspellen het vóórkomen van gemarkeerde patronen De gemarkeerdheidsconstraints zijn in conflict met correspondence constraints
83
Constraints Faithfulness / Correspondence:
MAX-IO: every segment of the input has a correspondent in the output (prohibits deletion) DEP-IO: every segment of the output has a correspondent in the input (prohibits epenthesis)
84
Constraint ranking Constraints zijn gerangschikt t.o.v. elkaar
Elk taaltype: eigen rangschikking van constraints Variatie tussen talen verklaard door verschillende rangschikkingen van universele constraints Een constraint kan alleen geschonden worden om te voldoen aan een hoger gerangschikte constraint
85
Constraint ranking Yawelmani
In het Yawelmani wordt *Coda geschonden Dit mag alleen om te voldoen aan (een) hoger gerankschikte constraint(s): Correspondence (Max-IO en Dep-IO)
86
Constraint ranking Yawelmani
Coda’s komen voor: universele *Coda-constraint mag dus geschonden worden om aan andere constraints te kunnen voldoen NB Rangschikking dominante constraints nog niet duidelijk op basis van dit voorbeeld /xat-en/ Peak Onset *Compl Max-IO Dep-IO *Coda xa.ten * xa.te.n xa.te xa.te.ni ☞ Voor de beschrijving van dit proces is de ranking van alle constraints t.o.v. *Coda van belang. De ranking tussen die constraints onderling is hier nog irrelevant, dus gestippelde lijnen ertussen. *! *! *!
87
Constraint ranking Yawelmani
Voorkómen van schending *Coda: Consonant syllabificeren als syllabenucleus (output kandidaat 2) Deleren van consonant (output kandidaat 3) Inserteren van vocaal (output kandidaat 4) /xat-en/ Peak Onset *Compl Max-IO Dep-IO *Coda xa.ten * xa.te.n xa.te xa.te.ni ☞ Voor de beschrijving van dit proces is de ranking van alle constraints t.o.v. *Coda van belang. De ranking tussen die constraints onderling is hier nog irrelevant, dus gestippelde lijnen ertussen. *! *! *!
88
Constraint ranking Yawelmani
In alle outputkandidaten wordt er een constraint geschonden Om toch een output te krijgen is de output die een lager gerangschikte constraint (hier: *Coda) schendt de meest optimale (ofwel de minst slechte)
89
Constraint ranking Dit is een taalspecifieke rangschikking van universele constraints voor het Yawelmani De andere oplossingen (vocaalinsertie, consonantdeletie of syllabificatie van een consonant) bestaan wel, in andere talen Die andere talen moeten dus wel een andere constraintrangschikking hebben!
90
Syllabificatie van consonantclusters: Yawelmani
Yawelmani futurum tense: -en suffix woord morf. syll. gloss xaten xat-en xa.ten ‘zal eten’ logwen logw-en log.wen ‘zal verpulveren’ Probleem bij verledentijdssuffix –hin: xathin xat-hin xat.hin ‘at’ logw-hin ‘verpulverde’
91
Syllabificatie van consonantclusters: Yawelmani
Opties syllabificatie: logw hin log whin log w hin log hin lo giw hin * * * *
92
Syllabificatie van consonantclusters: Yawelmani
/logw-hin/ *Complex Max-IO Peak Dep-IO logw.hin log.whin log.w.hin log.hin lo.giw.hin *! *! *! Wat zou er gebeuren als je Max-IO en Dep-IO omdraait? dan zou je deletie toestaan en zou log.hin winnen. Waar staat *Coda in deze ranking, als je de vorige Yawelmani-data meeneemt? onder Dep-IO, want coda’s komen in deze taal voor. *! ☞ * *Complex , Max-IO , Peak >> Dep-IO
93
Syllabificatie van consonantclusters: Spaans
Adjectief-suffix: -to infinitief adjectief/nomen absorb-er absor-to *absorbto esculp-ir escul-tor *esculptor Consonantclusters niet toegestaan Probleem vergelijkbaar met Yawelmani, maar anders opgelost
94
Syllabificatie van consonantclusters: Spaans
/absorb-to/ Dep-IO Peak *Complex Max-IO ab.sor.to * ab.sorb.to ab.sor.be.to ab.sor.b.to ☞ *! Output 4 zou in het Yawelmani de optimale output zijn geweest. Met welke constraint ranking zou je de andere outputs gekregen hebben? 2: *Complex gedomineerd; 3: Dep-IO gedomineerd; 4: Hnuc gedomineerd *! *! Dep-IO , Peak , *Complex >> Max-IO
95
Syllabificatie van consonantclusters: Engels
adjectief nomen: suffix –ness adjectief nomen (geen deletie; geen insertie) limp limp.ness *lim.ness *lim.pi.ness soft soft.ness *sof.ness *sof.ti.ness crisp crisp.ness *cris.ness *cris.pi.ness strange strange.ness *stran.ness *stran.gi.ness
96
Syllabificatie van consonantclusters: Engels
/lmp-n/ Dep-IO Peak Max-IO *Complex lmp.n * lm.n lm.p.n lm.p.n ☞ *! *! *! Dep-IO , Peak , Max-IO >> *Complex
97
Syllabificatie van consonantclusters: Berber
Werkwoorden met prefix i- (3e pers. masc.) en prefix t- (3e pers. fem.) 3 m sg 3 f sg gloss il.di tl.di ‘trekken’ iz.di tz.di ‘in elkaar zetten’ if.si tf.si ‘losmaken’ is.ti ts.ti ‘selecteren’ In artikel: fout! Masc en fem staan omgedraaid (hier goed??)
98
Syllabificatie van consonantclusters: Berber
/t-fsi/ Dep-IO *Complex Max-IO Peak t.fsi .si f.si t.si tif.si tf.si *! * *!* *! * *! * Je zou ook het hele woord als één lettergreep kunnen syllabificeren. *Complex staat dit niet toe. En waarschijnlijk nog een correspondence-regel die zegt dat alle structuur van de input ook in de output zichtbaar moet zijn, dus er moet gesyllabificeerd worden. *! ☞ * Dep-IO , *Complex , Max-IO >> Peak
99
Syllabificatie van consonantclusters
Conclusie De rangschikking van constraints voorspelt precies de vier voorkomende oplossingen Yawelmani Spaans Engels Berber Er worden geen oplossingen voorspeld die niet voorkomen
100
Optimality Theory Taalwetenschap: Universelen set van constraints
Gemarkeerdheid schendbaarheid van constraints Variatie verschillende constraint rankings
101
Extrasyllabiciteit/Extrametriciteit
Extra Informatie Extrasyllabiciteit/Extrametriciteit
102
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
Final Devoicing: rechter syllabegrens syllable onset rhyme margin nucleus (pre-m.) m. core sat. peak satell. coda (appendix) segments: b r n [t] h n [t] h [p] f e [s] l [f] Data: brand, hond, heb, fez, Liv
103
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
syllable onset rhyme margin nucleus (pre-m.) m. core sat. peak sat. coda (appendix) [] e [t] [p] t Appendix telt niet mee bij final devoicing Data: gids, steeds, abt Commentaar: alternatief: domein final devoicing is coda
104
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
syllable onset rhyme margin nucleus (pre-m.) m. core sat peak sat. coda (appendix) f á: t o f á t t o p é: t o p é t t o m á n t o Pre-margin extrasyllabisch: verlenging V in open syllabes (Italiaans)
105
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
*p á: s t a *v é: s p a s á: c r o r é: t r o
106
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
*p á: s t a *v é: s p a s á: c r o r é: t r o p á s t a v é s p a
107
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
Tegenargument: pre-margin /s/ niet extrasyllabisch aspiratie Engels: [] maar: []
108
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
/s/ extrasyllabisch? Hoe nu syllabestructuur van s + obstruent onsets als eerste syllabe? Italiaanse data: straccio 'lompen' strage 'massamoord' sprezzo 'verachting'
109
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
Argument 1: /s/ vormt geen eenheid met obstruent ter rechterzijde Data: pásta vs. sá:cro vgl. ook Spaans: España, Nederlands: Oslo, pastoor /s/ extrasyllabisch? In syllabus staat: zie onder 5. Dit is fout! Het gaat over de voorbeelden pasta, vespa, sa:crr en re:tro.
110
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
Argument 2: bep. lidw. mnl. is il voor woorden die met een onset beginnen; bep. lidw. mnl. is lo in andere gevallen (deletie o voor een V) Data: il costo 'de prijs' l'arco 'de boog' il treno 'de trein' l'elenco 'de lijst' il sale 'het zout' /s/ extrasyllabisch? In syllabus staat: zie onder 5. Dit is fout! Het gaat over de voorbeelden pasta, vespa, sa:crr en re:tro.
111
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
Argument 2: bep. lidw. mnl. is il voor woorden die met een onset beginnen; bep. lidw. mnl. is lo in andere gevallen (deletie o voor een V) Data: il costo 'de prijs' l'arco 'de boog' il treno 'de trein' l'elenco 'de lijst' echter: initieel /s/ + obstruent, dan bep. lidw. mnl.: lo Data: lo straccio lo sprezzo /s/ extrasyllabisch? In syllabus staat: zie onder 5. Dit is fout! Het gaat over de voorbeelden pasta, vespa, sa:crr en re:tro.
112
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
Commentaar: Is dit argument juist?
113
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
Commentaar: Is dit argument juist? als /s/ extrasyllabisch is, verwacht je als lidwoord il
114
Extrametriciteit / Extrasyllabiciteit
Commentaar: Is dit argument juist? als /s/ extrasyllabisch is, verwacht je als lidwoord il Andere mogelijkheid: oorspronkelijke vorm: lo estraccio (vgl. España), dan /s/ is Coda-segment
Verwante presentaties
© 2024 SlidePlayer.nl Inc.
All rights reserved.