INLEIDING LMP Studiedag ‘Armoede in Vlaanderen’ Vlaams Verbond Voor Gepensioneerden 18 oktober 2010.

Presentatie over: "INLEIDING LMP Studiedag ‘Armoede in Vlaanderen’ Vlaams Verbond Voor Gepensioneerden 18 oktober 2010."— Transcript van de presentatie:

1 Studiedag ‘Armoede in Vlaanderen’ Vlaams Verbond Voor Gepensioneerden 18 oktober 2010

2 INLEIDING LMP

3 VLAAMS CENTRUM SCHULDBEMIDDELING
VCS = steunpunt voor de diensten schuldbemiddeling van OCMW en CAW Bestuur: VVSG en SAW Subsidiëring: Vlaamse overheid (Welzijn) Kernopdrachten: Vorming en opleiding: basisopleiding en verdiepingsmodules voor juristen en maatschappelijk werkers Juridische helpdesk voor schuldbemiddelaars Kenniscentrum: onderzoek naar aantal dossiers en profiel hulpvrager Handboek schuldbemiddeling, Cahier schuldenlast Website en e-zine Opmaken van beleidsdossiers (betalingsbevel, telecom, minderjarigen) LMP

4 CIJFERS EN ONDERZOEK: NBB
Nationale Bank: m.b.t. particulieren: zie Positieve centrale (consumentenkredieten / hypothecaire kredieten) Negatieve centrale (achterstanden en opzeggingen vermelde kredieten) Collectieve schuldenregeling (rechterlijke beslissingen inzake) = Middel voor onderzoek (opmaak statistieken) = ook preventiemiddel (kredietgevers bij wet verplicht gegevens Nationale Bank te raadplegen alvorens ze een consumentenkrediet verstrekken aan een persoon) LMP

5 CIJFERS EN ONDERZOEK: NBB
Enkele belangrijke evoluties voor het jaar 2009: Aantal geregistreerde kredietovereenkomsten stijgt: (+3,2%). Aantal personen: (+1,9%) nieuwe achterstallige kredietovereenkomsten (+8,4%) Aantal contracten met betalingsachterstanden stijgt tot (+3,3%); aantal wanbetalers tot (+3,6%) Totaal achterstallig bedrag stijgt met 16,1% tot 2,16 miljard €. Problemen bij hypothecair krediet is nieuw. Collectieve schuldenregeling in België: (+11,4%) aantal nieuwe CSR: (+23,3%) Een derde in collectieve schuldenregeling heeft schuldoverlast door andere schulden dan krediet (energiefacturen, telecom enz.). LMP

6 CIJFERS EN ONDERZOEK: VCS
Vlaams Centrum Schuldbemiddeling Jaarlijkse kwantitatieve registratie (cijfers) Tweejaarlijkse kwalitatieve registratie via steekproeven (profielen, soorten schulden, …) zie >> onderzoek en registratie LMP

7 CIJFERS EN ONDERZOEK: VCS
Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West- Vlaanderen Vlaanderen 2007 2008 2009 Eenmalige bemiddeling 7004 6915 3067 2981 4093 3651 2060 2293 3234 3460 19458 19300 18221 Schuldbemid-deling an sich 2787 2372 1197 1616 1708 1457 846 1090 1858 1505 8396 8040 8041 Schuldbemid-deling+budget-begeleiding 1882 1320 639 494 1450 2932 356 511 740 793 5067 6050 6842 Schuldbemid-deling+budget-beheer 3887 4391 2376 2380 3739 4139 2398 2404 5948 6305 18348 19619 20656 Collectieve schulden-regeling 924 1420 972 1075 1512 2096 832 991 1496 1643 5736 7225 8423 Totaal 16484 16418 8251 8546 12502 14275 6492 7289 13276 13706 57005 60234 62183 LMP

8 CIJFERS EN ONDERZOEK: VCS
Leeftijd in jaren % aandeel steekproef aanvragers % aandeel steekproef aanvragers Jonger dan 19 - 19 0,4 0,1 20-29 17 30-39 24 40-49 29 28 50-59 20 60-64 5 4 65 en ouder 6 Totaal 100 Nationaliteit % aandeel steekproef aanvragers % aandeel steekproef aanvragers Belgische 94 95 Europese Unie (niet-Belgische) 2 3 Niet-Europese Unie 4 Totaal 100 LMP

9 CIJFERS EN ONDERZOEK: VCS
Arbeidssituatie % aandeel steekproef aanvragers % aandeel steekproef aanvragers Werkend 46 45 Werkloos (niet-werkende werkzoekende) 28 31 Niet beroepsactief 26 24 Totaal 100 Scholingsgraad % aandeel steekproef 2008 % aandeel steekproef 2009 Maximaal lager secundair onderwijs 67 59 Hoger secundair onderwijs 30 38 Hoger of universitair onderwijs 3 Totaal 100 LMP

10 CIJFERS EN ONDERZOEK: VCS
Schuldoorzaak Kans op aanwezigheid in een dossier in 2008, in % Kans op aanwezigheid in een dossier in 2009, in % Levenswijze niet in overeenstemming met de inkomsten (moeilijkheden met het beheer) / overbesteding 51 54 Tekort aan administratieve vaardigheden 47 Geen, te laag of onregelmatig inkomen 48 49 Ziekte van aanvrager, partner, kind of persoon ten laste 31 26 Echtscheiding/breuk 20 21 Afhankelijkheidsproblemen (alcohol, drugs) Opstapeling/verlening van uitstel tot betaling 18 19 Verlies van job door aanvrager of partner 8 14 Grote onvoorziene uitgaven 6 7 Faillissement in geval van zelfstandige 4 3 Overlijden van de partner Detentie 2 Borgstelling ten gunste van een vriend/familie 1 Ongeval - Psychische problemen Andere oorzaak 9 LMP

11 CIJFERS EN ONDERZOEK: VCS
LMP

12 DIENSTVERLENING OCMW en CAW’s: overzicht
LMP

13 DIENSTVERLENING OCMW en CAW’s: overzicht
Geen schuldoverlast – wel budgetteerproblemen Budgetbegeleiding Budgetbeheer Wel schuldoverlast – geen budgetteerproblemen Schuldbemiddeling Collectieve schuldenregeling Wel schuldoverlast – wel budgetteerproblemen Schuldbemiddeling + BBG/BBH Collectieve schuldenregeling + BBG/BBH LMP

14 Budgetbegeleiding en - beheer
LMP

15 Budgetbegeleiding en - beheer
Wanneer en hoe ? Geen schuldoverlast Inventaris en budgetplan Professionele (psychosociale) opvolging bij naleven budgetplan (en veranderingen leven) Wie ? (alle) OCMW’s en (veel) CAW’s andere personen en organisaties LMP

16 Schuldbemiddeling LMP

17 Schuldbemiddeling Wanneer en hoe ?
Schuldoverlast (maar geen collectieve schuldenregeling) Inventaris en budgetplan met ruimte voor schuldaflossing Bemiddeling inzake de wijze van terugbetaling van schulden Opvolging bemiddelde afspraken Met/zonder budgetbegeleiding of budgetbeheer LMP

18 Schuldbemiddeling (vervolg)
OPMERKING: een schuldoverlast die voortvloeit uit een consumentenkrediet (= kredietopening, lening op afbetaling of financieringshuur aangegaan voor privédoeleinden): schuldbemiddeling VERBODEN tenzij men een erkenning heeft Wie ? OCMW’s en CAW’s (met een administratieve erkenning voor schuldbemiddeling) Advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders (met erkenning van rechtswege voor schuldbemiddeling) andere personen en organisaties LMP

19 Collectieve schuldenregeling
LMP

20 Collectieve schuldenregeling
Wanneer en hoe ? Schuldoverlast; op duurzame wijze niet meer in staat opeisbare of nog te vervallen schulden te betalen; geen handelaar/koopman (bijv. wel vrij beroep of zelfst. zaakvoerder bvba) Gerechtelijke procedure: aanvraag via de arbeidsrechtbank Schuldbemiddelaar aangesteld door de rechtbank Minnelijke aanzuiveringsregeling LMP

21 Collectieve schuldenregeling (vervolg)
Gerechtelijke aanzuiveringsregeling Totale kwijtschelding van schulden Plichten voor schuldenaar ? Kwijtschelding van schulden ? Kostprijs procedure ? Lot van de gezinswoning /auto ? Wie doet wat ? OCMW’s en CAW’s (met erkenning schuldbemiddeling) (pro deo) advocaat, notaris, gerechtsdeurwaarder andere personen en organisaties LMP

22 Preventie van schuldoverlast
LMP

23 Preventie van schuldoverlast
Nieuwe website met informatie over eerste hulp bij schulden: - Budgetplanner beschikbaar op dezelfde site. LMP

24 LMP