Thema Palliatieve zorg H.P.M. Verdonk Fysiotherapeut UMCU

Presentatie over: "Thema Palliatieve zorg H.P.M. Verdonk Fysiotherapeut UMCU"— Transcript van de presentatie:

1 Thema Palliatieve zorg H.P.M. Verdonk Fysiotherapeut UMCU
NVFG Najaarscongres 2010 Kanker bij ouderen Thema Palliatieve zorg H.P.M. Verdonk Fysiotherapeut UMCU Docent fysiotherapie HU

2 Titel van uw bijdragen Palliatieve zorg Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen en het verlichten van lijden door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en het behandelen van pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en spirituele aard. WHO 2002 NVFG Najaarscongres Kanker bij ouderen 2

3 Continuüm van zorg voor mensen met kanker of andere progressieve aandoening
revalidatie en rehabilitatie curatieve zorg terminale zorg kwaliteit van rouwen en sterven palliatieve zorg bestrijding symptomen kwaliteit van leven rouw- begelei- ding ondersteunende zorg diagnose dood

4 Titel van uw bijdragen Veranderingen Soms is scheidslijn curatie naar palliatie niet duidelijk De lengte van leven neemt toe tijdens de palliatieve zorg NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 4

5 Informatie als aanvulling op de diagnose??
Titel van uw bijdragen Informatie als aanvulling op de diagnose?? Welke informatie wilt u kennen van de verwijzer voordat u kennismaakt met de patient NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 5

6 Palliatief redeneren (Theunissen,2006)
Titel van uw bijdragen Palliatief redeneren (Theunissen,2006) Stap 1: in kaart brengen problematiek Stap 2: vat problematiek en beleid samen Stap 3: maak afspraken over evaluatie van beleid Stap 4: stel beleid zo nodig bij NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 6

7 Anamnese/onderzoek?? Vorm en functie Activiteiten Participatie
Titel van uw bijdragen Anamnese/onderzoek?? Vorm en functie Activiteiten Participatie Omgevingsfactoren Persoonlijke factoren NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 7

8 Aandachtspunten anamnese/onderzoek
Titel van uw bijdragen Aandachtspunten anamnese/onderzoek Betrek mantelzorg al in anamnese en onderzoek Beoordeel meer mogelijkheden dan onmogelijkheden Bewaak de autonomie van de patient Geef ruimte voor een brede inventarisatie bijv. Meerdere symptomen bespreken Krijg een beeld van de andere hulpverleners NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 8

9

10 Overweeg gebruik meetinstrumenten
Titel van uw bijdragen Overweeg gebruik meetinstrumenten ESAS (items koppelen aan NRS) Mantelzorg: Caregiver Strain Index(CSI), Caregiver Reaction Assessment(CRA) Kinesiofobie(TAMPA) Hospital Anxiety and depression scale(HAD) 6 minuten looptest NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 10

11 Palliatief redeneren (Theunissen,2006)
Titel van uw bijdragen Palliatief redeneren (Theunissen,2006) Stap 1: in kaart brengen problematiek Stap 2: vat problematiek en beleid samen Stap 3: maak afspraken over evaluatie van beleid Stap 4: stel beleid zo nodig bij NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 11

12 Invulling Stel werkhypothese op Beleidsoverwegingen:
Titel van uw bijdragen Invulling Stel werkhypothese op Beleidsoverwegingen: Prioritering symptomen Aard problematiek Situatie patient Organisatie zorg Omschrijf doel behandeling Stel behandelplan op NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 12

13 Concreet PATIENT EN FYSIOTHERAPEUT:
Titel van uw bijdragen Concreet PATIENT EN FYSIOTHERAPEUT: Groeperen actieve versus passieve problemen PATIËNT: Rangschikking op te lossen problemen FYSIOTHERAPEUT: Groeperen van gerelateerde problemen NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 13

14 Behandelplan ???????? 4 minuten in tweetallen Titel van uw bijdragen
NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 14

15 Palliatief redeneren (Theunissen,2006)
Titel van uw bijdragen Palliatief redeneren (Theunissen,2006) Stap 1: in kaart brengen problematiek Stap 2: vat problematiek en beleid samen Stap 3: maak afspraken over evaluatie van beleid Stap 4: stel beleid zo nodig bij NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 15

16 Stap 3: evaluatie Meet effect aan de hand van klachten en welbevinden
Titel van uw bijdragen Stap 3: evaluatie Meet effect aan de hand van klachten en welbevinden Overweeg gebruik meetinstrumenten Spreek af door wie en wanneer het effect gemeten wordt Evalueer snel in de tijd, gezien verandering in de tijd NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 16

17

18 Stap 4: stel beleid zo nodig bij en evalueer
Titel van uw bijdragen Stap 4: stel beleid zo nodig bij en evalueer Effect goed Blijf periodiek evalueren Effect beperkt Of accepteren of terug naar een vorige stap Geen effect NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 18

19 Titel van uw bijdragen Dossiervoering Het gebruik van een bij de patient aanwezig schriftelijk zorgdossier, dat door de hulpverleners adequaat wordt bijgehouden, verbetert de coordinatie en daardoor de kwaliteit van de zorg. NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 19

20 Problemen in de palliatieve fase
Titel van uw bijdragen Problemen in de palliatieve fase Vermoeidheid Pijn Immobiliteit (Lymf)oedeem NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 20

21 Titel van uw bijdragen Palliatieve kennis Bij wervelmetastase ongeveer 20% kans op myelumschade Meestal partiele uitval Circa 1400 patiënten per jaar pathologische dwarslaesie;200 traumatische dwarslaesies per jaar Radiotherapie helpt bij snelle interventie NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 21

22 Traumatische versus pathologische dwarslaesie
Titel van uw bijdragen Traumatische versus pathologische dwarslaesie - revalidatiecentrum versus thuis - trainer versus coach - vorm/functie versus activiteiten - compensatie versus aanpassing - hoge versus lage intensiteit NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 22

23 De palliatieve fysiotherapie
Titel van uw bijdragen De palliatieve fysiotherapie Wens van de patiënt staat centraal Meer coach dan trainer Meer op activiteiten en sociale deelname gericht Samenwerking met mantelzorg en andere disciplines Compensaties en aanpassingen Meelevend, niet meelijdend NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 23

24 Massage Pijn (Ernst,2009) Misselijkheid (Wilkinson,2008)
Titel van uw bijdragen Massage Pijn (Ernst,2009) Misselijkheid (Wilkinson,2008) Slaapproblemen (Soden,2004) Angst (Cassileth,2004) Somberheid: tegenstrijdige uitkomsten NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 24

25 Ontspanningsoefeningen
Titel van uw bijdragen Ontspanningsoefeningen Pijn (Anderson, 2006) Angst (Antoni,2009) Vermoeidheid (Jacobsen,2002) Somberheid (Targ,2002) Misselijkheid en braken (Yoo,2005) Kortademigheid (Bausewein,2008) NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 25

26 Nevenpathologie Lymfesysteem Veneus systeem Huid Skelet Zenuwstelsel
Titel van uw bijdragen Nevenpathologie Lymfesysteem Veneus systeem Huid Skelet Zenuwstelsel Vitale organen: lever, hart, longen en hersenen Gewicht NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 26

27

28

29

30

31

32 SKELET(85%) Wervelkolom Ribben en sternum Scapula en humerus
Titel van uw bijdragen SKELET(85%) Wervelkolom Ribben en sternum Scapula en humerus Bekken en femur Invloed pijn, immobiliteit, compensatie en (loop)hulpmiddelen op het oedeem NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 32

33

34

35 VITALE ORGANEN Lever: ascites Hart: decompensatio cordis
Titel van uw bijdragen VITALE ORGANEN Lever: ascites Hart: decompensatio cordis Longen: desaturatie Hersenen: hemibeeld, vegetatieve schors Invloed op oedeem, mobiliseren en in mindere mate pijn, conditie NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 35

36

37

38

39 autorijden mogelijk Brochure CBR (2009):
Titel van uw bijdragen autorijden mogelijk Brochure CBR (2009): Codeine: tot 20 mgr daags geen invloed; meer dan 20 mgr na 14 dagen Opioiden: na 14 dagen stabiele dosis Meeste antidepressiva en antiepileptica zonder problemen NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 39

40 wwwwwwwwwwwweetjes www.oncoline.nl www.pallialine.nl www.cbo.nl
Titel van uw bijdragen wwwwwwwwwwwweetjes Palliatieve zorg. Richtlijnen voor de praktijk(2010) NVFG Voorjaarscongres Door de lijnen heen 40