De (voor)waarden van cultureel ondernemen

Presentatie over: "De (voor)waarden van cultureel ondernemen"— Transcript van de presentatie:

1 De (voor)waarden van cultureel ondernemen
Geert Drion – Joris kok Cultuur in beeld, 25 november 2013

2 Denkkader, handelingskader

3 Ontwikkelingen in het publieke domein, lokale infrastructuur

4 Publieke domein helt af: er rolt steeds meer naar markt en burger
adagium: cultuurbeleid is aanvullend op de markt adagium: cultuurbeleid is aanvullend op burgerkracht

5 Hoe smaller de verantwoordelijkheid van de overheid wordt opgevat, hoe zorgvuldiger deze moet worden ingericht

6 Urgentie: zorgen over de (lokale) infrastructuur
Bezuinigingsdruk is extreem hoog Beleidsruimte is leeg Traditionele posities en gedachtengoed verlaten Defensief instrumentalisme voert de boventoon => weinig waarde-gedreven beleid => veel opportunisme (anything goes) Kans op schade en ongelukken

7 Urgentie: perspectief is (te) smal
Zoeken naar ondernemerschap: in cultuursector vooral opgevat als financiële autonomie Doet geen recht aan de complexe verhoudingen tussen overheid, instelling en publieke omgeving Doet geen recht aan het bijzondere karakter van kunst en cultuur

8 Urgentie: patronen Instellingen Overheid
Subsidievolgers / zelfbehoud / concurrentie Specialisatie / nichevorming Derde weg? Overheid Afstoten en aanbesteden Dicteren / naar binnen halen

9

10 Drie vragen Hoe richt je die smalle publieke verantwoordelijkheid in?
Wat zijn de waarden die daaraan richting kunnen geven? Welke vormen passen daarbij?

11 Omstreden gebied: wat gebeurt daar?
Publiek Domein Markt Burger

12 Verschil maken is: waarde toevoegen
Publiek Domein Markt Burger

13 Moore: waarde toevoegen kun je operationaliseren
gevoegde waarde Operatio-neel vermogen Legitime-rende omgeving

14 Voortdurende adaptatie
Toe- gevoegde waarde Operatio-neel vermogen Legitime-rende omgeving Toe- gevoegde waarde Operatio-neel vermogen Legitime-rende omgeving

15 Maatschappelijk ondernemen
Voorzien in behoefte (is niet hetzelfde als verlangen) van publiek Waarde toevoegen aan de publieke sfeer LET OP Niet objectief Altijd ambigue Arena van belangen en interpretaties Raamwerk voor samenwerken, keuzes maken en spreken over succes

16 Sleutelwoorden Waardengestuurd Voortdurende adaptatie
Legitimatie en autorisatie onderdeel werkwijze Eigenaarschap ligt in het midden Co-creatie

17 Rol instelling Creative hub, platform, “versneller”
Gedeeld eigenaarschap Soepele rollen: verbinden, faciliteren, ontwikkelen, produceren, distribueren, verkopen Veelheid aan doelen en vormen Legitimering (autorisatie), toegevoegde waarde en operationeel vermogen vormt zich steeds IN de praktijk

18 Voorwaarden Contextgedreven werken Van buiten naar binnen
Ontregelen, flexibiliseren, hybride vormen Acquisitie, uitvoering en klantcontact zo laag mogelijk in de organisatie autoriseren Derde weg: maatschappelijk ondernemen

19 Rol (lokale) overheid Loslaten in vertrouwen (ROB-RMO-RvC)
Grensvlakken faciliteren (RMO) Durven waardengestuurd werken (SER) Lerende overheid (WRR)

20 Voorwaarden Opereren in netwerksamenleving Waarden formuleren
Faciliteren van maatschappelijk middenveld Eigenaarschap in het midden durven leggen Financiering wijzigen in combinatie van basisfinanciering en contractfinanciering Strijdpunten: Horizontaliseren? Co-creërende overheid? (participatie” trap”)

21 (Voor)waarden van cultureel maatschappelijk ondernemen
Waarden toevoegen (de waardenfabriek) Dat samen doen (in waardenallianties die legitimeren) Eigenaarschap in het midden leggen Financiering daarop afstemmen Contextgedreven werken en denken Plekken van waardeoverdracht centraal stellen: hub’s waar versnelling, verbinding, her-combineren, verspreiding, productie en innovatie plaatsvindt, op het snijpunt van publiek, markt en inhoudelijke professionaliteit

22 Praktijk? Bezuiniging als breekijzer voor transitie (…..maar doen de gemeenten wel mee…?) It takes three - or more (…..maar samenwerken ontstaat niet vanzelf…) Voorbij de dogma’s Subsidie verminderen maakt creatief? Kiezen of kaasschaaf? Armoedebeleid of cultuurbeleid? Stenen of mensen? Functies of instellingen?