Tentoonste lling: BLOOT - Het kwetsbare lichaam Primair onderwijs

Presentatie over: "Tentoonste lling: BLOOT - Het kwetsbare lichaam Primair onderwijs"— Transcript van de presentatie:

1 Tentoonste lling: BLOOT - Het kwetsbare lichaam Primair onderwijs
Welkom bij de beeldpresentatie voor het primair onderwijs bij de tentoonstellingen BLOOT-het kwetsbare lichaam en de Bergense School-van onbespied tot dressed to impress. Bij deze adviseren wij u om de klas voorafgaand aan het bezoek van de tentoonstelling BLOOT – Het kwetsbare lichaam, te introduceren met het onderwerp middels deze voorbereidende presentatie. Misschien zijn jullie al bezig met een project over dit onderwerp? In dit bestand vind je een aantal ideeën om de leerlingen te kunnen voorbereiden op het museumbezoek. LET OP: Beide tentoonstellingen bevatten beelden van blote lichamen of onderdelen hiervan, MAAR gaat nog veel meer over huid, culturele verschillen, organen, design, mode, social media, materiaal en techniek. Er zijn een paar expliciete beelden in de tentoonstelling aanwezig, maar deze zullen NIET worden behandeld of bekeken in deze presentatie of tijdens het museumbezoek. In deze presentatie is gepoogd een zo volledig mogelijk beeld te geven van de tentoonstellingen én worden afbeeldingen laten zien die vooraf aan het museumbezoek moeten zijn besproken ter voorbereiding.

2 Voorbereidende les Hier volgen dia’s met afbeeldingen die u aan de leerlingen kunt laten zien. In de notities van PowerPoint (onder de dia in de schrijfmodus) staan de teksten met aanwijzingen voor de voorbereiding van het museumbezoek. Deze zijn bedoeld voor u als docent.

3 WELKOM WELKOM We gaan met de klas naar Museum Kranenburgh in Bergen! Wie is er al in dit museum geweest? We gaan even de regels van het museum doornemen en hoe je je daar moet gedragen. In een museum staat kunst. Wat is kunst? Kunst is heel kwetsbaar en kostbaar, het kost erg veel geld en mag dus niet stuk gaan. Daarom moet iedereen die een museum bezoekt zich houden aan een paar regeltjes. Niet rennen, stoeien of duwen; dat is heel gevaarlijk, want straks valt er een kunstwerk om! Niet schreeuwen; dat is vervelend voor de andere bezoekers die rustig willen kijken. Je bent daar niet alleen. Niet de kunst aanraken; kunst mag je niet aanraken, anders beschadigt het. Als je wel iets mag aanraken, zal de museumjuf dat vertellen. Kijken met je ogen, niet met je handen is een handig ezelsbruggetje. Niet tegen de muren leunen; ook op de muren hangt veel kunst. Om ervoor te zorgen dat dit niet beschadigt, mag je niet tegen de muren leunen. Maar verder mag je heel veel! Kijken naar alle kunst Vragen stellen over wat je ziet Vertellen wat je mooi of juist niet mooi vind Tekenen op papier van de museumjuf Goed luisteren naar de museumjuf en antwoord geven op de vragen die zij stelt aan jullie, lekker met elkaar praten over kunst! Gaat dat lukken? Samen maken we er een gezellig bezoek van!

4 [We starten deze presentatie met wat voorzichtig bloot via schilderijen van de Bergense School]
Als jullie klas komt kijken in het museum, hebben wij een bijzondere tentoonstelling om te laten zien: een tentoonstelling met kunst over het lichaam, bloot en gekleed. Wat is “bloot” eigenlijk volgens jullie? Bloot wordt met een ander woord ook wel “naakt” genoemd. Als je naakt of bloot bent, kun je heel goed zien hoe je lichaam er eigenlijk uit ziet. Je hebt armen, benen, een buik, een hoofd, tenen, vingers, billen, etc. Je zult ook ontdekken dat het lichaam van jongens en meisjes er anders uitziet en dat dat verschil groter wordt als mensen ouder worden. Vrouwen krijgen bijvoorbeeld borsten, kijk maar op het schilderij in de dia. OPTIONELE VERDIEPING: Het verschilt per cultuur hoe bloot wordt gezien. In sommige landen dragen de mensen veel minder kleding dan wij in Nederland. Heel vroeger liepen de mensen ook veelal naakt rond. We worden immers allemaal bloot geboren als baby! En ook in de Bijbel zijn Adam en Eva, de eerste mensen op aarde, bloot. Tegenwoordig draagt iedereen gewoon kleding als je buiten bent, naar school gaat of op straat loopt.

5 Waarom zijn er zoveel blote mensen in de kunst?
Officieel antwoord in de kunstgeschiedenis: het menselijk lichaam is al sinds de oudheid een inspiratiebron voor kunstenaars. Het is namelijk heel erg lastig om het lichaam precies zoals in het echt na te maken. Alle spieren, botten, aderen, haren en verhoudingen. Er is aan een lichaam zoveel te zien! En ieder lichaam is weer anders. Kunstenaars vinden dit interessant én konden meteen laten zien hoe goed zij wel niet zijn als je een realistisch lichaam kon naschilderen of namaken van steen. Daarnaast heeft het naakte lichaam ook een diepere betekenis, zoals schoonheid, kracht en het leven. Zowel mannen als vrouwen zijn door de eeuwen heen vaak (naakt) afgebeeld in de kunst, en dat zal waarschijnlijk ook altijd zo blijven. Hóe ze dat deden verschilt wel heel erg. Kijk maar.

6 Wat zie je op dit schilderij?
En wat zie je nog meer? Waar zie je dat aan? Opvallend is dat het lichaam van de vrouw en het zand waarop zij ligt allerlei kleuren hebben. Welke kleuren zie je allemaal? Heb jij die kleuren ook op je lichaam? Kijk maar eens naar elkaars gezicht en naar elkaars handen. Welke kleuren zie je dan allemaal? De mevrouw ligt bloot op het strand lekker een boekje te lezen. Zij heeft wel nog haar ketting om en een haarband om haar hoofd. Aan haar houding te zien ligt ze er relaxt bij (languit, armen over elkaar, op de buik liggend). Op het naaktstrand kun je in je blootje rondlopen, dat is daar heel normaal en dat doet iedereen. Zij voelen zich daar vrij, zo zonder kleding. Op de andere stranden lopen de mensen vooral in een zwembroek, badpak of bikini. Het is maar net wat je zelf prettig vind. Hoe lopen jullie op het strand in de zomer?

7 In de tentoonstelling zien we ook mensen die juist heel mooi gekleed zijn, zoals deze kinderen. Best wel andere kleding dan nu, toch? Wat zie je? Zie je ook verschil in de kleding tussen de jongens en de meisjes? Wat dan? In wat voor ruimte zitten zij? Waar zie je dat aan? En wat zie je nog meer? Zie je ook een hond?

8 Bloot in het museum [Hier begint het tweede gedeelte van de tentoonstelling. Dit gedeelte, tevens het grootste, bestaat uit hedendaagse kunst rondom het thema Bloot.] Bloot billen in het museum! Eigenlijk mag dit helemaal niet. Zou jij wel eens in je blootje door een museum willen lopen? Of doe je dat thuis wel eens?

9 Huid In de tentoonstellingen zijn nog meer werken te zien die de gaan over het uiterlijk en innerlijk van het menselijk lichaam. Zo laat Kim van Erven (rechts) zachte objecten zien die vleeskleurig van aard zijn en er heel zacht uitzien. Je wilt het eigenlijk even aanraken. Het lijkt ook alsof dat net gedaan is. Links ligt juist huid alsof het een lap met verf is die je zo aan kunt trekken. Wat zien de leerlingen in deze vormen? En hoe zou dit voelen als je het wél mag aanraken?

10 Organen [Man en vrouw worden beiden vertegenwoordigd in de tentoonstelling door kunstenaar Joep van Lieshout. Hij laat alledaagse organen zien in een extreem grote vorm.] Links: de binnenzijde van een vagina met eierstokken. Rechts: een penis als speelgoedkanon in de tuin. Doordat beide objecten zo groot zijn, vallen ze erg op in de ruimte en in de tuin. Het is goed om deze al van tevoren aan de klas te laten zien. Het zijn de menselijke organen van man en vrouw, maar dan gezien van de binnenkant ipv de buitenkant. De kunstenaar wil namelijk zijn fascinatie voor het menselijk lichaam laten zien; hoe komen we toch aan zo’n ingewikkeld systeem? En al die vreemde vormen? Wie heeft dat bedacht en waarom? Hele existentiële vragen over onze natuur en waar we oorspronkelijk vandaan komen. De leerlingen kunnen hierbij ook nadenken over de opbouw van het menselijk lichaam. Hoe zie je er van de buitenkant uit en hoe zie je er aan de binnenkant uit. Weten ze dat?

11 Oud en jong Huid betekent ook dat ons lichaam verandert naarmate we ouder worden. Je krijgt meer haar op verschillende plekken van je lichaam, je wordt groter, meisjes krijgen borsten, jongens worden breder. In de puberteit maakt je lichaam de meeste veranderingen door; je groeit van een kind naar een volwassene. De volgende grote fase is als je écht oud wordt, zoals je opa en oma. Dan gaat je huid rimpelen en het wordt wat slapper. Vergelijk maar eens jouw hand met die van je opa en oma. Of zelfs als jouw hand met die van je ouders of verzorgers of de juf/meester! Op de linkerfoto in deze dia zie je een oude vrouw. Zij kan veel dingen niet meer zelf en moet geholpen worden, zoals aankleden, wassen en koken. Daar is niet altijd genoeg tijd voor, maar dat zou wel moeten. Op deze foto staat zij eigenlijk te wachten totdat iemand haar helpt met aankleden, daarom is zij bloot. Wat zie je aan deze oude mevrouw? Veel rimpels, een slappe huid, hangende borsten, wit/grijs haar. Je kunt echt zien dat ze oud is en dat haar lichaam kwetsbaar is. Ze is niet meer zo sterk als jullie nu zijn. Hebben jullie nog opa’s en oma’s? Waar wonen zij? Wat voel je als je naar deze foto kijkt? Vind je het zielig? Of word je juist blij? Op de rechterfoto zie je juist een jonge vrouw, zonder rimpels of slappe huid.

12 Culturen De huid kan ook de culturele verschillen in de wereld laten zien. Sommigen mensen hebben een lichte huid, sommigen een donkere. Dit geldt ook voor je haar, kijk maar eens naar de kinderen op deze foto. Uit welke landen zouden zij kunnen komen? Hoe voelen deze kinderen zich? Zijn ze blij, boos of verdrietig? Waar zie je dat aan? Waarom zou deze foto zo gemaakt zijn met drie hele verschillende kinderen? Wat betekent het als je je tong zo uitsteekt naar iemand? OPTIONEEL: zoek naar verschillen en overeenkomsten tussen de kinderen. Geef aan dat iedereen er anders uitziet, maar dat we allemaal ook gewoon mensen zijn. Indirect zijn we dus ook allemaal hetzelfde.

13 Materialen Naast het thema van het menselijk lichaam, zal ook het thema van materialen worden behandeld. De tentoonstellingen bevatten veel verschillende materialen en technieken die we kunnen bespreken. Hier volgen enkele voorbeelden. Materialen: Wol Textiel/leer Leer (koeienmagen) Glas Hout Foam/latex/lak

14 Technieken Technieken: Houtskooltekening
Textiel bewerken (naaien, kleding maken) Sculptuur van marmer Fotografie

15 Tot ziens in Museum Kranenburgh!