1 Konings 17:8-24 PowerPoint agtergrond Kruik en Kan…

Presentatie over: "1 Konings 17:8-24 PowerPoint agtergrond Kruik en Kan…"— Transcript van de presentatie:

1 1 Konings 17:8-24 PowerPoint agtergrond Kruik en Kan…
1 Konings 17 16Die meel in die kruik het nie opgeraak nie, en die olie in die kan het nie minder geword nie, soos die Here deur Elia beloof het. Geen kopiereg, foto geneem met Panasonic DMC-FZ8 op 18 Mei 2013, geredigeer met Picasa III. 1 Konings 17:8-24

2 God nooi ons uit en ons kom tot rus
Toetrede Lied 520 Saam buig ons neer om God te eer of VONKK 102 Mag Die Woorde Van My Mond (Psalm 19:15) of Flam 62 Ons is Hier Vir ’n Doel En Vir ’n Rede (Saam Is Ons Beter) Votum (Ps 146) Prys die Here! Ek wil die Here prys. 2Ek wil die Here prys so lank ek lewe, ek wil die lof van my God besing so lank ek daar is. 10Die Here regeer vir altyd Sion, jou God regeer van geslag tot geslag. Seëngroet Lofsang Psalm 146 of VONKK 64 Prys Die Heer Met Blye Galme (Psalm 146) F31. Prys Die Here, Loof en Prys Hom Wet Miga 6:8 Mens, die Here het jou bekend gemaak wat goed is: Hy vra van jou dat jy reg sal laat geskied, dat jy liefde en trou sal bewys, dat jy bedagsaam sal lewe voor jou God. Skuldbeydenis V: Here, ons is so besig dat daar in ons lewe nie ’n tyd vir alles is nie. G: Here, wees ons genadig! V: Here, ons leef grotendeels net vir ons eie belange. V: Here, ons kyk die seëninge wat U vir ons gee so dikwels mis. V: Here, ons dink groter, vinniger en meer is altyd beter. V: Here, ons is dikwels te gejaag en te moeg om vir ander om te gee. V: Here, ons sien dikwels die mense rondom ons nie eens raak nie en luister nie in liefde na hulle nie. V: Here, help ons dat ons nie die lewe self en vir U daarin misloop nie. (Wepener, C Soos ’n blom na die son draai. Wellington, BybelMedia.) Genadeverkondiging Lied 526 Waar daar liefde isof VONKK 14 Hy Het Self Ons Sondes F195. Ons Roep Na U God nooi ons uit en ons kom tot rus

3 God praat met ons en ons luister
Gebed Skriflesing 1 Konings 1:8-24 God praat met ons en ons luister

4 1 Konings 17:8-24 Fokusteks: 1 Konings 17:8-16, (17-24)
Elia kondig ’n droogte aan 17 Elia die Tisbiet was ’n bywoner uit Gilead. Hy het vir Agab gesê: “So seker as die Here leef, die God van Israel in wie se diens ek staan, daar sal die volgende paar jaar geen dou of reën val nie, behalwe as ek so sê.” 2Die woord van die Here het tot Elia gekom en gesê: 3“Gaan hiervandaan af ooswaarts en gaan versteek jou in Kritspruit, anderkant die Jordaan. 4Jy kan water uit die spruit drink, en Ek het die kraaie beveel om daar vir jou te sorg.” 5Hy het gedoen soos die Here aan hom opgedra het. Hy het daar in Kritspruit gaan bly, anderkant die Jordaan. 6Die kraaie het vir hom soggens brood en vleis gebring en hulle het vir hom saans brood en vleis gebring, en hy het water uit die spruit gedrink. 7Uiteindelik het die spruit opgedroog omdat die land nie reën gekry het nie. 8Toe het die woord van die Here weer tot Elia gekom en gesê: 9“Gaan na Sarfat toe by Sidon en gaan bly daar. Ek het ’n weduwee daar opdrag gegee om vir jou te sorg.” 10Hy gaan toe na Sarfat toe, en toe hy by die poort van die stad kom, was daar ’n weduwee net besig om houtjies op te tel. Hy vra haar toe: “Gee my asseblief ’n bekertjie water om te drink.” 11Terwyl sy dit gaan haal, roep hy agter haar aan: “Bring vir my asseblief ’n stukkie brood saam.” 12Toe sê sy: “So seker as die Here u God leef, ek het nie meer brood nie, net ’n handvol meel in die kruik en ’n bietjie olie in die erdekan. Ek maak nou maar ’n paar houtjies bymekaar en dan gaan ek vir my en my seuntjie iets klaarmaak om te eet. Daarna moet ons maar doodgaan.” 13Elia sê toe vir haar: “Moenie bekommerd wees nie. Gaan maak dit klaar net soos jy gesê het, maar maak eers vir my ’n roosterkoek en bring dit hier, daarna kan jy vir jou en jou seuntjie sorg. 14So sê die Here die God van Israel: Die meel in die kruik sal nie opraak nie, en die olie in die kan sal nie minder word nie, totdat die Here laat reën het op die land.” 15Sy gaan maak toe soos Elia gevra het. Van toe af het hulle genoeg gehad om te eet, hy en sy en haar gesin. 16Die meel in die kruik het nie opgeraak nie, en die olie in die kan het nie minder geword nie, soos die Here deur Elia beloof het. 17In dié tyd het die vrou, die eienares van die huis, se seuntjie siek geword. Hy het al hoe sieker geword totdat hy die laaste asem uitgeblaas het. 18Toe sê sy vir Elia: “Kyk wat het u my aangedoen, man van God! Het u na my toe gekom om my sonde aan die lig te bring en my seuntjie daarom te laat doodgaan?” 19Hy sê vir haar: “Gee jou kind hier,” en hy tel hom van haar skoot af op. Toe dra hy hom na die bo-kamer toe waar hy tuis gegaan het en lê hom op die bed neer 20en bid tot die Here: “Here my God, wil U nou oor hierdie weduwee by wie ek bly, ’n ramp bring deur haar kind te laat sterf?” 21Toe gaan lê hy drie maal bo-oor die kind en smeek die Here: “Here my God, laat die lewe tog terugkom in die kind.” 22Die Here het Elia se gebed verhoor: die lewe het teruggekom, die kind het gelewe. 23Toe bring Elia die kind van die bo-kamer af ondertoe en gee hom vir sy ma en sê: “Kyk! Jou seuntjie leef!” 24Die vrou sê toe vir Elia: “Nou weet ek dat u ’n man van God is, en dat wat die Here deur u sê, die waarheid is.” 1 Konings 17:8-24

5 Familie-oomblik Familie-oomblik
Vertel die storie vir die kinders. Jy kan ook mense kry om dit op te voer. Of kry ‘n kind om die weduwee te wees en ‘n kind om Elia te wees. Laat hulle soos Bybelkarakters aantrek. Al wat hulle dan doen, is om die storie met gebare op te voer terwyl jy dit voorlees. ’n Eenvoudige opsie is om meel en olie saam te bring en dit vir die kinders te wys terwyl jy die storie vertel. Of maak roosterkoeke! Jy kan dit vooraf maak en uitdeel, maar as jy ’n manier kan prakseer dat mense die roosterkoeke ruik terwyl jy praat (as jul gemeente se kombuis naby die aanbiddingsruimte is, of ’n stofie in die kerk?), sal dit die beste werk. By is ‘n volledige “les” wat jou kan help met die vertelling van die storie. Hulle stel ook voor dat jy ‘n “kruik pop” maak (net ’n prent van ’n kruik met ’n gesiggie op karton geplak, of as jy kreatief is op ’n papiersak sodat die mond beweeg, of plak plastiek ogies en lippe op ’n regte kruik). Die kruik vertel dan die storie vanuit haar oogpunt – begin deur te vertel dat sy ’n kruik is. Mense gebruik kruike om olie in te bêre. Een dag het ’n vrou my gebruik om ’n brood te bak. Ek het baie, baie min olie ingehad. Ens. Inspirasie vir kruike-poppe: Easy peasy: Meester: Familie-oomblik

6 Preekriglyn Sheikha is sowat 60 jaar gelede gebore in 'n Bedoeïen-familie, wat oor groot areas in die Midde-Ooste geswerf het. Deesdae word haar stam geforseer om op een stukkie grond te oorleef. Hulle nomadiese lewenswyse is onwelkom vir grondeienaars en word deur regerings as 'n bedreiging van sekuriteit gesien. Sheikha se lewe het nie voldoen aan die groot drome wat haar ouers vir haar gehad het nie. Sy leef vandag op 'n stukkie grond, in 'n gehuggie, waarvoor geen regering regtig verantwoordelikheid neem nie. Daar is skaars sprake van wet en orde. Verbete gevegte tussen Jode en Arabiere vind in die nabye omgewing plaas. Haar eggenoot, by wie sy ses kinders het, het haar verlaat. Sy is op haarself aangewese vir haar oorlewing, asook dié van 'n erg-gestremde dogter. Hoewel sonder opleiding, is Sheikha vol ondernemingsgees. Sy het bietjie kontant bymekaar geskraap, 'n paar afgeleefde busse gekoop, en hulle na haar gehuggie waar omtrent mense woon, laat sleep. Sy en haar dogter woon in een van die busse. Haar plan was om 'n klein winkeltjie uit die dop van nog 'n bus te bedryf. Met behulp van HOOP, 'n Christelike hulpverleningsorganisasie, het sy presies dit gedoen. HOOP het haar die geld geleen wat sy benodig het om voorraad soos seep, skryfbehoeftes en basiese medisyne te koop. Die winkeltjie lewer 'n noodsaaklike diens aan die gemeenskappie, maak dit vir Sheikha moontlik om te lewe, en is 'n getuienis teenoor die Moslems van Christelike liefde en bystand. Sheikha is uitgesproke dankbaar teenoor die Christene wat uit liefde gehelp het om 'n beter lewe vir haar, haar dogter, en die mense rondom hulle te verseker. "Toe die mense van haar omgewing haar in die steek gelaat het, toe haar man haar verlaat het, het die Christene ingespring en haar ondersteun" vertel sy graag. Sheikha

7 Versorging benodig Versorging benodig
In ons teks is mens en dier besig om te versmag. Weens Israel se afgodery onder koning Agab en sy vrou, Isebel, kondig die Here 'n droogte aan. Elia, wat deur die koning gesoek word, word by die Kritspruit versteek, aar die kraaie vir hom brood en vleis bring, en hy uit die spruit kan drink. Spoedig eis die droogte sy tol, droog die spruit op, en moet Elia 'n ander heenkome vind. Die Here gee hom opdrag om in die rigting van die see te gaan. Sidon is aan die kus, met Sarfat ongeveer 13 km suid daarvan. Dis ook die omgewing waarvandaan Isebel gekom het. Hy word weereens verseker dat God vir hom sal sorg. Hierdie keer is dit deur middel van ’n arm weduwee. Versorging benodig

8 Teen die planke Teen die planke
Dit is nie maklik om 'n weduwee te wees nie. Nie vandag vir Sheikha nie, en veral nie sowat jaar gelede in die tyd van Elia nie. Weduwees was die armste groep in die gemeenskap. Veral in die destydse wêreld was die fisieke oorlewing van weduwees en weeskinders – sonder 'n broodwinner of manlike beskermer – nie vanselfsprekend nie. Daar was iets soos die Leviraatshuwelik, waar die broer van 'n afgestorwe man met die weduwee moes trou. Dit het net gegeld waar die man kinderloos gesterf het. Die bedoeling was om 'n erfgenaam vir die naam en eiendom van die oorlede man te verseker. 'n Kinderlose weduwee was dus die verantwoordelikheid van die familie. 'n Weduwee met 'n kind, soos die weduwee van Sarfat, het nie hierdie beskerming geniet nie. Sy en haar kind was van aalmoese afhanklik. Uit die aksies van hierdie weduwee blyk duidelik dat sy van die hand na die mond geleef het. Sy tel stukkies hout by die stadspoort op. Sy het nie veel om haar kind mee te versorg nie. Sy skraap houtjies bymekaar om, volgens haar, die laaste maaltyd van brood vir haar en haar seun klaar te maak. Sy het klaarblyklik aanvaar dat hulle hierna die dood in die gesig kan staar. En tog sal sy die instrument van versorging vir Elia word. Teen die planke

9 Geen versorgingsmiddele nie
Dit wat die Here belowe het, gebeur. Elia ontmoet die weduwee en versoek water en brood. Elia toets haar op twee vlakke. Die eerste is die maklikste, naamlik om water te bring. Water is duidelik nog beskikbaar, maar hy vra nie te veel nie (bekertjie). Die tweede versoek is groter. Hy vra kos van iemand wat nie veel het nie. Dit was 'n groot toets vir die weduwee. S In tye van hongersnood is dit juis die armes wat swaarder kry. Sy het niks waarmee sy die profeet kan versorg nie. En tog vra Elia om brood te ontvang. Die weduwee sweer by die Here se Naam: "So seker as die Here u God leef". Dit is betekenisvolle woorde, want sy was waarskynlik 'n Fenisiese vrou – 'n nie-Joodse vrou. Sy kom nie uit die kring van Israel se geloof nie. Haar woorde benadruk dat die Here, die God van die profeet, weet dat sy die waarheid praat. Sy het genoeg vir slegs een maaltyd vir haar en haar seun. Haar desperaatheid word beklemtoon met die woorde: “Daarna moet ons maar doodgaan.” Sy is nie net ’n arm weduwee nie. Sy is nie net swak nie. Sy het aan die einde van haarself gekom. Sy sien waarskynlik selfs uit na die dood. Geen versorgingsmiddele nie

10 God se mag God het hierdie weduwee wat niks het nie, egter uitgesonder om sy mag te betoon. Dis die tema wat ons telkens in die Ou Testament aantref. Wanneer God wonderwerke doen, doen Hy dit sonder mense! Hy kry alleen die eer. Hy open die see voor sy volk toe hulle geen hoop het nie. Hy gee water en kos in die woestyn toe daar niks was nie. Hy gee die oorwinning oor vyande sonder dat hulle ’n vinger verroer. Hierdie heidense weduwee word deur die profeet voor ’n uitdaging geplaas: kies tussen fatalisme of geloof in die lewende God. Fatalisme is om te aanvaar dat die wêreld nou een maal vol ongeluk en pyn is en dat ons niks daaraan kan doen nie. Dis om te sê: “que sera, sera” – wat sal wees, sal wees. Die noodlot bepaal alles. Dit druk ons net dieper in die ellende. Geloof in God is om te aanvaar dat Hy die situasie kan verander. Dis wat hierdie verhaal vertel. Die verhaal plaas die Here op die voorgrond. Wanneer mense sy woord in hulle omstandighede hoor, verander alles. Hy is in beheer van alles. God se mag

11 God versorg die weduwee
Aanvanklik verwag Elia (en die Here!) van haar om alles wat sy het, die laaste bietjie, weg te gee. Die weduwee ontvang die wonderlike belofte uit die profeet se mond. Sy hoef nie bekommerd te wees nie. Die Here gebied dat die meel nie sal opraak nie, en dat die olie sal nie minder word nie. Die beloftes van die Here oortuig haar om dit te doen. Nie haar god nie, maar die Heer van hemel en aarde gaan ’n groot ding doen. Dit lei haar tot ’n daad van uiterste gehoorsaamheid en geregtigheid in hierdie omstandighede. Elia gaan om versorging by 'n arm weduwee te vind. Uiteindelik is dit God wat beide die weduwee, haar kind, en die profeet Elia versorg. "Van toe af het hulle genoeg gehad om te eet, hy en sy en haar gesin. Die meel in die kruik het nie opgeraak nie, en die olie in die kan het nie minder geword nie, soos die Here deur Elia beloof het." (15-16) Sy ontvang egter baie meer as wat sy verwag het. Die grootheid van die wonder is ook geleë in die geloof van ’n Fenisiese vrou wat aan Israel ’n voorbeeld van geloof word. Jesus belowe later dat so iets nie ongesiens verbygaan nie: “Wie ’n profeet ontvang omdat hy ’n profeet is, sal ’n profeet se beloning ontvang. Wie aan een van hierdie geringstes net ’n beker koue water gee omdat hy my dissipel is, sal sy beloning kry. Dit verseker Ek julle” (Matt 10:41,42). God versorg die weduwee

12 God is in beheer God is in beheer
Hierdie verhaal benadruk dat die God van Israel in beheer van die geskiedenis is. Hoewel die profeet en weduwee die karakters in die vertelling is, gaan die verhaal oor die hoofkarakter wat in beheer van die menslike lotgevalle is, naamlik die Here self. Ons sien hoe Hy onderstebo mense, die mense in ellende, die mense in ’n doodsatmosfeer met sy genade verras. Hierdie verhaal vertoon daarom ooreenkomste met ander groot reddingsdade van God in die geskiedenis. Toe die volk in Eksodus 14 by ’n doodloopstraat gekom het (die Rooisee voor hulle en die Egiptenaars op hulle hakke), het Moses-hulle beveel om nie te vrees nie. Elke keer wanneer Israel wou wanhoop as gevolg van honger en dors in die woestyn, het Hy hulle by groen weivelde, by waters van rus gebring. Waar menslike wanhoop skynbaar die laaste sê het, is die Here se genade lewensgroot. Eers word Elia wonderbaarlik versorg. Dan vermeerder Elia die kos van die weduwee en dan wek hy in die volgende verse die vrou se kind uit die dood op. Dit is ironies dat juis die natuurgode nie die natuur beheer het nie. Nie die gode van Isebel nie, maar Hy is in beheer. God is in beheer

13 God se uitreik-karakter
Let op die besondere karakter van God. Hierdie verhaal vertel van ’n God wat met sy genade uitreik na die mees weerlose van mense. Dis sy karakter. Meer nog, Hy reik uit na mense wat op geen manier aan Hom verbind is nie. Dis hoe wyd God se genade strek. Jesus is die toonbeeld van hierdie geregtigheid van God. God het ’n hart vir weerloses. Daarom haal Jesus Jesaja 61 aan in Lukas 4 wanneer Hy in sy tuisdorp, Nasaret, optree: Die Gees van die Here is op My omdat Hy My gesalf het om die evangelie aan armes te verkondig. Hy het My gestuur om vrylating vir gevangenes uit te roep en herstel van gesig vir blindes, om onderdruktes in vryheid uit te stuur, om die genadejaar van die Here aan te kondig. Wanneer die mense van Nasaret begin wonder wie Hy is, haal Hy die verhaal van hierdie weduwee aan om te sê dat Hy vir elke mens gekom het – veral vir hulle wat buite die kring van die geloof staan: Ek sê vir julle die waarheid: Daar was baie weduwees in Israel in die tyd van Elia toe die hemel drie jaar en ses maande lank toegesluit was, sodat daar 'n groot hongersnood in die hele land gekom het. Hierin moet ons God navolg. Dis daar, die Sarfat van ons tyd, waar Hy ook sy kerk wil sien profeteer. Dis daar waar ons moet aankondig dat Hy sal sorg. Dit is waar ons met die brood en water moet staan. Soos Elia die teenpool van Agab en sy gesin was, is die kerk in die wêreld sonder God geplaas om hoop te bring. Ons is daar om ’n alternatiewe lewensbeskouing aan hulle wat nie glo nie, voor te hou. Die wêreld sal dit eers glo as ons, soos Elia, gehoorsaam is aan God se woord. Elia het in die vorige paragraaf ook aan die einde van die pad gekom. Die water het opgedroog. Die Here gee hom egter die vreemde opdrag om Sarfat toe te gaan om deur ’n weduwee versorg te word. Wie sou so iets kon glo? En tog volg hy die stem van die Here. Deur sy gehoorsaamheid ontdek die weduwee die God van Israel se buitengewone mag en versorging. Wanneer die kerk die moed het om die koninkryk van die Here eerste te stel, sorg die Here vir die res. Dis dan wanneer daar ’n kragtige getuienis na die wêreld uitgaan. Dis dan wanneer ’n kragtige beweging van hoop aan die gang gesit word. Dis dan wanneer mense besef dat God wel omgee vir die wêreld. Tot vandag toe getuig mense, soos die Bedoeïen, Sheikha, van die grootheid van God wanneer die kerk die Here se karakter navolg. God se uitreik-karakter

14 Waarom steeds soveel hongersnood?
Dit gaan nie hier oor teoretiese sake of bloot geestelike insig nie. Dit gaan oor brood, water en olie. Dit gaan oor oorlewing, asemhaling, voortbestaan. Waarom is daar steeds soveel hongersnood in die wêreld. Waarom is daar mense wat sterf weens die gevolge van langdurige oor-eet, terwyl ander weens 'n gebrek aan meel, olie en water sterf? Ons werk vir ons kos. Ons koop ons kos. Dit val nie uit die lug nie. Miskien is die grootste uitdaging om hierdie profetiese woord ook in ons voorspoed te laat hoor. Dis moeilik om in voorspoed die geloofsperspektief te behou dat alles uit die hand van God kom en dat Hy sy skepping sal onderhou. Indien ons dit kan regkry, word ons bevry om te doen wat God ons uitdaag om te doen. Watter grense moet ons – in die Here se Naam – oorsteek na die armes toe om hulle te versorg? Soos die Here deur Elia gedoen het? Waarom steeds soveel hongersnood?

15 Jesus se lewe Jesus se lewe
Elia se lewe word later weerspieël in Jesus se lewe. Soos Elia is Jesus in die woestyn versorg. Soos Elia het Jesus kos vermeerder. Soos Elia het Jesus mense uit die dood opgewek. Jesus het neergebuig na die mees gevalle en gemarginaliseerde mense en hoop gebring waar daar geen hoop was nie. Hy was nie net ’n bewerker van wonders nie. Hy is die profeet van alle profete wat hoop in krisis bring en mense se wêreldbeskouinge radikaal uitdaag. Hy bemoei Hom met die mense wat deur die samelewing uitgeskuif is. Hy is volledig gehoorsaam aan sy taak as gestuurde van sy Vader in hopelose situasies. Jesus belowe dat diegene wat in doodloopstrate is, in Hom die lewe ontdek. Hy is self die brood van die lewe: “Ek is die lewende brood wat uit die hemel gekom het. As iemand van hierdie brood eet, sal hy vir ewig lewe. En die brood wat Ek sal gee, is my liggaam. Ek gee dit sodat die wêreld kan lewe” (Joh 6:51). Niemand anders kan ons so versorg nie. Niks sal ons ontbreek nie. Laat ons ons daarom allereers beywer vir God se koninkryk en sy geregtigheid. Hy sorg vir die res. Jesus se lewe

16 God stuur ons om te leef God stuur ons om te leef
Voorbidding (n.a.v. Ps 146) Dit gaan goed met die mense wat hul hulp van die God van Jakob ontvang, die mense wie se hoop gevestig is op die Here, hul God. U, Here, het die hemel en die aarde gemaak, die see en alles daarin. U bly vir altyd getrou. Daarom vra ons: Laat reg geskied aan verdruktes Gee brood aan dié wat honger ly. Bevry die wie se gedagtes of verlede hulle gevange hou, Laat diegene wat hulle blind staar teen hul omstandigheide, u liefde sien Ondersteun dié wat bedruk is. Beskerm die vreemdelinge Help weeskinders en weduwees, Versper die pad vir die goddeloses. U regeer. Ons prys U. Amen Dankoffer Slotlied Lied 524 God roep ons om met word en daad of VONKK 57 Ek Gee Aan Julle ‘n Nuwe Gebod F70. Lig Vir Die Wêreld Seën Mag die Here jou seën met ongemak oor maklike antwoorde, halwe waarhede en oppervlakkige verhoudings, sodat jy uit die diepte van jou hart kan leef. Mag die Here jou seën met woede oor onreg, onderdrukking en die uitbuiting van mense sodat jy kan werk vir geregtigheid, vryheid en vrede. Mag die Here jou seën met trane om te stort vir mense wat pyn, verwerping, honger en oorlog ervaar sodat jy ’n hand kan uitreik en hulle pyn in blydskap kan verander. En mag God jou seën met genoeg dwaasheid om te glo dat jy ’n verskil kan maak in hierdie wêreld, sodat jy dinge sal kan doen wat ander mense dink nie gedoen kan word nie. Amen. (’n Ou Franciskaanse seën) Respons Lied 533 Stuur ons, Here of VONKK 73 Soos Die Vader U Gestuur Het God stuur ons om te leef

17 Volgende erediens: 1 Konings 21:1-10, (11-14), 15-21a
Familie-oomblik en Liturgie: Rethie van Niekerk Powerpoint: Wicus Wait Preek: Danie Mouton, verwerking van 'n preek uit Woord en Fees Prosesbestuur: Chris van Wyk

18