Effecten van taal- en integratietoetsen als voorwaarde voor naturalisatie in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk Centrum voor Migratierecht.

Presentatie over: "Effecten van taal- en integratietoetsen als voorwaarde voor naturalisatie in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk Centrum voor Migratierecht."— Transcript van de presentatie:

1 Effecten van taal- en integratietoetsen als voorwaarde voor naturalisatie in Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk Centrum voor Migratierecht Ricky van Oers

2 Onderwerpen Naturalisatietoetsen in NL, Dld, en VK Effecten
Vergelijking: niveau, inhoud, kosten, vrijstellingen Redenen voor introductie Effecten Statistieken Interviews (immigranten, gemeenteambtenaren, docenten, immigrantenorganisaties) => zijn doelen gehaald?

3 Niveau en inhoud Introductie toetsen Taalkennis
NL: 2003, VK: 2005, Dld: 2007(taal), 2008 (samenleving) Tot introductie van de toetsen: taalkennis getoets in informeel interview, Dld sommige staten sinds 2000 wel formele taaltoets Taalkennis Nederland: mondeling en schriftelijk, A2 Duitsland: mondeling en schriftelijk, B1 VK: ofwel ‘Life in UK test’ op niveau B1, ofwel het tonen van vooruitgang na het volgen van een ‘Language and Citizenship course’ Kennis van de samenleving Nederland: inhoud onbekend, sinds 1 april wel voorbereidingsmateriaal (markt). Duitsland: vragen en antwoorden ‘Einbürgerungstest’ gepubliceerd VK: toets: ‘Life in the UK test’ boek, cursus: kennis van samenleving niet getoetst. UK: niet alleen kennis van het Engels, maar ook van Scottish Gaelic en Welsh. In interviews: gemeenteambtenaren konden rekening houden met iemands leeftijd en opleidingsniveau.

4 Kosten en vrijstellingen
NL: €334 (of meer, ligt aan soort examen) Duitsland: taalkennis: varieert, Einbürgerungstest: €25. VK: cursus: varieert, toets: £34 Kosten stijgen indien iemand voorbereidingscursus moet volgen Naast kosten voor de toets, kosten voor de aanvraag in de drie landen ook gestegen (NL: €567, Dld: €255, VK: € 880) Wie hoeven niet? NL: diploma, lichamelijke of geestelijke beperking, analfabeten, mits…. Duitsland: diploma, leeftijd, lichamelijke of geestelijke beperking VK: iedereen, behalve personen met lichamelijke of geestelijke beperking (zelden toegepast) en ouuderen (65+) => In NL en Dld: toets met name voor eerste generatie immigranten zonder (nationaal) diploma Hannover: 120, Berlijn: 25 UK: cursus: 550 pond, 1095 pond Kosten voor aanvraag: NL: Dld: VK: 735 pond (= €880) (in 2006 waren de kosten nog € 320)

5 Redenen voor introductie
Nederland Meer uniformiteit in de hantering van het taal- en integratiecriterium bij naturalisatie => rechtsgelijkheid Betere integratie Wet Inburgerings Nieuwkomers 1998 (A2, vaak niet gehaald) Introductie toets 1 april 2003 Duitsland Meer uniformiteit in de hantering van het integratiecriterium (naturalisatietoersime) VK Meer consistente hantering van de taaleis Verbetering ‘community cohesion’ middels betere integratie NL: begin debat in Destijds was het centrale uitgangspunt bij het integratiebeleid dat een sterke rechtspositie de integratie zou verbeteren. Naturalisatie werd dus gezien als een voorwaarde voor integratie. In de loop der jaren is dit standpunt verlaten. Nu: naturalisatie is de bekroning van de integratie.

6 Conclusies: In alle drie de landen:
Kennis niet meer getoetst door staat, maar door private ondernemingen (ontwikkelen toets en nemen toets af) Originele doel van uniformering van taal- en integratievereiste heeft geleid tot fikse verzwaring van het vereiste En tot een stijging in de kosten, die op de immigrant worden verhaald (zwakste schouders dragen de hoogste lasten) In alle drie de landen: integratie= kennis taal en kennis van samenleving Toets is beste manier om verkrijging van deze kennis te garanderen Maar: toetsen fungeren ook als selctiemechanismen en leiden tot uitsluiting Vertrouwen in lokale overheden vervangen door vertrouwen in commerciële ondernemingen en onderwijsinstituten. Zwakste schouders dragen hoogste lasten: diplomas uitgezonderd, als je toets meerdere malen moet doen, meer kosten.

7 Effect toets op aantal naturalisaties: Nederland Bron: IND
In vgl met 2002 aantal naturalisaties 50% lager in 2004 en 2005 Merendeel van verzoekers vrijgesteld van naturalisatietoets op basis van diploma (85% in 2004, later 75%) Tussen april 2003 en septt 2006: minder dan de helft van de aanmelders geslaagd, een derde neemt niet deel

8 Duitsland Bronnen: NATAC en BMI

9 Verenigd Koninkrijk Bron: Home Office

10 Slagingspercentages ‘Life in the UK’ test nov 2005- nov 2008 Bron: ABNI and Ryan 2008
Nationaliteit % USA 98,1% Australia 98,0% South Africa 94,2% Russia 91,0% Ukraine 86,3% Romania 85,3% Kenya 84,2% Nigeria 82,6% Ghana 81,6% India 79,4% Pakistan 63,9% Kosovo 49,1% Iraq 48,7% Afghanistan 47,9% Bangladesh 45,0% Turkey 44,0% Mensen die zakken voor toets kunnen toch cursus volgen? Ja, maar aan cursus zitten veel nadelen verbonden: duur (sommige krijgen wel gratis aangeboden), gedurende de dag (mensen die werken of voor kinderen zorgen dan geen tijd), zitten snel vol.

11 Interviews In alle drie de landen: twee ‘probleemcategorieën’
Categorie I: immigranten die reeds goed geïntegreerd zijn Tweede generatie immigranten (met diploma: vrijstelling in NL en Dld) Hoog opgeleide immigranten Immigranten die integratie (= taalkennis) niet zwart op wit kunnen aantonen Voelen zich beledigd, gefrustreerd, niet serieus genomen Zien soms van naturalisatie af, niet vanwege niveau van toets, maar vanwege bewijslast Categorie II: immigranten die meer moeite hebben hun weg in de samenleving te vinden Ouderen (vrijstelling vanaf 65 in VK en Dld) Immigranten die weinig of geen opleiding hebben genoten, analfabeten (analfabeten kunnen in NL worden vrijgesteld) (Huis)vrouwen in achtergestelde posities Zien vanwege niveau en kosten toetsen af van naturalisatie Angst om ‘af te gaan’ Worden uitgesloten van burgerschap Cursusmogelijkheid in VK niet altijd de oplossing (tijd en geld) Categorie I: niet bereid om vrij te nemen en veel geld te betalen voor toets die in hun ogen beledigend gemakkelijk is. Categorie II: Ouderen: hebben zich altijd kunnen redden met mondelinge taalkennis. Vaak moeilijk om het in de praktijk aangeleerde taalkennis te verbeteren. Duitsland en VK: vrijstelling, maar in Duitsland in sommige staten alleen vrijstelling indien iemand van 65 korter dan 12 jaar in Duitsland heeft gewoond. Voor alle subcategorieën: vooral schrijfvaardigheid een probleem, zeker in het geval ander schrift in het land van herkomst. Niet gewend om te studeren, om toetsen te maken. Voor analfabeten en anderen met weinig opleiding: door overheid gefinancierde cursussen bij lange na niet voldoende om taalkennis op gewenste niveau te krijgen. Schrijfvaardigheid kan ook een probleem zijn voor immigranten die minder moeite hebben hun weg in de samenleving te vinden. Wel goede mondelinge taalvaardigheid, maar schriftelijk niet vereiste niveau. Door drukke baan geen tijd om taalcursus te volgen => uitgesloten van naturalisatie. Dit gaat vooral op voor Duitsland, waar het vereiste niveau het hoogst is.

12 Zijn doelen gehaald? Integratie bevorderd?
Moeilijk om effectiviteit van integratie-eisen voor integratie vast te stellen Effecten (statistieken en interviews): Aantallen aanvragen naar beneden Integratie niet bevorderd bij ‘probleemcategorieën’ Toetsen selecteren rijke, hoogopgeleide en jonge immigranten Introductie van integratie-eisen om niveau en type immigratie te controleren? Doel van uniformiteit gehaald, maar nieuwe rechtsongelijkheid omdat sommige immigranten worden uitgesloten van burgerschap Taal- en integratietoetsen voorkomen dat bepaalde immigranten naturaliseren => uitsluiting